G. A. Shahmurova yosh fiziologiy as I



Yüklə 9,92 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə186/201
tarix04.06.2022
ölçüsü9,92 Mb.
#88843
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   201
3.Adabiyot Yosh fiziologiyasi va gigiyena (Q.Sodiqov va b.)

sezgi organlar
ham deb yuritiladi. Ko'rish, eshitish, 
ta ’m bilish, hid bilish analizatorlari va hokazo.
Anemiya 
- kamqonlik. Qon tarkibida qizilqon tanachalari )eritrotsitlar va 
gemoglobin)ning me’yoridan ancha kamayib ketishi bilan xarakterlanadi. Qon 
yo4qotish, qon hosil qiluvchi a ’zolarning yaxshi ishlamasligi, yetarli 
ovqatlanmaslik va ba’zi sabablarga ko‘ra yuzaga keladi.
Antropometrik ko'rsatkich ( antropos -
odam + 
metreo -
oichash) - har bir 
odam organizmining o'ziga xos oslchamlarini ifodalovchi belgi. Bunda tana 
uzunligi, massasi. ko‘krak qafasining kengligi, yelka va boldir yo4g4onligi, teri
- yog4 qavatining qalinligi, o ‘pkaning tiriklik sig'imi, gavda muskullarining 
kuchi, qaddi-qomat va boshqalar o klchanadi.
Birinchi signal tizimi 
- Birinchi signal sistemasiga eshitiladigan so4zlardan 
tashqari borliqning hamma signallari kiradi, ya’ni yorug'lik, rang, xilma-xil 
tovushlar, shovqinlar, hidlar, ovqat ta’mi, issiq, sovuq, og'riq, predmetlarning 
fazodagi holati, xarakteri va boshqalar kiradi. Akademik I.A. Pavlov birinchi 
signal sistemasi tushunchasini birinchi bo4lib 1932-yilda taklif qilgan. Birinchi 
signal sistemasida borliq sezish orqali aniq obrazlarda bevosita qabul qilinadi. 
Odamda birinchi signal sistemasi ikkinchi signal sistemsi bilan doimo 
hamkorlikda bo'ladi.
Vegetativ nen sistemasi 
- nerv sistemasining bir qsmi, qon aylanish, nafas, 
olish, ajralish, ovqat hazm qilish, moddalar almashinuvi, o 4sish va rivojlanish, 
organizm ichki muhitini bir xil saqlash va noqulay muhit sharoitlariga 
moslashish jarayonlarini boshqaradi. VNT anatomik va funksional jihatdan 
simpatik, parasimpatik hamda metasimpatik qismlarga bo4linadi.
Vena 
- (la t . 
vena -
qon tomiri) - to 4qima va organlardan karbonat angidrid, 
moddalar almashinuv mahsulotlari, gormonlar va boshqa modlalarga boy
294
www.ziyouz.com kutubxonasi


venoz qonni oiig yurak boimasiga olib keluvchi qon tomirlar. Bundan o ‘pka 
venalari istisnodir, chunki chap yurak boimasiga kelib kiradigan bu tomirlar 
yurakka qon olib kelganligi uchun shunday nomlansada, ammo ular orqali 
o'pkada 0 ? ga to'yingan arterial qon oqadi.

Yüklə 9,92 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   201




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə