Mavzu: daromad dispersiyasi

σ² = Σ(xi - ȳ)² / (n - 1)

Foydalanuvchilarning ochiq formulasi: Bu shaklda daromad dispersiyasini hisoblash uchun formulani yozish uchun o'zgaruvchilar yordamida foydalanuvchi tayinlaydi. Bunday formulalar foydalanuvchi tomonidan ko'rsatilgan xususiyatlarni hisoblashda juda foydali bo'ladi.

Excel dasturi yordamida: Excel dasturi, daromad dispersiyasini hisoblash uchun yagona bir formulani taqdim etadi. Ma'lumotlar jamlanmasini o'zgartirib yoki yangi ma'lumotlar qo'shib hisoblash jarayonini osonlashtiradi.

Daromad dispersiyasini hisoblashning shakllari farkli o'zgaruvchilar va metodlarga qarab turli shakllarda bajarilishi mumkin. Bu shakllar ko'pincha xususiy ishga vijdon kutadigan statistiklar va tadqiqotchilar tomonidan ishlatiladi.

Daromad dispersiyasini tushuntirish uchun misollar

Daromad dispersiyasi, jamlanmadagi ma'lumotlar o'rtacha qiymatidan necha foizlik miqdorida bo'lishini aniqlash uchun kerakli hisoblash vaqtinchalik o'ta olishga yordam beradi. Quyidagi misollar daromad dispersiyasini tushuntirish uchun foydali bo'ladi:

Misol 1: Bir ta tadbirkorlikda, yangi mahsulotni qabul qilingan sotib olish narxlari to'plamining o'rtacha qiymati 5000 so'm bo'lgan, quyidagi mahsulotlar uchun sotib olish narxlari kiritildi: 5500, 4900, 4800, 5200, va 5100 so'm. Daromad dispersiyasini hisoblash uchun, quyidagi formulani foydalanamiz:

σ² = ∑(xi - ȳ)² / (n - 1) σ² = [(5500-5000)² + (4900-5000)² + (4800-5000)² + (5200-5000)² + (5100-5000)²] / (5-1) σ² = 250000 / 4 σ² = 62500

Natijada, daromad dispersiyasi 62500 so'm² ga teng bo'ladi.

Misol 2: Bir yirik kompaniya mijozlari tomonidan berilgan narsalarning narxlari to'plamiga ega. Narxlarning jamlanmasi uchun o'rtacha qiymat 20000 so'm va jamlanmadagi ma'lumotlar soni 500 ta. Agar 10% miqdoridagi narxlar 15000 so'm va 30000 so'm dan past yoki yuqori bo'lsa, daromad dispersiyasini toping.

Bu misolda, daromad dispersiyasini hisoblash uchun quyidagi formulani foydalanamiz: