İstanbul üNİversitesi
Yüklə 14,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Fig. 1 Fig. 2
- Anahtar Kelimeler: Karagöz, meddah, ortaoyunu, Osmanlı şenlikleri, saray, kahvehaneler. VENUES OF TURKISH THEATRE; FROM TENTS TO
- Keywords: Karagöz, meddah, ortaoyunu, Ottoman festivities, court, coffeehouse
______________________________________________________ART-SANAT 2014/1________________________________________________________ 41 törenle gerçekleşmektedir. Bu tören, 18. yüzyıldan itibaren az sayıda batılı ve Türk ressam tarafından farklı yönleriyle ele alınmıştır. Bunlar arasında Lale Devri’nin önemli bir yabancı tanığı olarak Osmanlı sarayındaki elçi kabul törenlerinden Patrona Halil ayaklanmasına ve günlük yaşamın kişileri, kıyafetleri ve geleneklerine kadar pek çok resim üretmiş olan Van Mour’un ayrıcalıklı bir yeri vardır. Sanayi-i Nefise Mektebi Âlisi’nin ilk mezunlarından ressam Rıfat Çeteci ile birlikte Cumhuriyet’in ilk kuşak ressamlarından Malik Aksel bu konuyu ele alan Türk ressamları olarak dikkat çekmektedirler. Söz konusu resimler birer tanıklığı yansıttığı yani gözleme dayalı olduğu için aynı zamanda belge niteliği taşımaktadırlar. Her biri günlük yaşam sahnesi kapsamında değerlendirilmelidirler. Bu kapsam içinde çocuk ve eğitim yaşamı ile ilgili özel bir konu alanına dahil edilebilirler. ______________________________________________________ART-SANAT 2014/1________________________________________________________ 42 KAYNAKLAR AND, Metin, 1969, “XVI. Yüzyılda Eğitim ve Öğretim”, Hayat Tarih Mecmuası, 10. BOPPE, Auguste, 1998, XVIII. Yüzyıl Boğaziçi Ressamları, (Çev. Nevin Y. Celbiş), Pera Turizm Ticaret A.Ş.Yayını, İstanbul. BULL, Duncan, 2003, “Ressam ve Sanatı”, Lale Devri’nin Bir Görgü Tanığı Jean Baptiste Van Mour, (Ed. M. Şeyhun ve A. Pekin), Koçbank Yayınları, İstanbul, 25-39 ERGİN, Osman, 1939, Türkiye Maarif Tarihi, Osmanbey Matbaası, İstanbul. ERGİN, Osman, 1977, Türk Maarif Tarihi, Eser Kültür Yayınları, Cilt I-II, İstanbul. KARA, İsmail, BİRİNCİ, Ali, 2005, Bir Eğitim Tasavvuru Olarak Mahalle/ Sıbyan Mektepleri, Dergâh Yayınları, İstanbul. KATİPOĞLU, Halenur (Ed.), 1996, Mimar Sinan Üniversitesi İstanbul Resim Heykel Müzesi Koleksiyonu, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul. KOÇU, Reşat Ekrem, 1966, “Sıbyan Mektepleri”, Hayat Tarih Mecmuası, İstanbul, C.I, 2. MONTAGU, Lady Mary Wortley, 1977, Türkiye Mektupları 1717-1718, (Çev.Aysel Kurutluoğlu), Tercüman 1001 Temel Eser 12, Kervan Kitapçılık. NICOLAS, Evelin S., 2003, “Lale Devri İstanbul’unda Bir Büyükelçi”, Lale Devri’nin Bir Görgü Tanığı Jean Baptiste Van Mour, (Ed. M. Şeyhun, A. Pekin), Koçbank Yayınları, İstanbul, 9-23. NICOLAS, Evelin S., 2003, “Eski Arşivler Yeni Görüşler” Lale Devri’nin Bir Görgü Tanığı Jean Baptiste Van Mour, (Ed. M. Şeyhun, A. Pekin), Koçbank Yayınları, İstanbul, 103-135. OLGUN, Tahir, “Mektebe Başlama Merasimi”, Mahfel Mecmuası, 42, 113. ÖNDEŞ, Osman, MAKZUME, Erol, 2000, Lale Devri Ressamı Jean Baptiste Van Mour, Aksoy Yayıncılık, İstanbul. RASİM, Ahmet, 2007, Falaka, (Ed. Hasan Selim Hacıoğlu), İskele Yayıncılık, Türk Klasikleri Dizisi 9, İstanbul. RENDA, Günsel, 2003, “Van Mour ve İstanbul’da Yaşam”, Lale Devri’nin Bir Görgü Tanığı Jean Baptiste Van Mour, (Ed. M. Şeyhun, A. Pekin), Koçbank Yayınları, İstanbul, 41-71 SEVİM, Mustafa (Ed.), 2002, Gravürlerle Türkiye Giysiler, Portreler 1, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları/1901, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara. ŞEHSUVAROĞLU, Haluk Y., 1979, “Eski ilk mektepler ve Mektebe başlama Merasimleri”, Asırlar Boyunca İstanbul (Cumhuriyet Gazetesi eki), Atatürk Kitaplığı, 91. ______________________________________________________ART-SANAT 2014/1________________________________________________________ 43 Fig. 1 Fig. 2 ______________________________________________________ART-SANAT 2014/1________________________________________________________ 44 Fig. 3 Fig. 4 ______________________________________________________ART-SANAT 2014/1________________________________________________________ 45 Fig. 5 Fig. 6 _______________________________________________________ART-SANAT 2014/1_______________________________________________________ ÇADIRLARDAN SARAYLARA TÜRK TİYATROSUNUN SAHNELERİ NAZLI MİRAÇ ÜMİT Arş. Gör.,İstanbul Kültür Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Sanat Yönetimi Bölümü nazlimumit@gmail.com ÖZET İçerik ve biçimlerinde barındırdıkları sözel gelenek unsurları, ritüele bağlı kökenler, güldürü türleri ve dramatik temsiller ile Türk tiyatrosu tarihinin vazgeçilemez parçalarını oluşturan Karagöz, Meddah ve Ortaoyunu; meydanları, çadırları, perdeleri ve tabureleri ile kendi sahne yapılanmalarını geliştirmiş gösteri sanatlarıdır. Bu çalışma, on altıncı yüzyıl ile on sekizinci yüzyıl sonlarına kadar, bu sanatlarla özdeşleşmiş mekanları, alanları, sahneleri incelemeyi amaçlamaktadır. Bu inceleme kapsamında her tür için; Osmanlı şenlikleri, saraylar ve kahvehaneler ele alınacaktır. Anahtar Kelimeler: Karagöz, meddah, ortaoyunu, Osmanlı şenlikleri, saray, kahvehaneler. VENUES OF TURKISH THEATRE; FROM TENTS TO PALACES ABSTRACT Karagöz, Meddah and Ortaoyunu constitute indispensable parts of Turkish theatre history with the elements of oral tradition and comedy, ritualistic roots and dramatic representations in their forms and contents. They are different types of performing arts that have developed their own venues through open spaces, tents, curtains and stools. This paper aims to analysize those venues that they were identified with from the sixteenth century to the last decades of nineteenth century and within this analysis, it aims to look at Ottoman festivities, courts and coffeehouses. Keywords: Karagöz, meddah, ortaoyunu, Ottoman festivities, court, coffeehouse Yüklə 14,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|