MahirəNərimanqızı
Yüklə 2,89 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Şərqin Eynşteyni”
www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar 59 laboratоriyaya rəhbərlik etmək üçün dəvət edirlər. Burada о, qaz lazerinin yaradılması imkanını nəzəri cəhətdən əsaslandırır və öz ideyasını həyata keçirməyə başlayır. ―Müasirliyin 100 dahisi‖ siyahısında 12-ci hesab edilən Əli Cavan bu gün peyk rabitəsindən tutmuş təbabətədək hər bir sahədə tətbiq olunan qaz lazerinin yaradıcısıdır. Rabitə, materialların emalı, informasiyanın ötürülməsi və saxlanılması, tibb və digər sahələrdə istifadə edilən hər bir texniki qurğu alimin kvant elektronikası sahəsindəki kəşfi əsasında işləyir. Əli Cavanı ―Şərqin Eynşteyni‖, ―lazerin atası‖ adlandırırlar. O, dünya elminə verdiyi töhfələrinə görə ―Albert Einstein World Medal of Science‖ beynəlxalq mükafatına layiq görülüb. Əli Cavan uzun müddət Qərb alimlərinin kəşf etmək istədiyi bir ixtiraya imza atıb. Qərb alimləri qaz lazerini hərbi məqsədlə istifadə etməyə cəhd göstərərkən Əli Cavan sırf elm naminə və lazer qazının tibdə, peyk rabitələrində eləcə də istənilən həyati sahədə tətbiqinə nail olur. Elə bu səbəbdən də alim dünyanın yaşayan 100 dahisi arasında 12- ci pilləyə sahiblənir. Qeyd edək ki, həmin siyahıda İsveçrəli kimyaçı Albert Hofman birinci, ingilis kompüter mühəndisi, internetin banisi Berner Li ikinci, ―inqilablar atası‖ Corc Soros isə üçüncü yeri tutur. Beşinci pillədə qərarlaşan Nelson Mandelanın ölümündən sonra Əli Cavan avtomatik olaraq bir pillə də irəliləmiş olur. www.elmler.net - Virtual İnterne t Resurs M ərkəzi Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar 60 60 Əldən çıxan Nobel 1960-cı ildə Massaçusets Teхnоlоgiya İnstitutunda öz kəşfinin praktik tətbiqi ilə məşğul olur, fundamental tədqiqatlar aparır. Əli Cavanın orijinal baxış tərzi, eləcə də ortaya daha fundamental iş qoymaq üçün o qədər də tələsməməyə üstünlük verir. O, оptik tezliklərdə işləyən elektrоn cihazlarının hazırlanmasına yönələrək elektrоnikanı radiоdalğalar sahəsindən işıq sahəsinə keçirməyi qarşısına məqsəd qоyur. Bu da infоrmasiyanın işlənməsini sоn dərəcə sürətləndirə bilərdi. Lakin bu elə bir dönəm idi ki, artıq lazer texnologiyaları sahəsində dünya fizikləri yarışa çıxırdılar. Massaçusetsdə işləyən zaman dünyanın başqa üç böyük fiziki Tauns və sоvet fizikləri Prохоrоvla Basоv bu ideyanı həyata keçirməyə müvəffəq оldular. Оnlar 1964-cü ildə Nоbel mükafatına layiq görüldülər. Amma eyni işi eyni anda Əli Cavan da laboratoriya şəraitində həyata keçirirdi. Sadəcə olaraq ortaya daha uğurlu iş qoymaq istəyi onu ən nüfuzlu mükafatdan məhrum edib. Çünki o üç alim ilki öz adlarına çıxara bildilər. Amma Əli Cavan da öz prinsipinə sadiq qaldı. Dünya alimləri bu həqiqəti bilirdi. Bilirdilər ki, üç alimin Nobel qazanmasından düz yeddi il əvvəl, yəni 1957- ci ildə Əli Cavan ―Physical Reviw‖ jurnalında dərc оlunan üçsəviyyəli mazer sistemləri barədə nəzəri məqaləsinin müəllifidir. Məqalə o zaman fiziklər arasında böyük əks- səda dоğurub. Bu məqalədə göstərilmiş nəticələrdən indiyədək üçsəviyyəli mazer və lazer sistemlərinin hesablamalarında istifadə оlunur, nəzəri müddəalar isə kvant www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar 61 elektrоnikası və lazer fizikası üzrə bütün dərsliklərə daхil оlunub. ―Şərqin Eynşteyni” Nobel ala bilməsə də, Əli Cavan alim nüfuzuna görə bir çox Nobelçiləri qabaqlayır. O, lazer və kvant elektronikası, lazer televiziya və radio rabitə sahəsində çoxsaylı tədqiqatların da müəllifidir. ―The Daily Telegraph‖ nəşrinin məlumatına görə Əli Cavan uzun illərdir ki, dahilərin iyirmiliyində qalır. Amma elə Nobel mükafatı alan var ki, heç o siyahının yüzlüyünə də düşə bilməyib. Elm aləminin ən sanballı mükafatı sayılan Albert Eynşteyn mükafatına sahiblənən alimin özü elə . Çox vaxt ―Şərqin Eynşteyni‖ adlanır. Dünya elmində qaz lazerinin atası sayılan alimin öz atası isə Təbrizdəndir, məhz Təbrizdən... Yəni, bizlərdən biridir... Təbrizlə bizi birləşdirən eyni qanın – Azərbaycanlı qanının daşıyıcısıdır... Həm də dünyanın 12-ci dahisidir... www.elmler.net - Virtual İnterne t Resurs M ərkəzi Elmin Nurizadə Sufizm: gizli elmlərə haqqında araşdırmalar 62 62 Sakit Məmmədov: prezidentlərin tanıdığı azərbaycanlı rəssam... Bu şəxs sadə bir azərbaycanlı rəssamdır. Amma Azərbaycan rəssamlıq tarixində bir çox ilklərə imza atan bu adam get-gedə dünyanın sənət sevdalılarının rəğbətini qazanmaqdadır. O, yorulmaq bilmir. Daim axtarır və öz orijinal fırçası ilə kətan üzərinə fəlsəfə axıtmaqdadır. Sakit Məmmədov... Bu rəssam Rusiyanın ―Minilliyin adamı‖ medalına layiq görülüb. Mükafatı Vladimir Putin, patriarx II Aleksi kimi nüfuzlu simalar da alıb... Sakit Məmmədov Rusiya Rəssamlıq Akademiyasına üzv seçilən yeganə azərbaycanlıdır. Onun əsərlərinin kompozisiyasına dünyaca məşhur aktrisa Monika Belluci çəkilib. Bundan əlavə, həmin aktrisanın şəxsi evində Azərbaycan rəssamının əsərləri var. Tək onun yox, hətta Şahzadə Diana, Ajda Pekkan kimi məşhurların portretlərini onlara canlı olaraq baxəb çəkən rəssamın əl işləri dünyanın məşhur simalarının şəxsi kolleksiyalarında saxlanılır. Bunların arasında İlham Əliyev, Vladimir Putin, Süleyman Dəmirəl, Rauf Denktaş, İslam Kərimov, Nursultan Nazarbayev, Robert Martinetti, Telman İsmayılovun adı var. Sakit Məmmədov Azərbaycanda rəssamların ağır güzəranı sindromunu sındıran tək-tük insanlardan biridir. Müsahibələrinin birində dünyanın bu gün ona həddindən artıq Yüklə 2,89 Kb. Dostları ilə paylaş:
|