İntellektual-Elektron Kitabxananın təqdimatında
Yüklə 3,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.elmler.net -
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
14 14 azərbaycançılıqdır. Mən bunu başa düşə bilmirəm... Deyir ki, türk xalqının adı qaytarılmalıdır. Konstitusiyada dəyişiklik edilməlidir. Azərbaycan dili türk dili yazılmalıdır, Azərbaycan xalqı türk xalqı yazılmalıdır. Türkiyə türkləri ilə Azərbaycan türkləri arasında heç bir fərq yoxdur, hətta dillərində də elə bir fərq yoxdur. Faiq müəllim yazılarında da türk sözlərini çox işlədib... Ulu öndər deyəndə ki, “mən fəxr edirəm ki, mən azərbaycanlıyam” nə isə bilirdi deyirdi. Deyərdi ki, mən azərbaycanlı deyiləm, mən türkəm... Türkiyə ilə nə qədər yaxın olsaq da, amma tarix boyu nə qədər toqquşmalarımız olub. Bunların hamısını mən sadalamayım, bunları yəqin Faiq müəllim özü də çox yaxşı bilir. Bu mənada, biz qərarda yazdıq ki, bəlkə orada düzgün ifadə etməmişik, yəni bu kitab dövlətin xətti ilə, dövlətin adı ilə, bizim institutun, şöbənin adı ilə çap oluna bilməz. Biri var ki, bu ideyanı institutun adınla, dövlətin adı ilə verəsən, onda qıcıqlanma daha çox ola bilər. Biri də var ki, gedib özü müstəqil şəkildə kitabını çap etdirsin. Biz bu qədər danışandan sonra, Faiq müəllimi iki iclasda inandırmağa çalışdıqdan sonra yenə həmin fikrində qalır. Bu onun hüququ- dur, özü çap edə bilər. Əslində heç bir yenilik yoxdur, bu ideyaların hamısı olub. Təzə bir şey yoxdur. Bu mənada, müstəqil özü çap edə bilər”. Elmi Şuranın üzvü, kitabın elmi redaktoru, fəlsəfə elmləri doktoru, prof. Əli Abasov isə Elmi Şuradakı çıxışında bildirmişdir ki, müəllif millətçidir, sovet vaxtında bunu güllələmək lazım idi. Amma bu gün millətçi olmaq bir mövqedir, müəllif də bu mövqedən çıxış edir. Onun fikrincə, bir çoxlarında bu cür konkret mövqe yoxdur, amma F.Ələkbərovun bu əsərində mövqe var, elm elə budur və onun əsərini mütləq çap etmək lazımdır: “Mən təklif edirəm ki, bu
www.elmler.net -
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə) 15
əsəri Elmi Şura qəbul etsin, Arzu xanımın sözü ilə bir yerdə çap etsin”. İnstitutun direktoru, fəlsəfə elmləri doktoru, prof.
milli ideoloqların fikirləri ilə bağlıdır, yaxud da ideoloji proseslərlə bağlı, bu kitabda aydın deyildir. Yəni kitabda ideoloji proseslər öz əksini tapmamışdır... İşin adı “Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış”dır, ancaq 21-ci əsrin əvvəli tarixi-fəlsəfi baxışdır ya yox, işdə bu dəqiq deyildir... Millət, milliyyət, kütlə, dövlət, xalq və s. anlayışlara münasibət bütövlükdə işdə yoxdur... İşdə əsas problem müəllif üçün nədir: biz Azərbaycan türkləriyik, ya azərbaycanlılarıq. Bu əsas problem deyil. Əsas problem odur ki, Azərbaycan dövləti müstəqil, suverendir və biz millət kimi bu dövlətin millətiyik, yaxud yox... Sovet dövrü ilə bağlı iki baxış var: müstəqillik-millilik, mərkəzçilik-beynəlmiləlçilik. Yaxud həmin fəsil özü adlanır: “SSRİ dövründə (1920-1991- ci illər) Azərbaycan milli ideologiyasının həlli yolları: milli və antimilli”. Müəllif 1920-1930-cu ilərdə Sovet Azərbaycanında milli məsələlərə çox yer ayırıb. Sonra yazır ki, Stalin dövründən başlayaraq antimilli olub. Ancaq 1956-cı ildə Azərbaycan dili dövlət dili kimi qəbul olunub. Bu çox böyük proses idi. Müəllif isə belə hesab edir ki, belə şey olmayıb. Deyə bilərik ki, Heydər Əliyev o dövrdə bugünkü Azərbaycanın bir çox milli işlərinin əsasını qoyub. Bunun hamısını görmək lazımdır... Yaxud 20-ci əsrin axırında Heydər Əliyev faktiki olaraq müstəqil Azərbaycan dövlətini və millətini yaradanlardandır. Heç olmasa belə fikir ola bilər... Açığı deyim burada Faiq Ələkbərov mütləq cavab verməlidir: www.elmler.net -
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
16 16 müasir Avropada və dünyada faktiki olaraq dövləti olan xalq millətdir. Azərbaycan dövləti də Azərbaycan xalqının dövləti- dir. Azərbacyan dili dövlət dilidir. Buna başqa cür yanaşmaq dövlətin qurumunda işləyəndə yaxşı çıxmaz…. Axı biz bilirik ki, 90-100 ildə müasirlik anlayışına münasibət dəyişib. Bu gün müasirlik deməklə, 20-ci əsrin əvvəllərində müasirlik demək fərqli şeylərdir. İndi müasirlik nə deməkdir? Misal üçün İlham Əliyevin modernləşmə siyasəti. Bunu kimsə inkar edə bilər, amma reallıqda o var…Aydındır ki, müasirlik bu gün bu proseslərlə bağlıdır. Bu suala cavab qətiyyən işdə yoxdur....”. Bütün bunlarla yanaşı, İ.Məmmədzadənin yekun sözü ondan ibarət olmuşdur ki, kitaba münasibətdə müəyyən qədər bu günün praqmatizmi də var. Bu praqmatizmdən çıxış edən institutun direktoru İ.Məmmədzadənin kitabla bağlı qərarı belə olmuşdur: “Etiraz etmirəm çıxış etsin. Amma işə mən hesab edirəm ki, institutun qrifini vermərik. Öz aramızda. Etiraz etmirsiniz saxlayaq bu məsələ barədə bir də çıxış etsin, bəlkə də biz müəyyən qədər nə isə görmədik o, əsaslandıracaq”. Daha sonra Elmi Şuranın üzvləri qarşısında çıxış edən monoqrafiyanın müəllifi bildirmişdir ki, bu kitabı nə özü üçün, nə də institutun Elmi Şurasının qərarı ilə çap olunması üçün yazmayıb: “Mən öz mövqeyimi cəmiyyətə təqdim etmək üçün yazıram. Mən burada yazdığım hər bir cümlənin məsuliyyətini daşıyıram”. Eyni zamanda, müəllif şöbə əməkdaşlarının kitabla bağlı yuxarıda qeyd etdiyimiz münasibətlərini, protokolla bu günə qədər tanış ola bilməməsini Elmi Şura üzvlərinin nəzərinə çatdırdıqdan sonra monoqrafiyanın mahiyyəti ilə bağlı demişdir: “Mən hesab
Yüklə 3,32 Mb. Dostları ilə paylaş:
|