76
FƏSİL 7
Paris şəhəri. Şəhərin mərkəzində yerləşən malikanələrdən
biri. Sentigilin hasarı ilə birləşən malikanənin mərkəzində
yerləşən evi, üstündə bağban nəzarəti hiss olunan bağ əhatə
edirdi. Evlə bağı birləşdirən üstü kirəmitli çardaq altında dal
dalanan hər hansı bir canlını yağmurdan və günəş şüalarından
asanlıqla qoruya bilərdi. Ümumiyyətlə, rəngbərəng çay daşla
rı ilə hörülüb malikanəni əhatə edən hasar yaşılı rənglənmiş
taxta darvazada birləşirdi. Malikanəyə nəzər salan hər bir
şəxs onun sahibinin varlı adam olması barədə düşünməliydi.
Günəşli bir payız havasıdır. Başqa təbiət hadisələri nəzərə
alınmazsa, havanın ilıqlığı, təmizliyi heç də yaz havasından
fərqlənmirdi.
Malikanədə yerləşən evin eyvanında iki nəfər qadın şirin
şirin söhbət edir. Onlara xüsusi bir diqqətlə baxan hər han
sı bir şəxs asanlıqla təyin edə bilərdi ki, bu iki nəfərdən biri
xanım, o biri isə onun qulluqçusudur. Başına nazik çəhrayı
örpək örtmüş xanım öz gözəlliyi ilə orta əsr madonnalarından
fərqlənmirdi. Onun sakit baxışlı, ciddi görkəmli qulluçusu isə
yalnız xanıma xidməti ilə öz vəzifəsini bəyan etdirirdi. Baxış
larında bir qədər dalğınlıq hiss olunan xanım öz müsahibinə
müraciətlə:
– Şeyda, sən mənə xidmətçi yox, yaxın rəfiqə, bacı olmu
san. Bu geniş, böyük, ulu şəhərdə birbirimizə olan saf
münasibətimiz halhazırda bizim belə bir şəraitdə yaşama
ğımıza səbəb olmuşdur. Lakin indi mən, şəxsən məni əhatə
edən yeni bir hissin təsiri altından çıxa bilmirəm. Həyat məni
öz sərt rəftarı ilə imtahana çəkmişdir. Artıq bu hiss mənim
narahatlığımı əlimdən almış və məni özündən asılı vəziyyətə
salmışdır. Ancaq bu hissin mənə narahatlıqla birgə bəxş et
77
diyi sevgidən razıyam. Lakin deyəsən sevgi bəslədiyim kəsə,
Sentiyə olan məhəbbətimi özümlə birlikdə qəbrə aparacağam.
Xanımının gözündə öz mehribanlığı, əxlaqi davranışı ilə
adi bir qulluqçudan ən yaxın rəfiqəyə, bacıya çevrilə bilən
xidmətçi qadın nəzakətlə xanımının – Fridanın gözlərinin
içinə ani bir nəzər saldı. Sonra ona mərhəm bir münasibətlə
sözə başladı:
– Ax… mənim gözəl xanımım, sizin bir qədər dalğın gö
rünməyinizin mənim üçün nə qədər əzablı olduğunu, pəri
şan lığınız məni nə qədər məyus etdiyini bilsəydiniz, bəlkə
də özünüzü mənim xatirimə bütün sadaladığınız hisslərdən
kənar olmağa məcbur edərdiniz. Lakin artıq bu narahatlığın
özü ilə birlikdə səbəbi də mənə aydın olmuşdur. Artıq sənin
keçirdiyin hisslərin daxilində yaratdığı fırtınalar mənə aydın
dır. Taleyimiz biribiri ilə bağlanandan bəri əminsən ki, sənə
qarşı həmişə saf əqidədə olmuşam. İnsanlar arasında ən yax
şı pak, təmiz münasibətlər onların biribiri ilə saf əqidəylə
münasibət yaratmalarının nəticəsi olduğu kimi, bizim aramız
da yaranan münasibətlər də belə bir saf əqidənin nəticəsidir.
Lakin bütün bunlara baxmayaraq, öz intim hisslərini məndən
gizlətməməyin, məni həddindən artıq məmnun edir. Bu mənim
sənə olan etibarımın mükafatıdır. Mən özümü belə bir müka
fata layiq olduğuma görə xoşbəxt hesab edirəm. Lakin Sentiyə
olan münasibətinə gəlincə isə ona qarşı olan məhəbbətini nə
üçün birtərəfli hesab edirsən? Nə üçün öz məhəbbətinin na
kamlığından şikayətlənirsən? Bax bu hisslər mənim üçün
naməlumdur. Bəzən taleyin bəxş etdiyi töhfələrdən istifadə
etməyənlər də olur. Lakin necə töhfələrdən? Bir insan həyatı
üçün o qədər də lazım olmayan töhfələrdənmi? Lakin ancaq
sən Sentiyə olan məhəbbətinə belə bir münasibətlə yanaşma
lısan. Əgər bu belədirsə, o zaman özünü, öz mənəviyyatını
78
məhvə yuvarladığını unutmamalısan. Unutmamalısan ki, ta
leyin sənə bəxş etdiyi bu böyük nemətə çoxları həsəd aparır.
Lakin bu onlara nəsib olmur. Sən öz taleyinə sənə bəxş etdiyi
məhəbbət töhfəsi üçün minnətdar olmalısan, xanım.
Xidmətçinin sözlərindən daxili narahatlığı o qədər də
sakitləşməyən Fridanın zahiri görkəmindən onun öz hissləri
ilə bacarmağa qadir iradə toplaya bilməməsi aydın hiss olu
nurdu. Hiss olunurdu ki, Frida bu vaxta qədər bəlkə də hə
yatından gileylənə biləcək bir ömür yaşamışdır. Onun dalğın
baxışlarından da fikirlərinin bir məsələ ətrafında dolanmama
sını duymaq olardı. Nəhayət ki, o, astaasta başını tərpədərək
bir qədər qüssə hiss olunacaq səslə dilləndi:
– Aman allah, mən nə günahın sahibiyəm ki, həyat mə
nimlə bu qədər amansız rəftar edir. Anamın heç üzünü də
görməmişəm. Qardaşbacı da mənə nəsib olmamışdır. Atam
da məni bu yad diyarda itirdikdən sonra mənə qəyyumluq
edən, məni özünə qızlığa götürən atalığım da dünyadan köç
dü. Ümidimi təkcə Sentiyə olan məhəbbətimə bağlamışdım, o
da ki belə…
Xanımına diqqətlə qulaq asan Şeydanın gözlərindən hansı
bir maddi və ya hissi ehtiyacınsa nəticəsi olan iztirab hiss olu
nurdu. Bu belə də olmalı idi. O, xanımının pisliyindən, yaxşı
lığından, xəsisliyindən, səxavətliliyindən asılı olmayaraq qul
luqçu idi. Öz sərbəstliyini itirənlərdən xoşbəxtlik həmişə uzaq
olar. Şeyda da belə vəziyyətdə idi. O, hətta daxilən belə bu
cür fikirləri özündən uzaqlaşdırmağa çalışsa da, xoşbəxtliyin
ondan uzaq olduğunu anlayırdı. Anlayırdı ki, Frida ona nə
qədər yaxın olsa da, nə qədər xoş münasibət bəsləsə də yenə
də onların arasında xidmətçilikdən xanımlığa qədər böyük
bir məsafə var, uçurum var. Bütün bunları Şeyda başa dü
şürdü. Lakin bununla belə, öz xanımından həmişə xoş rəftar,
Dostları ilə paylaş: |