www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
97
cı ildə mən onu yekunlaşdırıb ortaya qoyanda da hər kəs ona
şübhə ilə baxırdı. Hər kəs düşünürdü ki, bu qədər ciddi bir
müddəaları işsiz qalmış bir elm adamı irəli sürə bilməz.
Kitabımın nəşr olunmasına belə ciddi maneələr göstərildi.
Amma zaman keçdikcə, bu elm bir çox beynəlxalq elmi
tedbirlərdə özünə yol açmağa başladı. Bununla bağlı
Almaniyanın Heydelberq şəhərində, Estoniyanın paytaxtı
Tallin şəhərində, Moskvada olan beynəlxalq tədbirlərdəki
diqqət mənə bir inam verdi. 2011 ci ilin iyul ayında
zəmanəmizin dahi alimi Ə. Lütfizadə onun əsas tezislərini
Koliforniya Universitetinin qapalı BİSC saytında dünyanın
ən qabaqcıl alimlərinin müzakirəsinə çıxaranda artıq məndə
ciddi bir ümid yarandı. Ondan sonra Turkiyənin bir neçə
Universitetində Ahəngyolun ciddi təqdimatı oldu. Bundan
sonra
dünyanın
bir
sıra
ölkələrindəki
alimlərlə
yazışmalarımız başladı. İndi ahəngyol elminə Amerika,
Yaponiya, İtaliya və Türkiyə alimləri ciddi maraq
göstərməkdədirlər. İtalyada dalba -dal bir neçə məqaləm
çıxıb. Amerikada bu yaxınlarda məqalələrim və bir kiçik
kitabım nəşr olunacaq, inşAllah. Təəsüf ki, həyati
problemlər ahəngyolla arzu etdiyim qədər məşğul olmağa
imkan vermir. Yaş isə keçir.‖ Həqiqətən də onun nəzəriyyəsi
dünya elmini dəyişmək gücündədir? Əhməd müəllimdən
bunu soruşanda ―Əlbəttə‖ cavabını verdi. Bəs yeni elmi
nəzəriyyə hansı orijinallığa malikdir? Bu dəfə də alimin
özünü eşidək: ―Ahəngyol elminin ən mühüm orijinallığı
orasındadır ki, o indiki elmi sistemlərin prinsipləri əsasında,
onların axarına uyğun olaraq formalaşmayıb. Tamamilə
orijinal prinsiplər, yeni bir pradiqma əsasında formalaşıb.
Ahəngyol
elmi
dini
kitablarla
dünyəvi
elmlərin
www.elmler.net
-
Virtual İnterne
t Resurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
98
98
qarşıdurmasından yox, vəhdətindən yaranıb. Ahəngyol elmi
dini kitabların mahiyyətini daha dərindən anlamağa,
kodlaşmış, obrazlı ifadələrin arxasındakı işığı görməyə
kömək edir. Bu elm sahəsi müasir Avropa elmi fikrini qədim
Şərq, orta əsrlər islam fəlsəfəsinin, dini kitabların sirli
zirvələrinə, dərin gizlinlərinə apararaq müasir elmi
pradiqmanın
təkmilləşdirilməsinə
yönəlib.
Təsəvvüf
fəlsəfəsi bir zamanlar dünyəvi elm yolunda ciddi uğurlara
nail olsa da onları cəmiyyətə lazımi şəkildə daşıya biməyib.
Həmin nailiyyətlər bağlı boxçadakı ləl-cavahirat kimi qalıb.
Ahəngyol həmin boxçaları açmağa kömək edir. Çünki
ahəngyol, kainatın öz prinsiplərinə uyğun olaraq qurulub. Bu
elm olduqca sadə və təbii bir müddəa əsasında yaranıb: Yer
üzü kainatın- vəhdətdə olan vücudun bir hissəsi olduğundan
yer üzərindəki hər bir addımımız, idarəetmə prosesi məhz o
zaman uğurlu ola bilər ki, o kainatın mövcudiyyət və
fəaliyyət prinsiplərinə uyğun olsun. Əks halda uğursuzluq
qaçılmazdır. Bütün kainatə bir vucuda- orqanizmə
bənzətsək, bu vucudun hər bir əzası yalnız və yalnız o zaman
normal inkişaf edə bilər ki, həmin əza vücudun
qanunauyğunluqlarına uyğun olaraq fəaliyyətdə olsun.
Milyon- milyon illərdir ki, kainat yalnız və yalnız ahəng
qanunları əsasında mövcuddur və fəaliyyətdədir. Ən kiçik
zərrəcikdən tutmuş, meqa qalaqtikalara qədər hər bir varlıq
yalnız bir nizam- ahəng içində mövcuddur. Bu nizam azaçıq
pozulduqda belə həmin varlıqda məhv olma prosesi başlayır.
Ahəngyol elmi münaqişə anlayışını qəbul edir, amma onun
mahiyyətini başqa cür təhlil etməyi təklif edir. Münaqişə
prosesi, hər hansı bir prosesdə çoxvariantlılıq təbii bir
prosesdir. Amma biz o münaqişəyə imkan verməliyik ki,
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar
99
sonunda ahəngə aparır. Dağıntıya aparan münaqişəyə qarşı
olmalıyıq. Bu da kainatın prinsipidir. Çünki, kainat özü
ierarxik bir sistemdir və ust sistemlər daimi olaraq alt
sistemlərdə baş verən münaqişələri, dağıntıları ortadan
götürməyə çalışır. Dünyəvi elmlərin inkişaf tarixinə nəzər
yetirsək, iki dövrdə bu inkişafa ciddi təsir edən hadisələr
olmuşdur: 1) Aristotel dövründə dünyəvi elmlərin diqqəti,
axarı daha çox rasional biliklərə yönəldi. 2) 14 cü əsrdən
başlayaraq dünyəvi elmlər sahəsində diqtə şərqdən qərbə
keçdikdə, qərb intellektual fikri ―vəhy‖, ―bəsirət‖, ―mənəvi
saflaşma, kamilləşmə‖ ifadələrinin mahiyyətini lazımi
şəkildə anlaya bilmədiklərindən dini kitablarla dünyəvi
elmləri bir birindən ayıraraq üz-üzə qoydular. Buna görə də
17 ci əsrdə dünyəvi elmlər biri birindən təcrid olmağa
başladı. Nəticədə iqtisadiyyat, fizika, biologiya, kimya,
siyasət, etika, fəlsəfə və s. bu kimi elm sahələri biri birinin
tələblərini nəzərə almadan, ahəngi pozaraq yer üzünü indiki
vəziyyətə gətirdilər. Ahəngyol bu qarşıdurmanı ortadan
götürə bilmək gücünə malikdir.‖ Nəzəriyyəni ilk olaraq
dəstəkləyən insanlar Azərbaycanın böyük alimləri professor
Rafiq Əliyev və dahi Lütfi Zadə olub. Lütfi Zadə onu 2011-
ci ildə dünyanın ən məşhur alimlərinin müzakirəsinə çıxarıb
və nəzəriyyə də çox böyük maraqla qarşılanıb. Bəs alimin
özünün nəzəriyyədən gözləntiləri nədir: ―İndiki vaxtda
mövcud olan fəlsəfədə ciddi bir boşluğun olmasını hər kəs
etiraf etməkdədir. Bu boşluq eyni zamanda siyasətə,
iqtisadiyyata,
mədəniyyətə,
idarəetmə
üsullarına,
ekologiyaya, demoqrafiyaya və s. keçməkdə, fəsadlar
yaratmaqdadır. Ahəngyol fəlsəfədəki bu boşluğun ortadan
götürülməsi sahəsində ciddi bir addım kimi qiymətləndirilə
Dostları ilə paylaş: |