Fənnin adı: Qlobal ekologiya Müəllim: prof.Əhmədov Şahin

Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Azərbaycan Texniki Universiteti

Kafedra: Kimya texnologiya,təkrar emal və ekologiya

Fənnin adı: Qlobal ekologiya

Müəllim: prof.Əhmədov Şahin

Fakültə: Metallurgiya və materialşünaslıq

Qrup: 419a

Kurs: IV

Tələbə: Aydınlı Səma

BAKI-2022

Mövzu:

Biosfer haqqında anlayış

Biosfer anlayışını elmə ilk dəfə avstriyalı alim Eduard Zyuss daxil etmişdir.

• Biosfer anlayışını elmə ilk dəfə avstriyalı alim Eduard Zyuss daxil etmişdir.
• Biosfer(yun,bios “həyat” və sfaira “sfera”)dünya miqyasındakı bütün ekosistemlərin məcmusudur. Onu Yerdəki həyat zonası da adlandırmaq olar.Maksimum qalınlığı 36 km-dır.Biosferin quruluşu olduqca mürəkkəbdir.Biosfer ozon səthinəkimi atmosferin bir hissəsi litosferin üst hissəsi, əsasən aşınma gedən qabığı və bütün hidrosfer daxildir.
• Biosfer açıq sistemdir.Yəni o, həm daxildən, həm də xaricdən, yəni kosmosdan təsirlərə məruz qalır. Xarici təsirin əsasını günəş aktivliyi təşkil edir.

Ən ümumi biofizioloji təriflə, biosfer bütün canlıları və onların əlaqələrini, o cümlədən litosfer, kriosfer, hidrosfer və atmosfer elementləri ilə qarşılıqlı əlaqəsini birləşdirən qlobal ekoloji sistemdir. 

Qlobal biosfer. Şəkildə Yerin bitki və plankton örtüyü təsvir olunmuşdur.

Biosferin sərhədləri: Atmosferin alt 20-25 km lik qatı Litosferin 3-4 km-lik qatı bütün Hidrosferi(11 km) qatı əhatə edir

1. Hidrosferə-Yosunlar sudan karbon qazını udaraq sudakı canlıların tənəffüsü üçün vacib olan oksigeni buraxırlar. Canlıların hidrosferə ən böyük təsiri isə onların okeanda duzluluğu sabit saxlamasıdır. 2. Atmosferə-Bitkilər oksigeni, heyvanlar karbonu, mikroorqanizmlər azotu yaradır. 3. Litosferə-Canlılar məhv olduqda çürüyərək torpağa qarışır və çökmə süxurlara çevrilirlər. Bitki kökləri süxurları parçalayaraq üzvü aşınmada iştirak edirlər.