Heccin vacib olmasi doc
Yüklə 377,46 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Həcc edən qardaş və bacılar! Diqqətli olun və yalnız Allahdan istəyin, həqiqətən O, hər şeyə qadir olan və duaları qəbul edəndir!
- Mündəricat: HƏCCIN VACIB OLMASI: .............................................................. 3
- ......................................... 4 HƏCC VƏ ÜMRƏNIN FƏZILƏTI! ....................................................
- HƏCC VƏ ÜMRƏNIN BAŞLAMA MIQATLARI (MƏNTƏQƏLƏRI)! . 11 HƏCC VƏ YA ÜMRƏ EDƏNIN MIQATDA YERINƏ YETIRƏCƏK
- .................................................... 13 EHRAMDA QADAĞAN OLAN ƏMƏLLƏR! ....................................
- ........................ 17 HƏCCIN RÜKNLƏRI VƏ VACIBLƏRI! .......................................... 18
- .......................................... 20 KƏBƏNI TƏVAF ETMƏK! ............................................................
- .............................................................. 27 MÜZDƏLIFƏDƏ GECƏLƏMƏK!
- ............... 34 MÜNDƏRICAT: ........................................................................... 37
30 "...Həcc vaxtına qədər ümrə ziyarətindən istifadə edən şəxs müyəssər etdiyi bir heyvan kəsməlidir. Qurbanlıq tapmayanlar bunun əvəzində həcc ziyarəti günlərində üç gün və qayıdandan sonra yeddi gün oruc tutmalıdır ki, bu da tam on gün edər. Ümrə ziyarəti, Məscidul-haramda sakin olmayanlara aiddir" (əı-Bəqərə: 196). Qurbanı kəsəndə bu duanı demək müstəhəbdir: "Bismilləh, vallahu əkbər, Allahummə minkə və ləkə, Allahummə təqəbbəl minni" (Müslim). Heyvanı sol tərəfi üzərində qibləyə tərəf kəsmək sünnədir. Kəsdiyi qurbanın ətindən yemək və hədiyyə etmək müstəhəbdir. "...onlardan özünüz də yeyin, biçarə, zavallı yoxsula da yedirdin!" (əl- Həcc: 28). Qurban kəsməyin vaxtı 13-cü gün günbatana qədərdir. Qurban Minada və ya Məkkədə kəsilə bilər. Peyğəmbər (s.a.s) buyurub: "Ərafanın hər yerində dayanmaq olar. Minanın hər yerində qurban kəsmək olar. Müzdəlifənin hər yerində dayanmaq olar. Məkənnin hər küçəsi yoldur və orada qurban kəsmək olar" (Müslim və Əbu Davud). 3. Həcc edən qurbanını kəsdikdən sonra saçını qısaldır və ya qırxır. Kişilər üçün saçı qırxmaq daha yaxşıdır. Çünki Peyğəmbər (s.a.s) saçlarını qırxanlar üçün üç dəfə, qısaldanlar üçün isə bir dəfə dua etmişdir (Buxari və Müslim). Qadınlar isə saçlarını yalnız bir s-metr uzunluğunda qısaldırlar. Daş atandan və saçı kəsəndən sonra ehramda olana qadınlardan başqa hər şey halal olur. Bu, birinci təhəllül adlanır. Birinci təhəllüldən sonra ətirlənmək, təmizlənmək və ən gözəl paltarı geyinmək olar. 4. Bu əməlləri etdikdən sonra təvaf etmək üçün Məkkəyə gedir. Bu təvaf ifada yaxud ziyarət təvafı adlanır. Bu təvaf həccin rüknlərindən biridir. Ayədə qəsd olunan təvaf da budur. "Sonra həcc əməllərini yerinə yetirsinlər, nəzirlərini versinlər və qədim evi (Kəbəni) təvaf etsinlər" (əl-Həcc: 29). Bu təvaf, əvvəldə deyilən kimi olur. Lakin burada tez yerimək və ya çiyinin birini açmaq lazım deyil. Təvafdan sonra Məqami İbrahimin arxasında iki rükət namaz qılınmalıdır. Zəm-zəm suyundan içmək yaxşı olar. Təməttu həcci edənlər Səfa və Mərva arasında səy etməlidirlər. Çünki onun birinci etdiyi səy
31 ümrə, bu isə həcc səyidir. Qiran və ifrad həcci edənlər yalnız bir səy etməlidirlər. Əgər onlar ilk təvafdan sonra səy ediblərsə ifadə təvafından sonra onlara səy etmək lazım deyil. Yox əgər ilk təvafdan sonra səy etməyiblərsə onda ifadə təvafından sonra səy etməlidirlər. Ikinci təhəllül üç əməli edəndən sonra olur. Bunlar: Daş atmaq, saçı qırxmaq və ya qısaltmaq, ifadə təvafı və səydir. Bu üç işi edənlərə ehramla qadağan olan hər şey, hətta qadınlar belə halal olur. Lakin bu üç əməldən ikisini edənlərə qadınlardan başqa hər şey halal olur. Bu, birinci təhəllül adlanır. Həcc edənlər bu dörd əməli aşağıdakı tərtiblə etsələr daha yaxşı olar. 1. Daş atmaq. 2. Qurban kəsmək. 3. Saçı qırxmaq və ya qısaltmaq. 4. Kəbəni təvaf etmək və səy etmək. Bu əməllərin birini digərindən əvvəl etmək olar. Belə bir şəxsin həcci məqbuldur.
1. Həcc edən ifadə təvafından və səydən sonra Minaya qayıdır və orada on birinci və on ikinci gecəni gecələyir. Bu gecələmə hər kəsə vacibdir. Yalnız çobanlar, insanlara su verənlər və buna bənzər işlərdə çalışanlar müstəsnadır. Çünki Peyğəmbər (s.a.s) çobanlara və insanlara su verənlərə Minada gecələməməyə icazə verib. Buna görə Ömər t deyirdi: "Hacılardan heç kəs Əqəbədən (yəni, daş atılan yerdən) bayırda gecələməsin". Həmçinin bu iki gündə daşlar zəvaldan (gün əyiləndən) sonra atlmalıdır. Onları atmaq vacibdir. Zəvaldan öncə daşları atmaq olmaz. Çünki Peyğəmbər (s.a.s) daşları yalnız zəvaldan sonra atardı. Əgər buna icazə verilsəydi Peyğəmbər (s.a.s) daşları ümmətinə rahat olsun deyə zəvaldan qabaq atardı. Daşları atarkən bu tərtibə fikir vermək lazımdır: A. Ilk olaraq, birinci cəmərata daş atmaqla başlayır. Yeddi ədəd daş götürüb, hər daşı atanda təkbir "Allahu əkbər" deyərək daşları atır. Daşların hamısı hovuza düşməlidir.
32 Sonra bir az irəli gedib dayanaraq əllərini qaldırır və uzun dua edir. B. Sonra gedib ikinci (orta cəmərata) ardıcıl olaraq yeddi ədəd daş atır. Hər daşı atanda təkbir edir. Sonra bir az irəli gedib dayanaraq əllərini qaldırır və uzun dua edir. C. Sonra gedib sonuncu cəmarata "Cəmərətul-əqəbəyə" yeddi ədəd daş atır. Hər daşı atanda təkbir edir. Daşları atandan sonra dua etmir (bax! şəkil: 10). On ikinci gün zəvaldan sonra eyni qayda ilə daşları atır və dua edir (bax! şəkil: 10).
2. Qurban kəsə bilməyərək Təməttu və Qiran həcci edənlər on gün oruc tutmalıdırlar. Bunun üç günü həcdə qalan yeddi günü isə evlərinə qayıdandan sonra tutulur. Üç gün orucu bayramdan qabaq və yaxud sonra təşriq (11, 12, 13) günlərində tutmaq olar. Yaxşı olar ki, üç günün orucunu Ərafa günü tutmasın. Çünki Peyğəmbər (s.a.s) bu gündə oruc tutmamışdır. 3. Daş ata bilməyən xəstələr, yaşlılar, uşaqlar, hamilə qadınlar və s. belə vəziyyətdə olanlar başqasına onun yerinə daş atmağı həvalə edə bilərlər. Çünki bu cür insanlar oraya gedə bilmirlər.
33 Cəmaratın vaxtının çox məhdud olduğundan onun qəzası da yoxdur. Güclü kişi və qadınlar isə daş atmağı başqasına həvalə edə bilməzlər. Daş atmaq tapşırılanlar ilk olaraq öz yerlərinə yeddi daş, sonra həmin yerdən çıxmayaraq başqasının yerinə yeddi daş atırlar. Həmçinin bunu digər ikinci və üçüncü daş atılan yerdə də edirlər. Körpə uşaqların yerinə də bu qayda ilə daş atılır. 4. Təşriq günləri daşları gün batmadan öncə atmaq daha yaxşıdır. Həmçinin bayram günü gün batmamış daş atanalrın əməli doğrudur. Lakin bayram günü daşları günortaya qədər atmaq daha yaxşıdır. Təşriq günləri gün batandan sonra daş atmağa bəzi alimlər icazə vermişlər. Çünki Peyğəmbər (s.a.s) təşriq günləri daş atmağın ilk vaxtının zəvaldan sonra başladığını qeyd edib. Lakin nə vaxt bitməsini isə bildirməmişdir. 5. On ikinci gün günəş batandan sonra Minadan çıxmaq olmaz. Yalnız on üçüncü gün daş atandan sonra Minadan çıxmaq olar. On ikinci gün müəyyən çətinliklər məsələn, yolların izdihamlı olması üzündən günəş batmamış Minadan çıxa bilməyənlər günəş batandan sonra da çıxa bilərlər. 6. On ikinci gün günəş batandan sonra daşları atıb Minadan çıxanlar vida təvafını edib ölkələrinə qayıda bilərlər. Onlar, on üçüncü gün Minada gecələyərək zəvaldan sonra daşları atıb çıxa bilərlər. Bunu etmək daha yaxşıdır. Allah təalə buyurur: ".....Tələsərək iki gündə (zül-hiccənin on birinci və on ikinci günlərində Minadan Məkkəyə) qayıdana heç bir günah gəlməz. Eləcə də yubanana (zül-hiccənin on üçü Minada qalana) heç bir günah tutulmaz. Bu müttəqilərə aiddir." (əl-Bəqərə: 203). Həmçinin Peyğəmbər (s.a.s) tələsənlərə on ikinci gün çıxmağa icazə vermişdir. Lakin özü on üçüncü gün daşları atandan sonra çıxmış və Əbtəh deyilən yerdə dayanmışdır. Orada zöhr, əsr, məğrib və işa namazlarını qılmış və bir az istirahət etdikdən sonra vida təvafını etməyə getmişdir.
Həcc edənlər Məkkədən çıxmaq istədikdə vida təvafı etməlidirlər. Çünki Peyğəmbər (s.a.s) buyurub: "Sizlərdən biriniz
34 Kəbəni təvaf etmədən oradan çıxmasın" (Müslim). Həmçinin Ibn Abbas t deyir: "Insanlara sonuncu olaraq Kəbəni təvaf etmək əmr olunmuşdur. Yalnız heyzli qadınlar müstəsnadır" (Buxari və Müslim). Heyzli və nifaslı qadınlara vida təvafı vacib deyil. Aişə t deyir: Səfiyyə ifada təvafından sonra heyz olmuşdu və Peyğəmbər (s.a.s) ona: "(vida təvafı etmədən) çıxa bilərsən" - dedi. (Buxari və Müslim). Yeddi dövrə təvaf edir. Məqami Ibrahimin arxasında iki rükət namaz qıldıqdan sonra məsciddən çıxır. Bu zaman məsciddən çıxarkən oxunan duanı deyir və yola düşür. Peyğəmbərin (s.a.s) məscidini ziyarət etmək! 1. Peyğəmbərin (s.a.s) məscidini ilin istənilən vaxtı ziyarət etmək müstəhəbdir. Buna müəyyən bir vaxt təyin edilməmişdir. Belə ziyarət həccin əməllərindən deyildir. Buraya Peyğəmbərin (s.a.s) qəbrini ziyarət etmək niyyəti ilə gəlmək düzgün deyil. Çünki yalnız üç məscidə: Məscidul Hərama (Kəbəyə), Peyğəmbərin (s.a.s) məscidinə və Əqsa məscidinə ziyarət edilə bilər. Mədinənin kənarında yaşayanlar isə qəbri deyil, ancaq məscidi ziyarət etmək üçün gəlməlidirlər. Məscidə gələnlər Peyğəmbərin (s.a.s) və əshabının qəbrlərini ziyarət edə bilərlər. Peyğəmbərin (s.a.s) məscidində namaz qılmağın fəziləti çoxdur. Peyğəmbər (s.a.s) buyurub: "Mənim məscidimdə qılınan namaz, məscidul həramdan başqa məscidlərdə qılınan namazdan min dəfə xeyirlidir. Məscidul həramda qılınan namaz isə digər məscidlərdə qılınan namazlardan yüz min dəfə xeyirlidir" (Ibn Macə və Əhməd. Albani bu hədisin etibarlı olduğunu bildirib). 2. Peyğəmbərin (s.a.s) məscidinə sağ ayaq ilə daxil olub bu duanı demək lazımdır: "Əuzu billəhil Əzim və bi vəchihil kərim və
(Müslim). 3. Iki rükət təhiyyətul məscid və ya istədiyi namazı qılır və namazda istədiyi duanı edir. Bunu Rəvdada (Peyğəmbərin (s.a.s) evi ilə minbəri arasında olan yerdə) qılmaq yaxşıdır. Lakin fərz namazları isə birinci səfdə qılmaq daha yaxşıdır.
35 4. Namaz qılandan sonra Peyğəmbərin (s.a.s) qəbrini ziyarət etmək istəsə qəbrin önündə ədəb-ərkan və sakit səslə ona belə salam
verir: "Əssəlamu aleykə əyyuhən nəbiyyu və rəhmətullahi və bərəkatuhu. Allahummə salli alə Muhəmməd və alə ali Muhəmməd kəmə salleytə alə İbrahim və alə ali İbrahim innəkə həmidun məcid. Allahummə barik alə Muhəmməd və alə ali Muhəmməd kəmə barəktə alə İbrahim və alə ali İbrahim innəkə həmidun məcid". Yaxud belə deyir: "Əssələmu aleykə ya
Rəsuləllah və
rəhmətullahi və
bərəkətuhu". 5. Sonra bir az sağ tərəfə irəliləyərək Əbu Bəkrə t salam verir və onun üçün dua edir. Sonra bir az irəli gedərək Ömərə t salam verir və onun üçün də dua edir. Ibn Ömər t ziyarət edəndə belə deyərdi: "Əssələmu aleykə ya Rəsuləllah, əssələmu aleykə ya Əbu Bəkr, əssələmu aleykə ya ata" deyərək keçib gedərdi. Daşlara əl sürtərək, qəbrin ətrafında dövrə vuraraq, Peyğəmbərdən (s.a.s) kömək, şəfa və s. diləyərək Allaha yaxınlaşmaq olmaz.
Çünki bu əməllər yalnız Allaha məxsusdur. Qadınlar Peyğəmbərin (s.a.s) və başqalarının qəbirlərini ziyarət etmirlər. Çünki Peyğəmbər (s.a.s) qəbirləri ziyarət edən qadınları lənətləyib. Qadınlar yalnız Peyğəmbərin (s.a.s) məscidini ziyarət edir və oradakı min namaz savabını qazanmaq üçün ibadət edirlər. Peyğəmbərə (s.a.s) isə kənardan salam verirlər. Allah da onların salamını Peyğəmbərə (s.a.s) yetişdirir. Çünki Peyğəmbər (s.a.s) buyurub: "Evlərinizi qəbirstanlığa çevirməyin. Mənim qəbrimi də ibadətgah etməyin. Mənə salam
verin. Sizin
salamınız harada
olmağınızdan asılı olmayaraq mənə yetişər". Həmçinin başqa bir hədisdə buyurulur: "Allahın səyahətçi mələkləri var. Onlar yer üzünü gəzər və ümmətimin salamını mənə çatdırarlar". 6. Mədinəni ziyarət edənlərin Quba məscidini də ziyarət etməsi və orada iki rükət namaz qılması bəyənilir. "Peyğəmbər (s.a.s) piyada və ya miniklə Quba məscidinə gələr və orada iki rükət namaz qılardı" (Buxari və Müslim). Bir hədisdə buyurulur: "Kim evində dəstəmaz alıb Quba məscidinə gələrsə və orada
36 namaz qılarsa ona ümrə savabı yazılar" (Albani bu hədisin səhih olduğunu qeyd edib). 7. Kişilər Bəqi qəbirstanlığını və Uhud şəhidlərini ziyarət edə bilərlər. Çünki Peyğəmbər (s.a.s) onları ziyarət edər və onlar üçün dua edərdi. Qəbirləri ziyarət edərkən belə deyilir: "Əssələmu aleykum əhləd-diyari minəl mumininə vəl muslimin və innə inşəllah bikum ləhiqun. Yərhəmullahul-mustəqdəminə minnə vəl mustəxərin, nəsəlullahə lənə və ləkumul-afiyə" (Müslim). Qəbirləri ziyarət etməkdə məqsəd, axirəti yada salmaq, ölülər üçün dua etmək və Peyğəmbərin (s.a.s) sünnəsinə riayətdir. Belə bir ziyarət şəriətə müvafiqdir. Lakin qəbirləri kömək, şəfaət, vasitə mənbəsinə çevirmək, onların önündə dua etmək və s. bu kimi əməllər bidətdir (yəni, dinə əlavədir). Onların şəriətdə heç bir əsası yoxdur. Yuxarıda sadalanan bu əməllərin bəzisi şirk deyil bidətdir. Məsələn, qəbirin önündə Allaha dua etmək, onu Allaha vasitə tutmaq və s. Lakin bəzən bidət böyük şirk olur. Məsələn, ölülərdən kömək istəmək, onlara sığınmaq və s. bu kimi əməllər şirkdir.
Həcc edən qardaş və bacılar! Diqqətli olun və yalnız Allahdan istəyin, həqiqətən O, hər şeyə qadir olan və duaları qəbul edəndir! Sonda Allaha həmdi sənalar olsun və Peyğəmbərimiz Məhəmmədə (s.a.s) onun ailəsinə və əshabına Allahın salavatı və salamı olsun.
37 ........................__17__HƏCCIN_RÜKNLƏRI_VƏ_VACIBLƏRI!__..........................................__18'>.........................................__4__HƏCC_VƏ_ÜMRƏNIN_FƏZILƏTI!__....................................................'>..............................................................__3'>Mündəricat: HƏCCIN VACIB OLMASI: .............................................................. 3
...................................... 3
......................................... 4
.................................................... 5
.................. 6
. 11
ƏMƏLLƏRI! ................................................................................ 12
.................................................... 13
.................................... 15
.................... 16
........................ 17
.......................................... 18
....................................... 20
.......................................... 20
............................................................ 21
................................. 23
.............................................................. 27
................................................... 28
............................... 29
............ 31
............................................................................ 33
............... 34
........................................................................... 37
Yüklə 377,46 Kb. Dostları ilə paylaş:
|