Kafedra: Topshirdi

TOSHKENT TIBBIYOT AKADEMIYASI TIBBIY PROFILAKTIKA VA JAMOAT SALOMATLIGI FAKULTETI II BOSQICH 203 ”B” GURUH TALABASI YO’LDOSHEV SARDORNING ODAM ANATOMIYASI FANIDAN TAYYORLAGAN MUSTAQIL ISHI

Kafedra: _____________________________

Topshirdi: _____________________________

Qabul qildi: _____________________________

Mavzu :Limbik tizim: funksiyasi, asosiy anatomik xosilalar, klinik ahamiyati. R E J A:

• Limbik tizimning tarkibi
• Limbik tizimning hissiyotlarni shakllantirishda qatnashishi.
• Monoaminergik tizim tuzilmalari

1 Limbik tizimning tarkibi

• Limbik po`stloqning barcha ko`psonli tuzilmalari oldingi miya asosini xalqasimon o`rab olgan va yangi po`stloq hamda miyaning butun qismi o`rtasida o`ziga xos chegara hisoblanadi. Limbik tizim miyaning boshqa bo`limlari va tizimning o`z ichida ham ikki tomonlama aloqalarning ko`pligi bilan farqlanadi. Masalan, limbik tizim gipotalamus bilan juda kuchli aloqalarga ega. Gipotalamus mamillyar tanalar orqali limbik tizim, o`rta miyaning markakul rang moddasi va retikulyar formasiyasi bilan bog`langan.

2.Limbik tizimning hissiyotlarni shakllantirishda qatnashishi

Taqqoslash esa ma`lumotlarni organizm uchun ahamiyatini saqlash imkonini beradi va bodomsimon tana orqali oldingiga o`xshash sharoitda organizm uchun foydali bo`lgan hissiyotlarni yuzaga keltiradi. Xulosa qilib aytganda, gippokamp xotira jarayonlarida ma`lum bir rol o`ynatdi. Shu bilan birga , dofaminergik, noradrenalinergik va serotoninergik tuzilmalar ham odam va hayvonlar xatti-harakatlarini shakllantiradigan neyronlar tizimining bir meyorda faoliyat ko`rsatishda muhim ahamiyatga ega.

3.Monoaminergik tizim tuzilmalaridagi holati

• Monoaminergik tizim tuzilmalari ustunidan boshlanib, bosh miyaning deyarli hamma qismini interatsiyalaydi. Noradrenergik neyronlarning chegaralangan guruhlari uzunchoq miya, ko`prik va havo rang dog`da joylashgan bo`lib, boshqalari oldingi miyaning turli tuzilmalarni, eng avvalo bodomsimon tana, gippokamp, belbog` o`zagini va yangi po`stlog`ni intersiyalaydi.

Difaminergik neyronlar tanalari o`rta miyaning ventral bo`limida joylashgan. Qora substantsiyadagi neyronlar po`stloq osti yadrosi-po`choq, dumli yadrolarni va ularga yondosh yadrolarni innervatsiyalaydi.

O`rtaroqdagi neyronlar esa, asosan limbik tizim tuzilishini, bodomsimon tana, to`siq va hid sezuvchi do`mboqlarni, shuningdek, bosh miya po`stlog`ining bu tizimni boshqarib turuvchi qismini innervatsiyalaydi.

• O`rtaroqdagi neyronlar esa, asosan limbik tizim tuzilishini, bodomsimon tana, to`siq va hid sezuvchi do`mboqlarni, shuningdek, bosh miya po`stlog`ining bu tizimni boshqarib turuvchi qismini innervatsiyalaydi.
• Difaminergik neyronlar tanalari o`rta miyaning ventral bo`limida joylashgan. Qora substantsiyadagi neyronlar po`stloq osti yadrosi-po`choq, dumli yadrolarni va ularga yondosh yadrolarni innervatsiyalaydi. O`rtaroqdagi neyronlar esa, asosan limbik tizim tuzilishini, bodomsimon tana, to`siq va hid sezuvchi do`mboqlarni, shuningdek, bosh miya po`stlog`ining bu tizimni boshqarib turuvchi qismini innervatsiyalaydi.

Dofaminergik neyronlarning ko`pchilik nuksonlari noradrenergik neyronlar o`simtalari bilan oldingi miyaning medial tutamidan o`tadi. Dofaminergik neyronlar gipotalamus ham topilgan bo`lib, rilizing-omillarni ajralishini ta`minlashda ishtirok etishi mumkin. Umuman miyadagi dofaminergik tuzilmalarning ta`siri noradrenergik tuzilmalar ta`sirini tuzilish doirasidan kichikroq. Serotoninergik neyronlarning somalari uzunchoq miyani o`rta aloqada bo`ladi, bu-ular bajaradigan funktsiyalarning takomillashishini ta`minlaydi

E`TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT