Etnologiya uzb

 
104 
 
 
1-Ilova 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
                                                                                                         2-ilova  
Adabiyotlar 
Osnovi etnografii. Pod. red. S.A.Tokareva. M., 1968. 
Etnologiya. Pod. red. Yu.V.Bromleya i G.E.Markova. M.: Visshaya shkola, 1982. 
A.P.Sadoxin. Etnologiya. M., 2001. 
Ocherki istorii etnografii. M.: Nauka, 1957-1968 g. Vip. 1-5. 
Narodi mira. M.-L., 1954-1966, T.1-13. 
Bromley Yu.V. Sovremennie problemi etnografii. M., 1981. 
 
3–ilova 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Mavzuni jonlantirish uchun savollar 
1. Afrikaliklarning kelib chiqishi.  
2. Antropologik va lingvistik klassifikatsiyasi.  
  3.  Ilk  xalqlarining  shakllanishi  jarayoni.  Ma`naviy 
madaniyat. Qadimgi diniy tushunchalar. 
4. Xalqlarning etnogenezi. 
5. Hozirgi Afrikaning etnik kiyofasi
 
TAYaNCh TUShINChASI 
Osiyo va Afrika mintaqasi axolisi etnogenezi va etnik tarixi. Mintaqa 
xalqlarini  shakllanish  jarayoni.  Antik  davrda  Afrika  va  Osiyoning 
etnografik  xaritasi. Wrta  asrlarda  va yangi xamda  eng  yangi  davrda etnik 
jarayonlar.    Milliy  konsolidatsiya.  Axolining  zamonaviy  tarkibi.  Maxalliy 
axolining  milliy-etnik  moddiy  va  ma`naviy  madaniyati    Afro-osiyo  
axolisining demografik axvoli. Antropologik va tiliga oid tasnifi.Xwjaligi va 
moddiy  madaniyati.  Xwjaliklarning  mintaqaviy  taraqqiyoti.  Chorvachilik 
va  dexkonchilik.  Baliqchilik  va  bogdorchilik.  An`anaviy  turar-joylar  va 
milliy  taomlardagi  wziga  xoslik.  Jamoaviy  va  oilaviy  turmush-tarzi  va 
bayramlari. 

---

 
105 
 
 
4-ilova (4.1) 
 
Fanning tarkibiy-mantiqiy tuzilishi 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
                                  
                            
4-ilova (4.2) 
1-slaid. Afrikaning lingvistik klassifikatsiyasi twg`risida malumot: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  
Lingvistik klassifikatsiya. 
Afrika  aholisining  til  klassifikatsiyasi  ham 
rang-barangdir.  Misol  uchun  Germaniyalik  olim 
Meynxof 20-30 yillarda faqat bantularda 184 til va 
lashjalarni  ırgangan.  Belgiyalik  Van  Byulk  esa  50 
yillar  Zairda  518  mustaqil  til  bılganini  takidlaydi. 
Bugungi etnografiyaga oid darsliklarda lingvistika 
Grinberg klassifikatsiyasi bıyicha beriladi. 
1.
 
Afrosiyo til oilasi 
2. Niger-kordo til oilasi 
3. Nil-sahаrа 
4. Koysan tillari 
 
AFRIKANING   ETNIK  
TARIFI (Qora qita) 
XUDUDI:  
30,3 mln.km
2
 
XALQI: 518 mln. 
(1983-yilgi malumot) 
HOZIRDA 300-
500 ta XALQ 
VA ELATLAR 
MAVJUD 

---

 
106 
 
                                                                                        4 – ilova (4.3) 
2-Slayd: AFRIKA  XUDUDLARI   VA  UNING  JOYLAShIShI 
HAQIDA   MALUMOT
. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
AFRIKA 
 (QORA QITA) 
 
ShMOLIY AFRIKA 
 
MISR, SUDAN,  katta 
MAG`RIB, (TUNIS, JAZOIR, 
MAROKASh, LIVIYa, 
MAVRITANIYa, G`ARBIY 
SAXARA) 
 
G`ARBIY VA 
MARKAZIY  
 
JANUBIY  
AFRIKA 
NIGERIYa, ZOIR, SINEGAL, 
MALI, MAVRITANIYa, 
VENIN, NIGER, YuQORI 
VOLTA, FIL SUYaGI sohili, 
TOGO, ChAD, GOBON, 
KONGO, KAMERUN, SERRA-
LEONE, ANGOLA 
MOZAMBIK, ZIMBABE, JAR, 
NAMBIYa, VOTSVANA, 
SVAZILEND, LESOTO, 
MADAGASKAR, KOMOR, 
REIUNON, MAVRIKIY, 
SEYShEL 
 
ShARQIY 
AFRIKA 
EFIOFIYaDAN tashqari, 
SOMALI, LIBITI, KENIYa, 
UGANDA, TANZANIYa, 
RUANDA, BURUNDI, 
ZAMBIYa, MALAVI 

---

 
107 
 
4-ilova (4.4) 
3-slaid
.
  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5-Ilova  
  2-o’quv topshiriq. Plug (omoch) deshqonchiligi
 
 haqida aytib bering? 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
AFRIKANING   ILK   QABILALARI 
 
Bushmenlar 
 
Gottentotlar 
 
Pigmeylar 
fulbe, tuareg,  
danakil,  
bakkara, 
masai, 
nuer 
Javobi: 
Ananaviy  Shimoliy-Sharqiy  Afrikada  keng 
tarqalgan.  Sudan,  Efiopiyada  misrcha  omoch  keng  tarqalgan 
bılsada, xabashlar ızlarining omochlari-marishani yaratganlar. 
 
Afrika 
х
alqlarining 
moddiy 
madaniyatlari. 
Shunarmandchilik.  Temir  ishlab  chiqarish  asosan  Sharqiy 
Afrika  shozirgi  Zambiyada  bılgan.  Jezdan  quymalar  qilish 
markazlari  Đfo  va  Beninda  (Nigeriya)  edi.  Đnglizlar  1897  yil 
Beninni bosib olganda 200 ta jez bareleflarni olib ketganlar va 
ular Britaniya muzeyida saqlanmoqda.  
Tıqimachilik 
- 
asosan  deshqonchilik  xıjaligidagi  asholida  rivojlangan  bılib 
G`arbiy  Sudan  savannasida  paxta  qadimdan  asosiy  ashyo 
bılgan.  Eng  moshir  tıqimachilar  -  xausalar  oq  xoshiyali  qizil, 
kık  xoshiyali,  qora,  shavorang  qora  bilan  matolarini  faqat  ız 
shududiga  emas  butun  Shimoliy  Afrikaga  etkazib  bergan. 
Tıqimachilik markazi - Kano shahri edi.  
 
 

---