Alisher Navoiy nomidagi Toshkent
davlat o‘zbek tili va adabiyoti
universiteti
“KOMPYUTER LINGVISTIKASI:
MUAMMOLAR, YECHIM, ISTIQBOLLAR”
Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya
Vol. 1
№. 01 (2022)
http://compling.navoiy-uni.uz/
333
quy
moq
(ot)
quymoq (feʻl)
yigʻ
in
(ot)
yigʻin (feʻl)
kunda (ravish)
kunda (ot)
boshdan (ravish)
boshdan (ot)
tanga (ot, pul)
tanga (ot)
boshidan (koʻmakchi)
boshidan (ot)
Yuqoridagi qoʻshimchalar leksema va soʻz
shakl omonimligini yuzaga
keltiradi. Bunday soʻzlarimiz soʻzlashuv nutqida koʻp qoʻllaniladi. Soʻz
shakl va
soʻz shakl omonimligini esa asosan egalik va shaxs-son qoʻshimchalari,
qisman
sifatning ozaytirima daraja shakli va harakat nomi qoʻshimchasi tashkil qiladi.
soʻz shakl
soʻz shakl
un-i(ot)
u-ni
teri-ng (ot)
ter-ing (ot)
teri-m (ot)
ter-im (ot)
teri-si (ot)
ter-i-si (ot)
teri-ngiz (ot)
ter-ingiz (ot)
ter-laring (ot)
ter-laring (feʻl)
oq-ish (sifat)
oq-ish (feʻl)
oy-im (ot)
oyi-m (ot)
Matnlarni avtomatik qayta ishlash bir necha bosqichga boʻlinadi va ulardan biri
morfologik tahlil bosqichi hisoblanadi. Mazkur bosqichda har bir soʻzga morfologik
tavsif beriladi: lemmasi (asosi), kelishigi, soni,
darajasi, nisbati, shaxsi va hk.
Morfoanalizning soʻzlarni morfologik teglash vazifasi
omonim shakllar bilan
murakkablashadi[7]. Omonimiyani aniqlashning bir qator usullari aniqlangan.
Mazkur usullarga tayananuvchi tizimlar oʻz navbatida
quyidagi guruhni tashkil
etadi:
1. Qoʻlda yaratilgan qoidalarga asoslangan tizimlar.
