I mühazirə Fənninin obyekti, predmeti, məqsəd və vəzifələri

ba+dan 0 +n+dən
Əksər dillərdə isimlərin təkində də göstərici yoxdur, onu bildirmək üçün sıfır morfemdən istifadə edirlər.

ingilis dili	alman dili	rus dili	Azərbaycan dili
/tı/ “Tisch”+ø	/teibl/ “table”+ ø	/stol/+ ø /stol/+ø	/masa/+ø

Ancaq rus dilində qadın və kişi cinsli isimlərin, alman di­lində də bir sıra kişi, qadın və orta cinsli isimlərin təkində göstərici var. Müq. et:

ingilis dili	alman dili	rus dili
vumın/“woman”	//'me:t+çən/ “Mädchen” (qızcığaz) /'fRae+haeit/ “Freiheit” (azadlıq)	/'oz'era/ /'pol'e/

Sıfir morfem bütövlükdə dil işarələrinin ikili təbiətinə ziddir. Çünki belədə ikitərəflilik, yəni siqnifikans yoxla, sıfırla ifadə olunur. Amma semiotik baxımdan bunu başa düşmək olar. İşarənin olmaması nədənsə xəbər verir. Məs., professorun çantası stolun üstündə yoxdur, deməli, o hələ gəlməyib.12 Bəzən sintaktik səviyyədə sıfır morfemindən danışırlar. Məs., ¿Sizə qazlı, qazsız? Burada xəbər iştirak etmir, amma situ­asiya və əhatə məsələni aydınlaşdırmağa kömək edir, söhbətin su­dan getdiyi bəlli olur. Fonem əvəzlənmələri flektiv dillərdə çox mühüm morfoloji funk­siya yerinə yetirir. Alman dilində ablaut sıraları, umlaut və bre­xunq əmliyyat morfemlərinə aid edilə bilər.
Bəzən vurğunu morfem kimi götürənlər olur. Məs., ingilis dilində vurğu sözdə ikinci hecanın üzərindəsə feil, yox əgər birinci hecanın üzərindədirsə, isim olur. Məs.,
/im'port/ (idxal etmək), ancaq /i'mport/ (idxal) və s. Rus dilində bir sıra isimlərin təki və cəmi vurğunun yerilə müəyyən edilir. Məs.,
/m`ore/ “мope” - /mar`a/ “мopя”, /pol'e/ “noлe”-/pal' a/ “noля”
Afrikanın iqbo dilində tonun birinci hecada qalxması sözün feil olmasını, hər iki hecada qalxması isə ismi bildirir. Məs.: /Aivu/ (aparmaq) -/^ivu/ (yük) və s.
Əməliyyat morfeminə sözün hecasının və ya bütövlükdə tək­rarını - reduplikasiyanı da əlavə etmək olar. Məs., Azərb. d. /bərk`+bərk`/ (yapışmaq) və s.
Malay dilində isə sözün təkrarı onun cəmdə olmasını bildirir.
Məs.,/orange/ (adam), ancaq /orange-orange/ (adamlar).13 Nəhayət, analitik və sintetik morfemləri də fərqləndirirlər. Analitik morfemlərə feilin zaman formalarını aid etmək olar.

ingilis dili	alman dili
/hi həz red// “He has read” (o oxudu)	/'e.R__hat_gə'le:zən// “Er hat gelesen”

Sintetik morfemlərə isə ayrılıqda hər bir avtosemantik və sin­se­mantik morfemi aid etmək olar. Məs., Azərbaycan dilində /ba/, /gum/, /da/ və s. kimi kök morfemlər sözlərin semantik nüvəsini təş­kil edir. Flektiv dillərdə kök morfemlərə həm sağdan, həm də sol­dan qrammatik morfem əlavə etmək olur. Müq. et: alm.d
/te:ən/ “stehen”(durmaq) - /fR 'te:ən/ “verstehen” (an­lamaq) və s.
Azərbaycan dilində isə alınmalar istisna oln­maq­la söz­dü­­­zəl­dici və sözdəyişdirici şəkilçi morfemlər yalnız sağdan qoşula bilir­lər. Müq. et: