Guide on Article 6 : Right to a fair trial (civil limb) aze
Yüklə 1,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- (d) Q ƏRARLARIN ICRASI
K ONVENSIYANIN 6- CI MADDƏSI ÜZRƏ TƏLIMAT – MÜLKI HÜQUQI ASPEKT
şəkildə araşdıraraq, 6 § 1 Maddənin tələblərinə əməl etmişdi (§§ 31-32) – həmçinin Ortenberg Avstriyaya qarşı , §§ 33-34; Fischer Avstriyaya qarşı , § 34.
- McMichael Birləşmiş Krallığa qarşı : bu məhkəmə işində Şerif Məhkəməsinin uşağın övladlığa götürülə biləcəyinə dair verdiyi qərardan Ali Hüquq Məhkəməsinə şikayət təqdim edilmişdir. Bu məsələ ilə bağlı Ali Hüquq Məhkəməsi tam yurisdiksiyaya malik idi; adətən o, Şerifin müəyyən etdiyi faktlara əsaslanırdı, lakin bu şəkildə hərəkət etməyə məcbur deyildi. Zərurət olarsa özü dəlil toplaya və ya məhkəmə işini necə davam etdirilməsinə dair göstərişlərlə birlikdə Şerifə geri qaytara bilərdi (§ 66). Şerif Məhkəməsi həmçinin uşaqlarla bağlı məhkəmə proseslərində çıxarılan qərarlardan verilən şikayətləri həm mahiyyət, həm də prosessual pozuntularla bağlı araşdırmaq üçün tam yurisdiksiyaya malik idi (§ 82); -
: Ali İnzibati Məhkəmənin İnzibati Prosessual Məcəllə ilə müəyyən edilən yurisdiksiyası mübahisələndirilən inzibati qərarların qanuniliyinin qiymətləndirilməsi ilə məhdudlaşırdı. Bununla belə, məhkəmə qərarının çıxarılması ilə nəticələnən məhkəmə prosesinin ədalətliliyi ilə bağlı prossesual tələblərə əməl edilmədiyi müəyyən edilərdisə, bu məhkəmə sözügedən qərarı qismən və ya tamamilə ləğv etmək səlahiyyətinə də malik idi. Ali İnzibati Məhkəmənin əsaslandırması göstərmişdi ki, o, faktiki olaraq işin əsaslılığını araşdırmışdı. Baxmayaraq ki, ərizəçilərin şikayətlərinin prosessual və maddi nöqsanları ilə bağlı mübahisələndirilən qərarların qüvvədə saxlanmalı olduğunu müəyyən etməklə məhkəmə işin araşdırılmasını məhdudlaşdıra bilərdi, o, işin həll olunması və ya müvafiq faktların müəyyən olunması üzrə yurisdiksiyadan imtina etməyərək, şikayətə mahiyyəti üzrə baxmışdı. Məhkəmə diqqətlə əsaslandırılmış qərar vermişdi və ərizəçilərin işin nəticəsi baxımından əhəmiyyət kəsb edən arqumentlləri dərindən araşdırılmışdı. Müvafiq olaraq, Ali İnzibati Məhkəmənin araşdırma dairəsi 6 § 1 Maddəyə uyğun olmaq üçün yetərli olmuşdur (§§ 56-59).
Yekun və məcburi qüvvəyə malik məhkəmə qərarının dərhal icra edilməsi hüququ 94. Maddə 6 § 1 yekun və məcburi qüvvəyə malik məhkəmə qərarlarının dərhal icra edilməsinə təminat verir (yüksək instansiya məhkəməsi tərəfindən yenidən baxıla bilən qərarların icrasından fərqli olaraq) ( Ouzounis və digərləri Yunanıstana qarşı , § 21). 95. Hər hansı məhkəmə tərəfindən verilən bu cür qərarların icrası hüququ "məhkəməyə
, § 40;
Scordino İtaliyaya qarşı (№ 1) [BP], § 196). Əks halda, 6 § 1 Maddənin müddəaları bütün faydalı təsirindən məhrum edilər (
96. Bu, inzibati məhkəmə icraatı kontekstində daha mühüm əhəmiyyət daşıyır. Əslində ərizəçi məhkəmə qərarına yenidən baxılması ilə əlaqədar Dövlətin ən yuxarı inzibati məhkəməsinə müraciət edərək, yalnız mübahisələndirilən qərarın ləğvini deyil, eyni zamanda və hər şeydən əvvəl sözügedən qərarın nəticələrinin aradan qaldırılmasına cəhd edir. 97. Başqa sözlə, iddiaçının səmərəli müdafiəsi və qanuniliyin yenidən təmin edilməsi, inzibati orqanların qərara əməl etmək öhdəliyini nəzərdə tutur (
, § 41; Kyrtatos Yunanıstana qarşı ,§§ 31-32). 98. Bu səbəbdən, məhkəmə qərarının icrasında müəyyən gecikmələr xüsusi şərtlər altında əsaslandırıla bilsə də, bu gecikmə iddiaçının qərarın icra edilməsi hüququna xələl gətirəcək dərəcədə olmamalıdır ( Burdov Rusiyaya qarşı , §§ 35-37). 24/71
K ONVENSIYANIN 6- CI MADDƏSI ÜZRƏ TƏLIMAT – MÜLKI HÜQUQI ASPEKT
Matheus Fransaya qarşı , § 58; Sabin Popescu Rumıniyaya qarşı , §§ 68-76), ona müdaxilə edilə bilməz, etibarsız hesab edilə bilməz və zəruri olduğundan artıq gecikdirilə bilməz (
[BP], § 74). 100. Hakimiyyət orqanının yuxarı məhkəmənin qərarını nəzərə almaqdan imtina etməsi, eyni məhkəmə prosesləri kontekstində bir sıra qərarların təkrar ləğv edilməsi ilə nəticələnməklə 6 § 1 Maddəyə ziddir ( Turczanik Polşaya qarşı , §§ 49-51). 101. Məcburi qərarın icrasının əsassız olaraq gecikdirilməsi Konvensiyanı poza bilər. Bu gecikmənin ağlabatan olub-olmadığı xüsusilə icra prosedurunun mürəkkəbliyi, ərizəçinin və səlahiyyətli orqanların davranışı və məhkəmə tərəfindən qərar verilən təzminatın miqdarı və mahiyyəti nəzərə alınaraq müəyyən edilməldir ( Raylyan Rusiyaya qarşı , § 31). 102. Məsələn, Məhkəmə qərara aldı ki, yekun və icra edilə bilən məhkəmə qərarının icrası üçün beş ildən çox müddət ərzində zəruri tədbirləri görməməklə, milli hakimiyyət orqanları 6 § 1 Maddənin müddəalarını bütün faydalı təsirindən məhrum etmişdilər (
, § 45). 103. Başqa bir məhkəmə işində qərarı icra etmək üçün hakimiyyət orqanlarına tələb olunan ümumi doqquz aylıq müddət, mövcud şərtlər nəzərə alınmaqla, əsaslı hesab edilmişdi (
, §§ 43-45). 104. Məhkəmə müəyyən etmişdi ki, hakimiyyət orqanları təxminən dörd il ərzində icarəçinin çıxarılması ilə bağlı qərarın icrası ilə əlaqədar polislə əməkdaşlıq etməkdən imtina etdiyindən (
, §§ 38-42) və mübahisələndirilən qanunvericilik müddəalarının tətbiqi nəticəsində müvafiq olaraq hər hansı faydalı təsirdən məhrum edilmiş icarəçinin çıxarılması ilə bağlı məhkəmə qərarını şübhə altına qoyan qanunvericilik hakimiyyəti orqanlarının müdaxiləsinə görə icranın altı ilə ərzində dayandırılması ilə əlaqədar 6 § 1 Maddə altında məhkəməyə hüquq pozulmuşdur ( Immobiliare Saffi İtaliyaya qarşı [BP],
§§ 70 və 74). 105. Məhkəmə araşdırmasının nəticələrinə görə Dövlətin əleyhinə məhkəmə qərarı əldə edən şəxsdən ayrılıqda icra üzrə icraata başlatmaq tələb olunmur (
, § 68). Dövlət əleyhində qərarın icrasının təmin edilməsi sözügedən qərarın məcburi qüvvəyə malik olduğu və icra edilə bildiyi tarixdən etibarən dövlət orqanlarının öhdəliyinə düşür (
Yavorivskaya Rusiyaya qarşı , § 25) ( Burdov Rusiyaya qarşı (№. 2) , § 69). 106. Xeyrinə məhkəmə qərarı çıxarılmış tərəfdən qərarın icrasını təmin etmək və ya sürətləndirmək üçün müəyyən prossesual addımlar atması tələb oluna bilər. Bununla belə, kreditorun əməkdaşlığı ilə bağlı tələb ciddi surətdə zəruri olandan kənara çıxmamalı və səlahiyyətli hakimiyyət orqanlarını öz öhdəliklərini icra etməkdən azad etməməlidir ( Burdov Rusiyaya qarşı (№ 2) , § 69). 107. Bu səbəbdən, icra prosesində ərizəçiyə ödənilməli olan məbləğlərin gec ödənilməsi milli hakimiyyət orqanları tərəfindən qərarın uzun müddət icra edilməməsini aradan qaldıra bilməz və bu, pozuntunun müvafiq kompensasiyanı təmin etmir (
[BP], § 198). 108. Məhkəmə həmçinin qərara aldı ki, ərizəçinin maliyyə vəziyyətini nəzərə almadan, onun xeyrinə çıxarılmış və qüvvəyə minmiş məhkəmə qərarı ilə əlaqədar icra üzrə icraatı başlatmasına görə məsuliyyətinin müəyyən edilməsi üzrə hakimiyyət orqanlarının mövqeyi həddən artıq yük təşkil edirdi və ərizəçinin məhkəməyə çatım hüququnu sözügedən hüquqa xələl gətirəcək dərəcədə məhdudlaşdırmışdı (
, § 65). 109. Ərizəçi ona vurulmuş ziyana görə kompensasiyanın təyin edilməsi (
, § 35) və ya mənzillə təmin olunma haqqında ( Teteriny Rusiyaya qarşı , §§ 41-42) yekun qərarın faydasından, icra üzrə icraatın mürəkkəbliyindən və ya Dövlətin büdcə sistemindən asılı olmayaraq, ağlabatan müddət ərzində məhrum edilə bilməz. Dövlət sözügedən qərarın icra edilməməsinə haqq qazandırmaq üçün maliyyə çətinliklərini və ya 25/71
Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi Yüklə 1,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|