20
16.2.4. Sığorta müqaviləsini sığortalanmış avtonəqliyyat vasitəsinin qorunub saxlanılmasında
qanuna, digər normativ-hüquqi akta, müqaviləyə və ya notariat qaydasında təsdiq edilmiş
etibarnaməyə əsasən marağı olan fiziki və hüquqi şəxslərin (Faydalanan şəxslərin) xeyrinə
bağlamaq, sığorta müddəti ərzində sığorta hadisəsi baş verməzdən əvvəl sığorta müqaviləsi
üzrə Faydalanan şəxs qismində təyin edilmiş şəxsi(ləri) digər şəxslə(lərlə) əvəz etmək.
16.3. Sığortaçının vəzifələri:
16.3.1. Sığortalıya Sığortaçı tərəfindən müəyyən edilmiş qaydada tərtib olunmuş sığorta
müqaviləsinin nüsxəsini vermək və Sığortalını sığorta müqaviləsinin şərtləri ilə tanış etmək;
16.3.2. Sığorta müddəti ərzində baş vermiş sığorta hadisəsi ilə əlaqədar zəruri olan Sığortalı
tərəfindən təqdim olunmalı sənədlərin toplanılmasını təşkil etmək və bununla bağlı xərcləri
ödəmək.
16.3.3. Sığortalıdan (Faydalanan şəxsdən, avtonəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququna malik olan
şəxsdən) hadisə haqqında məlumat daxil olduqda baş vermiş hadisənin səbəblərini,
xarakterini araşdırmaq, dəymiş zərərin miqdarını və ya ödəniləcək məbləği müəyyən etmək
və nəticədə hadisəni sığorta hadisəsi kimi tanıdıqda və ödənişin verilməsindən imtina üçün
əsaslar olmadıqda müqavilə ilə müəyyən edilmiş müddət ərzində və qaydada sığorta
məbləği(ləri) çərçivəsində sığorta ödənişini vermək;
16.3.4. Sığorta ödənişinin verilməsindən imtina üçün əsaslar olduqda bu barədə Sığortalıya,
səbəbləri göstərilməklə, yazılı şəkildə məlumat vermək;
16.3.5. Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulan hallar istisna olunmaqla,
Sığortalı (Faydalanan şəxs, avtonəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququna malik olan şəxs)
və onun maddi durumu haqqında məlumatı yaymamaq;
16.3.6. Sığortalı tələb etdikdə, sığorta müqaviləsinin (Sığorta Şəhadətnaməsinin) və sığortanı
təsdiqləyən digər sənədlərin yeni nüsxəsini (dublikatını) təqdim etmək;
16.3.7. Sığorta müqaviləsi ilə nəzərdə tutulan digər öhdəliklərini yerinə yetirmək.
16.4. Sığortaçının hüquqları:
16.4.1. Müraciət Formasında göstərilən avtonəqliyyat vasitəsinə baxış keçirmək, onun vəziyyəti,
istifadə olunması qaydası və müvafiq sənədlər ilə tanış olmaq;
16.4.2. Sığorta hadisəsinin səbəbini, xarakterini, baş verməsi faktını və şəraitini və ya sığorta
ödənişinin miqdarını müəyyən etmək üçün zəruri olan məlumat və sənədlərin təqdim
olunmasını Sığortalıdan (Faydalanan şəxs, avtonəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququna
malik olan şəxsdən) və səlahiyyətli orqanlardan tələb etmək; sığorta hadisəsinin baş verməsi
şəraitini və səbəblərini müstəqil surətdə araşdırmaq; dəymiş zərərin səbəbini və miqdarını,
irəli sürülmüş iddiaların əsaslı olub-olmamasını və hadisənin sığorta hadisəsi olub-
olmamasını müəyyən etmək üçün ekspertiza keçirmək və ya keçirilməsini tələb etmək;
16.4.3. Sığortalı (Faydalanan şəxs, avtonəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququna malik olan şəxs)
tərəfindən ona təqdim edilmiş məlumatların doğruluğunu yoxlamaq. Sığorta məbləğinə və
riskin dərəcəsinin ölçülməsinə və dəyə biləcək zərərin miqdarına təsir göstərə biləcək
məlumatın Sığortalı tərəfindən qərəzlə təhrif edilməsi və ya gizlədilməsi halında, sığorta
müqaviləsinin ləğv edilməsini və ya onun etibarsız hesab edilməsini tələb etmək;
16.4.4. Sığortalının (Faydalanan şəxsin, avtonəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququna malik olan
şəxsin) sığorta müqaviləsinin tələb və şərtlərinə əməl etməsini yoxlamaq;
21
16.4.5. Sığortalı (Faydalanan şəxs, avtonəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququna malik olan şəxs)
sığorta müqaviləsindən irəli gələn öhdəliklərini yerinə yetirmədikdə (lazımınca yerinə
yetirmədikdə) Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 20-ci maddəsinin 4-cü
paraqrafına əsasən sığorta müqaviləsinin ləğv edilməsini və Mülki Məcəllənin 424-cü
maddəsinə əsasən ləğv etmənin nəticəsində dəymiş zərərin ödənilməsini tələb etmək;
16.4.6. Sığorta hadisəsi ilə əlaqədar Sığortalının maraqlarını məhkəmədə təmsil etmək və ya başqa
üsulla onun hüquqi müdafiəsini həyata keçirmək (lakin bu hüquq Sığortaçının öhdəliyi
deyildir). Sığorta hadisəsi ilə əlaqədar Sığortalının maraqlarının təmsil edilməsi və
hüquqlarının müdafiə olunması üçün Sığortalı Sığortaçıya tələb olunan qaydada tərtib
olunmuş yazılı etibarnamə verməlidir;
16.4.7. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində və sığorta müqaviləsində göstərilmiş
əsaslara müvafiq sığorta ödənişinin verilməsindən imtina etmək.
Sığorta müqaviləsi ilə Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə zidd olmayan digər öhdəliklər
də müəyyən edilə bilər.
17.
SIĞORTA HADİSƏSİ BAŞ VERDİKDƏ SIĞORTALININ VƏZİFƏLƏRİ
17.1. Sığorta müqaviləsi ilə nəzərdə tutulmuş sığorta hadisəsi baş verdikdə Sığortalı (Faydalanan
şəxs) aşağıdakıları etməyə borcludur:
17.1.1. Baş vermiş hadisə barədə dərhal müvafiq səlahiyyətli orqanları məlumatlandırmaq, o
cümlədən aşağıda göstərilən hadisələr barədə qeyd olunmuş orqanlara xəbər vermək:
yol-nəqliyyat hadisəsi, üçüncü şəxslərin qərəzli, qanuna zidd olan hərəkətləri, oğurluq,
qaçırma, dələduzluq, soyğunçuluq, quldurluq – daxili işlər orqanlarına;
yanğın – dövlət yağın söndürmə xidmətinə.
17.1.2. Sığorta hadisəsi baş verdikdə dərhal, lakin hər halda 24 saatdan gec olmayaraq hadisənin baş
verməsi haqqında Sığortaçıya (və ya onun nümayəndəsinə) məlumat vermək, və Sığortaçı
(onun nümayəndəsi) tərəfindən verilən bütün göstərişlərə əməl etmək;
17.1.3. Baş vermiş hədisənin səbəbləri və nəticələri, dəymiş zərərlərin miqdarı və xarakteri, o
cümlədən hadisə ilə əlaqəli şəxslər barədə bütün məlumatları yazılı şəkildə və müvafiq
səlahiyyətli orqanlar tərəfindən verilmiş hadisənin baş verməsini və dəymiş zərərin həcmini
təsdiqləyən sənədləri Sığortaçıya təqdim etmək (tələb olunan sənədlərin tam siyahısı hadisə
yerinə baxış keçirildikdən və Baxış aktı tərtib olunduqdan sonra Sığortaçı tərəfindən təqdim
olunur);
17.1.4. Hadisə nəticəsində dəyə biləcək zərərin azalması və avtonəqliyyat vasitəsinin xilas edilməsi
üçün bütün mümkün və ağlabatan tədbirləri görmək. Mümkün olduğu halda Sığortaçıdan
göstərişlərin verilməsini tələb etmək;
17.1.5. Sığortaçının nümayəndələri tərəfindən zədələnmiş avtonəqliyyat vasitəsinə baxış
keçirilməyincə onun dəyişməz halda qalmasını təmin etmək;
Sığortalı hadisə yerinin görünüşünü aşağıdakı hallarda dəyişdirə bilər: təhlükəsizliyin təmin
edilməsi və ya zərərin artmaması üçün, dövlət orqanlarının tələbi ilə və ya Sığortaçı
dəyişikliklərin edilməsinə razılıq verdikdə;
17.1.6.Zədələnmiş avtonəqliyyat vasitəsinə baxışın keçirilməsində iştirak etmək;
17.1.7.Sığortaçının razılığı olmadan zədələnmiş avtonəqliyyat vasitəsinin təmir olunması və ya
əlavə quraşdırılmış avadanlığın avtonəqliyyat vasitəsindən sökülməsi (demontaj olunması)
ilə bağlı işlərə başlamamaq;