FəSİl I. BİZnes konsepsiyasi və onun hazirlanmasinin
Yüklə 0,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
8 təşkilatın fəaliyyət xüsusiyyətlərini və istiqamətlərini əks etdirən məhdudiyyətləri yaradır və seçim etməyi lazım bilir. Düzgün seçilmiş strategiya dəyişkən, qeyri – müəyyən və risklərlə dolu mühitdə müəssisəyə daha düzgün istiqamət göstərəcəkdir. Bütün bunları ümumiləşdirərək, strategiyaları müəssisələrin həyatında başlıca əhəmiyyətini aşağıdakı kimi qeyd edə bilərik. - Strategiya hər şeydən əvvəl ətraf mühiti lazımınca qiymətləndirməyə və gələcək planları daha da mükəmməl hazırlamağa imkan verir; - Strategiya müəssiyə öz – özünü hərtərəfli qiymətləndirməyə imkan verir. Strateji qərarlarda müəssisəyə mövcud vəziyyəti və imkanları hərtərəfli təhlil etməyə imkan verir; - Strategiya, müəssisədə alınan qərarların və gələcək layihənin mükəmməliyini və doğruluq dərəcəsini artırmağa xidmət edir. Qeyd etmək lazımdır ki, biznes aləmində yeganə strategiya mövcud deyil. Hər bir firma (müəssisə) öz – özlüyündə sərbəstdir. Ona görə də strategiyanın işlənib hazırlanması mövcuddur. Çünki bazarda müəssisənin mövqeyindən, onun inkişaf dinamikasından, potensialından, rəqiblərin davranışından, istehsal edilən məhsulun və digər göstəricilərin, xidmətlərin xüsusiyyətindən asılıdır. Strategiyanın seçilməsində aşağıdakı vacib amillər nəzərə alınmalıdır( 17,496): - Sahənin güclü tərəfləri; - Firmanın güclü tərəfləri; - Firmanın məqsədləri; - Firmanın maliyyə resursları; - İşçilərin ixtisas səviyyəsi; - Xarici mühitdən asılılıq dərəcəsi. Nəzərə almaq lazımdır ki, strategiyaya təsir edən amillər heç də həmişə vaxtında gözə çarpmır, bəzən onlar artıq öz təsirini göstərdikdən sonra müşühidə olunur. Seçilmiş strategiya onun həyata keçirilməsi imkanlarını müəyyənləşdirərkən amillərin hərtərəfli, əhatəli təhlili əsasında qiymətləndirilir. Qiymətləndirmənin əsas 9 meyarı seçilmiş strategiyanın firmanın qarşısında duran məqsədlərinə nail olmağa gətirib çıxarır. Firmanın strategiyasını müəyyən edərkən rəhbərlik firmanın bazardakı mövqeyi ilə bağlı məsələlərlə qarşılaşır: - Hansı biznesə xitam verilsin; - Hansı biznes davam etdirilsin; - Hansı biznes həyata keçirilsin. Biznes ilə məşğul olmağa qərar verən hər bir sahibkarın vəzifəsi ümumi görünüşdə ona gətirib çıxarır ki, öz fəaliyyət sferasını müəyyənləşdirsin, müvəffəqiyyətə gətirən yeni ideyanı tapsın, mümkün risk nöqteyi nəzərdən onu hərtərəfli qiymətləndirsin və sonra isə nəzərdə tutulan konkret nəticə alınana qədər həyata keçirsin. Biznesin təşkili bir neçə mərhələləri əhatə edir: - Yeni ideyanın düzgün izah edilməsi; - Onun hərtərəfli qiymətləndirilməsi; - Bazarda boşluğun axtarışı; - Biznes planın işlənib hazırlanması; - Fəaliyyət konsepsiyasının formalaşdırılması, biznesin məqsədlərinin seçilməsi; - Fəaliyyət strategiyasının işlənməsi; - Layihənin reallaşdırılması; - Müəssisənin təşkili və idarə edilməsi. Ən
mühüm strategiyalardan əsası müəssisənin yerinin seçilməsidir. Müəssisələrin yerləşdirilməsində aşağıdakı amilləri nəzərə almaq məqsədəuyğundur. Ticarət müəssisəsi üçün: - Nəqliyyat axınları; - Piyada axınları; - ictimai nəqliyyat dayanacaqlarıa yaxın olmaq imkanı; - icarə şərtləri; - Sahəni qiyməti; - Regionun istehlak dərəcəsi. 10 Müəssisəni yeri haqqında məsələyə baxılarkən xammalın göndərilməsinə və hazır məhsulun istehlakçılara çatdırılmsına sərf edilən məsrəfləri nəzərə almaq lazımdır. Müəssisənin təsis edildikdən və dövlət qeydiyyatından keçdikdən sonra lazimi materialların cəlb edilməsindən, tədarükçüləri seçdikdən, müəssisənin yeri müəyyənləşdikdən sonra hazırlanmış biznes plana uyğun işin təşkili vacibdir. Təşkil etmək bu və ya digər fəaliyyət növünün yerinə yetirilməsinə vacib funksiyaları və hərəkətləri müəyyənləşdirmək və planlaşdırmaq, həmçinin bunların bütün müəssisə daxilində birləşdirilməsi vacibdir. Göstərilənlərlə yanaşı səmərəli iş üçün əməkdaşların funksional vəzifələrini dəqiq və aydın müəyyənləşdirmək lazımdır. 1.2. Biznes strategiyalarının təyin edilməsi və əsas istiqamətləri Müəssisənin strateji təyinatı onun hansı fəaliyyət növləri ilə məşğul olacağının müəyyən edilməsindən ibarətdir.Onun köməyi ilə, “biz kimik” ,”nə ilə məşğul oluruq” və “nəyə nail olmaq istəyirik” suallarına cavab verilir.Müəssisənin strateji təyinatını dəqiq bildikləri halda menecerlərdə müəssisənin uzunmüddətli inkişaf perspektivləri haqqında təsəvvürlər və ideyalar yaranır ki,bu da müəssisənin ali rəhbərliyində strateji təfəkkürün inkişafı üçün çox əhəmiyyətlidir.Müəssisənin düzgün əsaslandırılmış strateji təyinatı səmərəli liderliyin təmin olunmasının əsas şərtlərindəndir.Müəssisənin aydın strateji təyinatı olmadan menecerin bir lider kimi səmərəli fəaliyyət göstərməsi mümkün deyildir. Strategiyanın səmərəli işlənməsi müəssisənin nəyi etmək və nəyi etməmək suallarına cavab verilməsi və müəssisənin hansı istiqamətə yönəlməsinin müəyyən edilməsi ilə başlanır. Hər bir müəssisənin özünəməxsus və bənzərsiz strateji təyinatı vardır.Hər bir müəssisə və ya sahə üçün ümumi olan müddəalara ifadə olunmuş missiyalar idarəetmə üçün daha az əhəmiyyət kəsb edirlər.Srateji təyinat müəssisənin fərdi xüsusiyyətlərini ,fəaliyyət istiqamətlərini və inkişaf yollarını müəyən etməklə onu digər təsərrüfat subyektlərindən fərqləndirir.Müəssisənin bəziləri bir sahənin kiçik Yüklə 0,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|