Kod konverterlar ishning maqsadi

Laboratoriya ishi №3
KOD KONVERTERLAR

Ishning maqsadi. Integral kod konvertorlarining asosiy xarakteristikalari bilan tanishish va sinovdan o'tkazish (dekoder, kodlovchi, multipleksor demultipleksator).
Dekoder (deshifrator)
Deshifratorlar. Ma’lumotlarning alohida miqdori raqamli tizimlarda ikkilik kodlar bilan ifodalanadi. n bitli ikkilik kod kodlangan ma’lumotlarning gacha turli elementlarini ifodalashga qodir. Deshifrator - bu ikkilik ma’lumotni n kirish liniyasidan maksimal noyob chiqish liniyalariga aylantiradigan kombinatsion sxema. Agar n-bitli kodli ma’lumotda ishlatilmagan kombinatsiyalar bo’lsa, deshifratorda dan kam chiqish bo’lishi mumkin. Bu erda keltirilgan deshifratorlar n dan m gacha bo’lgan deshifratorlar deb ataladi, bu erda m≤ . Ularning maqsadi n kirish o’zgaruvchilardan (yoki undan kam) minterm yaratishdir. Kirishlarning har bir kombinatsiyasi o’ziga xos chiqishni talab qiladi. Deshifrator nomi BCD-7 segmentli deshifrator kabi boshqa kod konvertorlari bilan birgalikda ishlatiladi. Deshifratorning ishlashini 5.2-jadvalda keltirilgan haqiqat jadvali bilan izohlash mumkin. Kirishning har bir mumkin bo’lgan kombinatsiyasi uchun 0 ta bitta va bitta 1 ga teng bo’lgan 7 ta chiqish mavjud. Chiqish 1 bo’lsa, kirish liniyalarida hozirda mavjud bo’lgan minimal ikkilik ekvivalentni ifodalaydi.
1 -jadval. Deshifrator haqiqat jadvali 3x8 qatorgacha.

4x10 deshifratorning an’anaviy belgilanishi 1-rasmda ko’rsatilgan

1-rasm. Deshifratorning shartli grafik belgisi (ShGB).
Deshifratorning shartli belgilanishi

2-rasm
Shifratorlar.
Shifrator (koder) - deshifratorning (dekoderning) teskari ishini bajaradigan raqamli elektron sxema. Shifrator 2ⁿ (yoki undan kam) kirish va n chiqish liniyasiga ega. Chiqish chiziqlari birgalikda kirish qiymatiga mos keladigan ikkilik kodni yaratadi. Haqiqat jadvali 2-jadvalda berilgan sakkizburchak (8x3) koder shifratorga misol bo’la oladi. Unda sakkizta kirish (har bir sakkizinchi raqam uchun bittadan) va mos keladigan ikkilik raqamni hosil qiluvchi uchta chiqish mavjud. Har qanday vaqtda faqat bitta kirish 1 deb qabul qilinadi.

2 -jadval. Sakkizlik ikkilik shifrator uchun haqiqat jadvali (8x3).

2 -jadvalda ko’rsatilgan shifrator har qanday vaqtda faqat bitta kirishni faollashtirishi mumkin bo’lgan cheklovga ega. Agar ikkita kirish bir vaqtning o’zida faol bo’lsa, chiqish aniqlanmagan kombinatsiyani hosil qiladi. Misol uchun, agar D₃ va D₆ 1 bo’lsa, shifrator chiqishi 111 bo’ladi, chunki barcha uchta chiqish 1 bo’ladi. Chiqish 111 na ikkilik 3, na ikkilik 6 ni bildirmaydi. Bu noaniqlikni hal qilish uchun shifrlash sxemalari kiritishni birinchi o’ringa qo’yishi kerak, shunda faqat bitta kirish kodlangan bo’ladi. Agar biz indeks raqamlari yuqori bo’lgan kirishlar uchun yuqori ustuvorlikni belgilasak va D₃ va D₆ ikkalasi ham 1 bo’lsa, chiqish qiymati 110 bo’ladi, chunki D₆ D₃ dan ustunroq.
Z=D1+D3+D5+D7
Y=D2+D3+D6+D7
X=D4+D5+D6+D7
Shifrator uchta YOKI elementi bilan amalga oshirilishi mumkin
Sakkizlik shifratorning yana bir noaniqligi shundaki, barcha kirishlar 0 ga teng bo’lganda, barcha 0 -larga ega chiqish hosil bo’ladi; lekin bu chiqish D₀ 1 ga teng.
Tafovutni, hech bo’lmaganda bitta kirish 1 ga tengligini ko’rsatish uchun boshqa chiqishni taqdim etish yo’li bilan hal qilish mumkin.
10x4 shifratorning an’anaviy belgilanishi 3-rasmda ko’rsatilgan.

3-rasm. Shifratorning shartli grafik belgilanishi

Shifratorning shartli belgilanishi

4-rasm