Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)
fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)
1
Azərbaycan şiəliyi
(əliçilik)
və
fars şiəliyi
(məcusi şiəliyi)
səməd bayatlı
günəş ili 1392, m. 2013
kitabın ölçüsü : B5
səfhə sayısı : 491
Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)
fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)
2
Ulu tanrı`nın adıyla
Biz kimik? hardan gəlmişik? hara gedirik?
ey özündən bixəbər qafil, oyan. Haqqa gəl ki, haq deyil batil,oyan.
olma, fani aləmə mayil, oyan.
Mərifətdən nəsnə qıl hasil, oyan.
Bu kitab Azərbaycan şiəliyi (əliçilik məzhəbinin) əsaslarını açıqlayaraq
onları fars şiəliyi ylə (gərçək adıyla desək məcusi şiəliyilə) tutuşdurmağa
(müqayisəyə) çalışır, ilk bölümlərdə şuubiyə axımının yığcam tarixinə
işarə edir, fars şiəliyinin kimlərcə qurulduğunu tanıdır, onların farsçı
olaraq ırqçı və islam qarşıtı olduqlarını isbatlayır, sonrada Azərbaycan
şiəliyinin oluşumuna işarə edir, və türklər içində ozanların yol göstərici
olduqları üçün, onun ilkələrini (əsaslarını) dədəqorqut, nəimi, nəsimi,
nizami kimi şairlərin və ozanların sözlərindən bildirir, quranvə böyük
xəlifələr, səhabələr, imamlar, və özəlliklə imam yəsəvi, imam bəktaşi və
imam matridi cənablarının təsirlərini onlarda açıqlayır, sonra səfəvilərdən
əliçiliyə bulaşan məcusi kötülüklərini göstərir, və Azərbaycan türk
tayfalarının böyük muğan qurultayında və nadirşah öndərliyində aydın
bildirgə iylə bu kötülüklərin arındırmasına rəğmən, bu yanlışlıqlardan
dolayı hala Azərbaycanlıların, tavan verdiyini, və bu kötülüklərdən
təmizələnməyincə, fəlaktlərdən də qurtulmağın mümkün olmadığını
göstərərək, çağdaş və insani dəyərlərə dönməyimizin gərəkli olduğunu
söyləyir, Və son zamanlarda səttarxan, rəsulzadə, siqətulislam, xiyabani,
pişəvəri, ayətallah şəriətmədari və... Kimi böyüklərimizin başına gələn
olaylardan və urmu gölü kimi doğa fəlakətlərindən iyi dərs almağımızı və
nəhayətən qurtuluşun tək yolunu, düzgün din və kültürümüz, və tarixi
təcrübələr və əqli yöntəmlər əsasında, milli oyanış hərkətinə, dilimizə və
millətimizə dayanaraq göstərir.
Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)
fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)
3
başlıq səfhə
önsöz (müqəddəmə) 11
1-Azərbaycan türklərinin tarixi sorunu və bu kitabın yazılma 21
2-şiəligin kökləri 25
2-1-şiə nədir 25
2-1-1-Azərbaycan şiəligi 26
2-1-2-fars şiəligində sasanlı kültürünün nütfələri
27
2-2-şuubi hərəkatı və farsçılar 28
2-2-1-şuubilər ilk aşamada məzhəblərini teorizə edirlər 29
2-2-2-şuubilərin adlım yazarları 34
2-2-3-şahnamənin ortaya çıxması 35
2-2-4-şuubilərin müxtəlif kitabları 36
2-2-5-fars şiəligi və onun əsaslarını qoyanlar və kitabları 37
2-2-6-fars şiəliginin qaynaq kitabları (səhahi ərbəə, dörd…) 38
2-2-7-fars şiəliginin səmbolu yəqub
koleyni 39
2-2-8-koleyni`nin sədaqətsizliyi 40
2-2-9-şeyx tusi 40
2-2-10-ibn babuye qomi 41
2-2-11-muhəmməd baqir məclisi 41
2-2-12-dörd səhah dan başqa, şiəligin önəmli kitabları 43
2-2-13-fars şiəligi hədislərinin raviləri 44
2-2-14-sünnü məzhəblərin qaynaq kitabları (kotob səttə..
45
2-2-15-hədislərin güvənırliyi 47
2-2-16-düzgün hədislərin seçmə yolu 47
2-2-17-fars şiəligi əski hədis kitablarına nəqədər güvənmək… 48
2-3-şuubilər ikinci aşamada özlərinə ortaq tapırlar
50
2-3-1-fars şiəliginin kökünü unutdurmaq üçün.. 52
2-4-şuubilər üçüncü aşamada tam iqtidarı ələ geçirirlər 53
2-5-şuubilər dördüncü aşamada yenişə doğru gedirlər
54
2-5-1-sasanlı sonrasına tay, fars şiəligi indidə iki qurupdur 56
2-5-2-fars şiəliginin yenişə doğru getməsinin nədənləri 58
2-6-farsların əski inancları 59
Azərbaycan şiəliyi (əliçilik)
fars şiəliyi (məcusi şiəliyi)
4
2-6-1-sasanlı fars kültüründə ailə pozuqluğu 59
2-6-2-əski farslarda qadın icarə vermək və siyqə yasası 60
2-6-3-yeni farsçılar yön dəyişdirirlər 63
2-6-4-farsların həmasə kitablarında ailə pozuqluğu
64
2-6-5-indiki fars ailələrində cinsi qarqaşalıq 65
2-6-6-türklərin islamiyətdən öncəki dini gələnəkəlri
... 66
2-6-7-farsların həşiş və bəng haqqında inancları 67
2-6-8-farsların daşqalaq haqında inancları 67
2-6-9-əski fars dini və onun gərçək adı (zərtoşti və behdini) 68
2-6-10-əski fars dini və fars şiəligi öndərlərin susqunluğu 69
2-6-11-əski farsların qadınlar və millətlər haqqında inancları 71
2-6-12-əski fars kültüründə qız uşağının öldürmə ənənəsi 71
2-6-13-qız uşağı ailə nın baş aşağılığına səbəb
ulur
71
2-6-14-ailə üzvlərinin birbirləriylə yaxınlıq etməsi
72
2-6-15-fars kültürü və şahnamə
nin qadınlara gənəl baxışı 72
2-6-16-şahnamə də türk duşmançılığı 73
2-6-17-ərəb duşmançılığı 74
2-6-18-əski fars kültüründə(şahnamədə) islam qarşıtlığı sözəlr 74
2-7-sasanlı fars hakimiyəti və onun mırası 75
2-8-şiəligin farslar üçün cəlb edici tərəfləri 77
2-9-fars şiəligi əslində məcusi şiəsidi 81
3-Azərəbaycan türkləri ilə fars şiəliginin münasibətləri 84
3-1-tarixdə şiə hükümətləri(idrisi,buyə, həmdani, fatimi…) 84
3-2-islam dininin türklər arasına gəlməsi və yayılması 89
3-3-avropada millətləşəmə, məzhəblərin gəlişməsi və…
90
3-4-şiəligin Azərəbaycanda qurulması 92
3-4-1-ağqoyunlu impratoluğu 92
3-4-2-şah ismayılın çocuqluğu 94
3-4-3-səfəvi hükümətinin qurulması 95
3-4-4-şah ismayılın çaldıran savaşı 96
3-4-5-səfəvilər və səbb u lən məfkurəsi 97
3-4-6-səfəvilər və yanlış yol 97
Dostları ilə paylaş: |