Elektrik piyasasi dengeleme ve uzlaştirma yönetmeliĞİ

Serbest tüketici veri tabanı¹¹²

MADDE 30/B – (1) Serbest tüketicilere ilişkin uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimlerine ait tedarikçi değiştirme süreçlerinde kullanılmak üzere TEİAŞ ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler hizmet sundukları ve sayaçlarını okumakla yükümlü oldukları serbest tüketicilerin aşağıda yer alan bilgilerini PYS üzerinde tanımlanacak veri tabanına eklemek ve güncel tutmakla yükümlüdür:

a) Serbest tüketicinin adı veya unvanı,

b) Tüketim noktasının PYS’ye kayıt için gerekli kayıt kodu,

c) Tüketim noktasının içerisinde bulunduğu il ve ilçe bilgisi,

ç) Tüketim noktasının açık adresi.

(2) Piyasa İşletmecisi ilgili veri tabanına tedarikçilerin erişimini sağlamakla yükümlüdür. Bu madde kapsamında edinilen bilgiler lisansta belirtilen faaliyetler dışında kullanılamaz ve ticarete konu edilemez.

(3) TEİAŞ ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler birinci fıkranın (b) bendinde yer alan kayıt kodunun nasıl oluşturulduğuna ilişkin açıklamayı PYS üzerinde serbest tüketici kayıt ekranında yayımlar.

4) PYS, 30/A maddesi kapsamındaki kayıt girişleri sırasında yeni tedarikçi olmak isteyen piyasa katılımcısının sayaç kaydı için giriş yaptığı kodun birinci fıkranın (b) bendi çerçevesinde oluşturulan veri tabanında olup olmadığını kontrol eder. Veri tabanında yer alan kodlarla eşleşmeyen girişlere izin verilmez.

(5) TEİAŞ ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerin veri tabanına ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeni ile serbest tüketicinin yeni tedarikçisinin portföyüne geçişinin engellendiğinin tespiti halinde PYS üzerinden gerekli düzeltme yapılır ve Kanunun 16 ncı maddesi uyarınca yaptırım uygulanır.
Dengeleme birimlerinin kayıt işlemi

MADDE 31 – (1) Piyasa katılımcıları, dengeleme birimlerini Piyasa İşletmecisine kayıt ettirir.

(2) Dengeleme biriminin kayıt edilmesi esnasında, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde dengeleme birimlerine ilişkin olarak sağlanması gereken bilgi ve belgeler ile teknik parametreler, dengeleme birimini kayıt ettiren piyasa katılımcısı tarafından PYS’ye kaydedilir ve Piyasa İşletmecisine sunulur.

(3) Dengeleme birimine ait Sistem İşletmecisinin ihtiyaç duyacağı teknik parametre bilgileri, gerekli incelemeler yapılmak üzere Sistem İşletmecisine gönderilir. Sistem İşletmecisi tarafından 10 iş günü içerisinde gerçekleştirilen inceleme sonucu, Sistem İşletmecisinin onayı ile ilgili üretim tesisi veya ünite dengeleme birimi olarak, piyasa katılımcısı adına kaydedilir.

(4)^113,114 Piyasa katılımcısının serbest tüketici niteliği taşıyan bir tüketim birimini veya tüketim birimleri topluluğunu dengeleme birimi olarak kayıt ettirecek olması durumunda, ilgili tüketim birimlerine sahip veya temsile yetkili kişinin, tüketim tesisini ilgili piyasa katılımcısı adına dengeleme birimi olarak kayıt ettirmesi konusunda onay verdiğini bildirir belge, ilgili piyasa katılımcısı tarafından Piyasa İşletmecisine elden teslim edilir.

(5) Dengeleme birimi, uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimlerine ve dengeleme birimlerine ilişkin kuralları sağlayan daha küçük bir dengeleme birimi içermez.

(6) Bakanlık geçici kabulü tamamlanmamış üretim tesisleri dengeleme birimi olarak kaydedilemez. Bir üretim tesisi, dengeleme birimi kaydı tamamlanana kadar, uzlaştırmaya esas çekiş birimi olarak işlem görür.

Piyasa katılımcılarının gün öncesi piyasasına katılımlarına ilişkin işlemler

MADDE 32 – (1) Tüzel kişilik kaydını ve başvuru yaptığı an itibariyle kendisi ile ilişkili tüm uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimlerine ilişkin kayıtlarını tamamlamış olan piyasa katılımcıları gün öncesi piyasasına kayıt işlemlerini gerçekleştirmek üzere Piyasa İşletmecisine başvuruda bulunabilirler.

(2) Gün öncesi piyasasına katılıma ilişkin başvuru öncelikle PYS üzerinden gerçekleştirilir. Gerekli görülmesi halinde Piyasa İşletmecisi tarafından ilan edilecek bilgi ve belgeler bildirilen formatta Piyasa İşletmecisine sunulur.

(3) Gün öncesi piyasasına katılacak olan piyasa katılımcılarının, gün öncesi piyasasına ilişkin piyasa katılımcılarının yükümlülüklerini de içeren Gün Öncesi Piyasası Katılım Anlaşmasını imzalamaları esastır. Gün Öncesi Piyasası Katılım Anlaşmasının ilgili piyasa katılımcısı tarafından imzalanması ile ilgili piyasa katılımcısının gün öncesi piyasasına katılımına ilişkin kayıt işlemleri tamamlanmış olur.
Piyasa katılımcılarının gün içi piyasasına katılımlarına ilişkin işlemler¹¹⁵

MADDE 32/A – (1) Tüzel kişilik kaydını ve başvuru yaptığı an itibariyle kendisi ile ilişkili tüm uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimlerine ilişkin kayıtlarını tamamlamış olan piyasa katılımcıları gün içi piyasasına kayıt işlemlerini gerçekleştirmek üzere Piyasa İşletmecisine başvuruda bulunabilirler.

(2) Gün içi piyasasına katılıma ilişkin başvuru öncelikle PYS üzerinden gerçekleştirilir. Gerekli görülmesi halinde Piyasa İşletmecisi tarafından ilan edilecek bilgi ve belgeler bildirilen formatta Piyasa İşletmecisine sunulur.

(3) Gün içi piyasasına katılacak olan piyasa katılımcılarının, gün içi piyasasına ilişkin piyasa katılımcılarının yükümlülüklerini de içeren Gün İçi Piyasası Katılım Anlaşmasını imzalamaları esastır. Gün İçi Piyasası Katılım Anlaşmasının ilgili piyasa katılımcısı tarafından imzalanması ile ilgili piyasa katılımcısının gün içi piyasasına katılımına ilişkin kayıt işlemleri tamamlanmış olur.


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Kayıt Bilgilerinin Güncellenmesi
Kayıt bilgilerinin güncellenmesi

MADDE 33¹¹⁶ – (1) Piyasa katılımcısına ait kayıt bilgileri;

a) Piyasa katılımcısına ait bilgilerin değişmesi,

b) Mevcut dengeleme birimlerine ait bilgilerin değişmesi veya silinmesi,

c) Mevcut uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimlerine ait bilgilerin değişmesi veya silinmesi,

ç) Mevcut ölçüm sistemlerine ilişkin bilgilerin değişmesi veya silinmesi,

d) Yeni bir dengeleme biriminin kayıt altına alınması,

e) Yeni bir uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin kayıt altına alınması,

f) Yeni bir ölçüm sisteminin kayıt altına alınması,

g) Bir piyasa katılımcısının bir dengeden sorumlu gruba katılması ya da dahil olduğu dengeden sorumlu grubu değiştirmesi,

hallerinde güncellenir.

(2) Piyasa katılımcıları, portföylerinde yer alan serbest tüketicilere ilişkin uzlaştırmaya esas veriş çekiş birimlerini portföylerinden çıkarma ya da portföylerine ekleme ile ilgili taleplerini madde 30/A’da belirtilen süreç kapsamında gerçekleştirir. Piyasa katılımcısının portföylerinde yer alan uzlaştırmaya esas veriş çekiş birimlerini portföylerinden çıkarma ile ilgili taleplerini bildirdiklerinde bir dengeden sorumlu gruba dahil olmaları durumunda, dengeden sorumlu grup adına denge sorumluluğunu üstlenmiş olan dengeden sorumlu taraf konu hakkında bilgilendirilir.

(3) Bir güncelleme işleminin birden fazla piyasa katılımcısının kaydını etkilemesi durumunda, etkilenen piyasa katılımcılarının kayıt güncellemeleri eş zamanlı olarak yapılır.

(4) Bir piyasa katılımcısının, uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimini kendi hesabına kayıt ettirmek suretiyle tedarik yaptığı serbest tüketiciye tedarik yapmaktan vazgeçmek ve bu doğrultuda söz konusu serbest tüketiciye ait uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimini kendi kaydından çıkartmak istemesi halinde, kayıt değişikliği başvurusu piyasa katılımcısı ile serbest tüketici arasındaki ikili anlaşmanın buna ilişkin hükümleri doğrultusunda yapılır.

(5) Bir piyasa katılımcısının halihazırda sistemde kayıtlı bir uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimini portföyüne kaydetmek istemesi veya sistemde kayıtlı bir uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin kayıt bilgilerinde değişiklik olması durumunda 28 inci madde ve madde 30/A’da tarif edilen süreçler uygulanır. Ancak 28 inci maddenin birinci fıkrası ve madde 30/ A’nın birinci ve ikinci fıkralarında belirtilen belgelerden sadece değişiklik olanlar Piyasa İşletmecisine yeniden sunulur.

(6)^117,118 17 nci maddenin ikinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamında oluşturulan kategoriler arasında yapılacak uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimi değişiklikleri görevli tedarik şirketleri tarafından her ayın yirmidördüncü gününden önceki son iş günü saat 24:00’a kadar piyasa işletmecisine bildirir.
Piyasa katılımcılarının dengeden sorumlu gruptan ayrılmaları

MADDE 34 – (1) Bir piyasa katılımcısının dahil olduğu dengeden sorumlu gruptan ayrılmasına ilişkin kayıt değişikliği başvurusu, ilgili piyasa katılımcısı ve dengeden sorumlu grup adına denge sorumluluğunu üstlenmiş dengeden sorumlu taraf arasındaki anlaşmanın bu konuya ilişkin hükümleri doğrultusunda, ilgili piyasa katılımcısı veya dengeden sorumlu tarafça yapılır. İlgili başvuru, kayıt değişikliğinin geçerli olacağı fatura döneminin başlangıcından en geç 2 iş günü öncesine kadar Piyasa İşletmecisine bildirilir. Kayıt değişikliği, başvuruda belirtilen fatura döneminin başlangıç zamanı itibariyle geçerlilik kazanır.

(2) Bir dengeden sorumlu gruptan ayrılıp başka bir dengeden sorumlu gruba katılmayan piyasa katılımcılarının kayıtları Piyasa İşletmecisi tarafından güncellenerek bu piyasa katılımcıları dengeden sorumlu taraf olurlar.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Gün Öncesi Dengelemeye İlişkin Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Gün Öncesi Planlama
Gün öncesi planlamanın esasları

MADDE 35 – (1)¹¹⁹ Gün öncesi planlama, bu Yönetmelik hükümleri doğrultusunda, Elektrik Şebeke Yönetmeliği ve Elektrik İletim Sistemi Arz Güvenilirliği ve Kalitesi Yönetmeliği¹²⁰ hükümleri dikkate alınarak, bir gün sonrasına yönelik olarak öngörülen saatlik talebin;

a) işletme güvenliği ve sistem bütünlüğü sağlanacak şekilde,

b) arz güvenilirliği ve arz kalitesine ilişkin kriterler doğrultusunda,

c) dengeleme maliyetlerini en aza indirecek şekilde

dengelenmesi esasına dayalı olarak yürütülür.

(2) Gün öncesi planlamaya ilişkin işlemler aşağıdaki genel esaslar çerçevesinde yürütülür;

a) Tüm piyasa katılımcılarının gün öncesi planlamaya katılımları zorunludur, kendi adına kayıtlı dengeleme birimi olan piyasa katılımcıları gün öncesi planlama kapsamında sistem satış, sistem alış teklifi sunarlar¹²¹,

b) Gün öncesi planlama teklifleri günlük olarak, saatlik bazda verilir. Her bir gün, 00:00’dan başlayıp, ertesi gün 00:00’da sona eren saatlik zaman dilimlerinden oluşur,

c) Gün öncesi planlamaya sunulan tüm teklifler belli bir dengeleme birimi, belli bir gün ve o gün içindeki belli bir zaman dilimi için geçerlidir,

ç) Gün öncesi planlamaya sunulan tekliflerde, sunulan teklifin yapısı ile uyumlu olacak şekilde, ilgili dengeleme birimine ait teknik olarak gerçekleştirilebilecek tüm kapasitenin teklif edilmesi esastır. Dengeleme biriminin sisteme bağlantısının kısıt kayıtlı bağlantı niteliği taşıması halinde teknik olarak gerçekleştirilebilecek tüm kapasite Sistem işletmecisi tarafından belirlenen teknik olarak gerçekleştirilebilecek azami kapasite ile sınırlandırılır.¹²² Dengeleme güç piyasasına teklif verme aşamasından önce 27/12/2008 tarihli ve 27093 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Yan Hizmetler Yönetmeliği kapsamında sağlaması zorunlu olan primer frekans kontrolü rezerv miktarına karşılık gelen kapasite bu kapasitenin haricindedir. Hidrolik üretim tesisleri teklif edebilecekleri kapasiteyi belirlerken su kullanımı ve rezerv yönetimine ilişkin kısıtları dikkate alabilirler,

d) Gün öncesi planlamada gerçekleşen işlemler ilgili zaman dilimi boyunca sabit seviyeli arz ya da talebe karşılık gelir,

e) Gün öncesi planlamada kabul edilen sistem satış, sistem alış teklifleri¹²³ ilgili piyasa katılımcısı için fiziksel elektrik arzı ya da talebi yükümlülüğü doğurur,

f) Gün öncesi planlamada sonuçlandırılan her bir işlem, ilgili talimat süresince, aktif elektrik enerjisinin uzlaştırmaya esas elektrik enerjisi teslim noktasında teslim edilmesi suretiyle gerçekleştirilir,

g) Gün öncesi planlamada sonuçlandırılan her bir işlemde Piyasa İşletmecisi ilgili piyasa katılımcısına taraftır.

Gün öncesi planlama süreci

MADDE 36 – (1) Gün öncesi planlama, günlük olarak yürütülür ve aşağıda belirtilen adımlardan meydana gelir:

a) Her gün saat 11:30 itibarı ile¹²⁴, Sistem İşletmecisi tarafından, bir sonraki güne ait talep tahmini, PYS aracılığıyla duyurulur.

b) Her gün saat 11:30’a kadar¹²⁵, Sistem İşletmecisi tarafından, bir sonraki güne ait kuvvetle muhtemel sistem kısıtları PYS’nin gün öncesi planlama modülüne girilir.

c) Her gün saat 11:30’a kadar¹²⁶, gün öncesi planlamaya katılan piyasa katılımcıları tarafından, ilgili her bir dengeleme birimi için denge sorumlulukları doğrultusunda belirlenen GÜP’ler ve gün öncesi sistem satış, sistem alış teklifleri¹²⁷, PYS aracılığıyla Piyasa İşletmecisine bildirilir.

ç) Her gün saat 11:30’a kadar¹²⁸, tüm piyasa katılımcıları tarafından, her bir piyasa katılımcısının adına kayıtlı tüketim birimleri için takip eden günün her bir saati için toplam tüketim tahminleri PYS aracılığıyla Piyasa İşletmecisine bildirilir.

d) Her gün saat 11:30-13:00 arasında¹²⁹¹³⁰;

1) Piyasa İşletmecisi, bir sonraki güne ait her bir saat için, öngörülen saatlik talebi dengeleyecek kısıtsız üretim/tüketim programını PYS’nin gün öncesi planlama modülü aracılığıyla oluşturur,

2) Piyasa İşletmecisi, kısıtsız üretim/tüketim programının oluşturulması için kullanılan saatlik, blok ve esnek tekliflere ilişkin fiyatları dikkate alarak, bir sonraki günün her bir saati için, gün öncesi planlama kapsamındaki sistem marjinal fiyatlarını PYS’nin gün öncesi planlama modülü aracılığıyla belirler,

3) Piyasa İşletmecisi gün öncesi sistem satış, sistem alış tekliflerini¹³¹ Sistem İşletmecisi tarafından gün öncesi planlama modülüne girilmiş olan sistem kısıtlarını da dikkate alarak gün öncesi planlama modülü aracılığıyla değerlendirir. Piyasa İşletmecisi kabul edilmiş olan tüm tekliflere ilişkin gün öncesi planlama kapsamındaki sistem satış, sistem alış talimatlarını¹³² PYS aracılığıyla oluşturur ve talimatları ilgili piyasa katılımcılarına bildirir. Piyasa İşletmecisi, PYS aracılığıyla Sistem Gün Öncesi Fiyatı ile sistem alış ve satış talimatlarının belirlenmesinde; Kurum tarafından Başkan oluru ile yayınlanan Gün Öncesi Planlamada Sistem Marjinal Fiyatının Belirlenmesi ile Sistem Satış ve Sistem Alış Talimatlarının Oluşmasına İlişkin Metodoloji’yi esas alır.¹³³

e) Her gün saat 13:00-13:30¹³⁴ arasında; gün öncesi planlamaya katılan piyasa katılımcıları Piyasa İşletmecisi tarafından kendilerine bildirilen gün öncesi planlama kapsamındaki sistem satış, sistem alış talimatlarının¹³⁵, ilgili sistem satış, sistem alış teklifleri¹³⁶ ile tutarlı olup olmadıklarını kontrol ederek tutarlı olmayan talimatlar ile ilgili olarak Piyasa İşletmecisine itirazda bulunabilirler.

f) Her gün saat 13:30¹³⁷-14:00 arasında; Piyasa İşletmecisi itirazları değerlendirerek gerekirse gün öncesi planlama kapsamındaki sistem marjinal fiyatlarını yeniden belirler, ilgili piyasa katılımcılarına kabul edilmiş olan tüm tekliflere ilişkin gün öncesi planlama kapsamındaki sistem satış, sistem alış talimatlarını¹³⁸ bildirir ve gün öncesi planlama kapsamındaki sistem marjinal fiyatlarını yayımlar. Herhangi bir itiraz olmaması durumunda, daha önce hesaplanmış olan sistem marjinal fiyatları Piyasa İşletmecisi tarafından hiçbir suretle değiştirilemez.

g) Her gün saat 14:00’a kadar Piyasa işletmecisi tüm sistem için gün öncesi programını sonuçlandırır.

Sistem İşletmecisi tarafından talep tahmininin bildirilmesi

MADDE 37 – (1) Sistem İşletmecisi tarafından, her gün saat 11:30’a kadar¹³⁹, bir sonraki güne ait talep tahmini, PYS aracılığıyla yayımlanır.

(2) Sistem İşletmecisi tarafından duyurulan talep tahmini; duyurunun yapıldığı günü takip eden gün saat 00:00’dan başlayarak, saat 24:00’e kadar olan dönemdeki her bir saat içerisinde, sistemdeki tüm üretim tesisleri tarafından karşılanacak toplam talep (MWh) bilgisini içerir.

(3) Sistem İşletmecisi tarafından duyurulan talep tahmininin, var olan imkanlar dahilinde en güncel verilere dayanılarak hazırlanmış olması esastır.
GÜP’lerin ve tüketim tahminlerinin yapısı, içeriği ve bildirilmesi

MADDE 38 – (1) GÜP, kapsadığı zaman dilimi içerisinde her bir saat için, MWh cinsinden, bir üretim tesisi tarafından gerçekleştirilmesi planlanan saatlik toplam aktif elektrik enerjisi üretim ya da bir tüketim birimi tarafından gerçekleştirilmesi planlanan saatlik toplam aktif elektrik enerjisi tüketim miktarı bilgilerinden oluşur ve bildirimin yapıldığı günü takip eden gün 00:00 ile 24:00 saatleri arasındaki dönemi kapsar. Gün öncesi planlama kapsamında verilen GÜP’ler uzlaştırmaya esas elektrik enerjisi teslim noktası bazındadır.

(2) Üretim tesisi niteliğinde olan tüm uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimleri, GÜP bildirimi yapmakla yükümlüdür.

(3) Gün öncesi planlama kapsamındaki dengeleme birimlerine ilişkin, ilgili dengeleme birimi bazında belirlenen GÜP’ler her gün saat 11:30’a kadar¹⁴⁰, 48 inci madde hükümleri doğrultusunda, mevcut olan tüm iletişim imkanları kullanılarak PYS aracılığıyla, Piyasa İşletmecisine bildirilir. GÜP’lerin belirtilen zamana kadar bildirilmemesi durumunda, bir önceki güne ait GÜP’ler geçerli olur.

(4) GÜP vermekle yükümlü olan ancak dengeleme birimi olmayan üretim tesislerine ilişkin, uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimi bazındaki GÜP’ler, her gün saat 11:30’a kadar¹⁴¹ PYS aracılığıyla bildirilir. Dengeleme birimi olmayan üretim tesislerine ilişkin yapılan GÜP bildirimlerinin, ilgili piyasa katılımcısının kendi yükümlüklerini karşılanmasından sonra arta kalan kısmı, Piyasa İşletmecisi ile yapılmış bir ikili anlaşma¹⁴² olarak değerlendirilir. PYS’ye erişimi olmayan piyasa katılımcıları GÜP’lerini saat 10:00’a kadar¹⁴³ üretim tesisinin bağlı olduğu BYTM’ye bildirir. Bu durumda, BYTM’ler kendilerine bildirilen GÜP’leri, PYS’ye girerler. GÜP’lerin belirtilen zamana kadar bildirilmemesi durumunda, peş peşe gelen takvim günlerine ait olmak şartı aranmaksızın birbirini takip eden iş günleri ve tatil günlerine ilişkin olarak, günlerin sınıflaması kapsamında aynı özellikte olan en son güne ilişkin olarak girilen GÜP söz konusu gün için de geçerli kabul edilir.¹⁴⁴¹⁴⁵

(5) Tüketim tahminleri, piyasa katılımcılarının kendi adlarına kayıtlı ancak dengeleme birimi olmayan tüketim tesisleri vasıtasıyla tüketmeyi öngördükleri, bir gün sonrasına ilişkin saatlik MWh cinsinden tahmin edilen tüketim bilgisinden oluşur. Tüketim tahminleri tüm piyasa katılımcıları tarafından her gün saat 11:30’a kadar¹⁴⁶, PYS aracılığıyla Piyasa İşletmecisine bildirilir. Bir piyasa katılımcısı tarafından ilgili güne ilişkin bir tüketim tahmini bildirimi yapılmaması durumunda, peş peşe gelen takvim günlerine ait olmak şartı aranmaksızın birbirini takip eden iş günleri ve tatil günlerine ilişkin olarak, günlerin sınıflaması kapsamında aynı özellikte olan en son güne ilişkin olarak girilen tüketim tahmini söz konusu gün için de geçerli kabul edilir.¹⁴⁷

(6) Piyasa katılımcılarının ilgili üretim/tüketim tesislerinin üretim/tüketimlerini, herhangi bir talimat almadığı sürece, GÜP’lerinde ve tüketim tahminlerinde belirtildiği şekilde gerçekleştirmeleri esastır.

Gün öncesi planlama kapsamındaki sistem satış, sistem alış teklifleri¹⁴⁸

MADDE 39 – (1) Gün öncesi planlamaya katılan piyasa katılımcıları, gün öncesi planlama kapsamında saatlik ve/veya blok ve/veya esnek sistem satış¹⁴⁹ teklifleri ile saatlik ve/veya blok sistem alış¹⁵⁰ teklifleri sunabilirler. Gün öncesi planlama kapsamında verilen tüm sistem satış¹⁵¹, sistem alış¹⁵² teklifleri uzlaştırmaya esas elektrik enerjisi teslim noktası bazındadır.

(2) Herhangi bir saat için gün öncesi planlama kapsamındaki bir dengeleme birimine ilişkin sistem satış yönünde sunulan tüm tekliflerin ilgili dengeleme birimi tarafından aynı anda yerine getirilebilir olması esastır. Aynı şekilde, herhangi bir saat için bir gün öncesi planlama kapsamındaki dengeleme birimine ilişkin sistem alış yönünde sunulan tüm tekliflerin ilgili dengeleme birimi tarafından aynı anda yerine getirilebilir olması esastır.¹⁵³

(3) Gün öncesi planlama kapsamında sunulan sistem satış¹⁵⁴, sistem alış¹⁵⁵ teklifleri farklı saatler için değişiklik gösterebilen miktar ve fiyat bilgilerinden meydana gelir. Bildirilen tüm teklif fiyatları yüzde birlik hassasiyete sahiptir ve Türkiye’nin resmi para birimindedir. Bildirilen tüm sistem satış¹⁵⁶ ve sistem alış¹⁵⁷ teklif miktarları 1 MWh ve katları cinsinden ifade edilir.

(4) Gün öncesi planlama kapsamında sunulan sistem satış¹⁵⁸, sistem alış¹⁵⁹ teklifleri en az aşağıdaki bilgileri içerir;

a) İlgili piyasa katılımcısının adı ve gün öncesi planlamaya katılım kodu,

b) Teklifin geçerli olduğu gün,

c) Esnek teklifler dışında, teklifin geçerli olduğu zaman dilimi,

ç) Teklif tipi,

d) Fiyat ve miktar bilgisi.

(5) Gün öncesi planlama kapsamında sunulan tüm sistem satış¹⁶⁰, sistem alış¹⁶¹ tekliflerinin yapısı ve hangi bilgileri içermesi gerektiği Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenerek Piyasa Yönetim Sistemi (PYS) aracılığıyla piyasa katılımcılarına bildirilir.

Saatlik satış ve alış tekliflerinin yapısı ve içeriği¹⁶²

MADDE 40 – (1) Gün öncesi planlamaya katılan piyasa katılımcıları, bir gün sonrası için, saatlik olarak gün öncesi planlama kapsamındaki dengeleme birimleri bazında gerçekleştirebilecekleri üretim/tüketim artış ya da azalmalarına ilişkin saatlik satış¹⁶³ ve alış¹⁶⁴ tekliflerini; teklif fiyatlarını ve teklif miktarlarını içerecek şekilde, bir sonraki günün her saati için, PYS aracılığıyla Piyasa İşletmecisine bildirirler.

(2) Saatlik satış¹⁶⁵ teklifleri, gün öncesi planlamaya katılan piyasa katılımcısının, bir sonraki günün her bir saati için ilgili dengeleme biriminin, ilk seviye için GÜP’üne, diğer seviyeler için bir önceki seviyede belirtilmiş olan üretim ya da tüketime göre yapmayı teklif ettiği üretim artış ya da tüketim azalmasının MWh cinsinden miktarını ve bu üretim artışı ya da tüketim azalması için talep ettiği birim fiyatı (TL/MWh) içerir.

(3) Saatlik alış¹⁶⁶ teklifleri, gün öncesi planlamaya katılan piyasa katılımcısının, bir sonraki günün her bir saati için ilgili dengeleme biriminin, ilk seviye için GÜP’üne, diğer seviyeler için bir önceki seviyede belirtilmiş olan üretim ya da tüketime göre yapmayı teklif ettiği üretim azalması ya da tüketim artışının MWh cinsinden miktarını ve bu üretim azalması ya da tüketim artışı için ödemeyi teklif ettiği birim fiyatı (TL/MWh) içerir.

(4) Gün öncesi planlamaya katılan piyasa katılımcıları satış¹⁶⁷ ve alış¹⁶⁸ yönünde ayrı ayrı olmak üzere 15 miktar seviyesinde saatlik satış¹⁶⁹ ve alış¹⁷⁰ teklifi bildirebilirler. Hidroelektrik santraller hariç olmak üzere, saatlik satış¹⁷¹ ve alış¹⁷² teklif miktarlarına ilişkin fiyatlar satış¹⁷³ ve alış¹⁷⁴ yönünde ayrı ayrı olmak ve tüm miktar seviyeleri için tek bir fiyat olmak üzere piyasa katılımcısı tarafından bildirilir. Hidroelektrik santraller her bir miktar seviyesi için ayrı teklif fiyatı bildirebilirler. Bildirilen tüm saatlik satış¹⁷⁵ ve alış¹⁷⁶ teklif miktarlarına ilişkin fiyatlar en az sıfıra eşit ya da sıfırdan büyüktür ve yüzde birlik hassasiyete sahiptir. Tüm saatlik satış¹⁷⁷ teklifleri, bir sonraki teklif seviyesinin fiyatı bir önceki teklif seviyesinin fiyatından yüksek ya da eşit olacak şekilde bildirilir. Aynı şekilde, tüm saatlik alış¹⁷⁸ teklifleri, bir sonraki teklif seviyesinin fiyatı bir önceki teklif seviyesinin fiyatından küçük ya da eşit olacak şekilde bildirilir.

(5) Peş peşe gelen takvim günlerine ait olmak şartı aranmaksızın birbirini takip eden iş günlerine ilişkin¹⁷⁹; gün öncesi planlama kapsamındaki dengeleme birimi bazında, aynı saate denk gelen saatlik satış¹⁸⁰ teklif fiyatlarından ikinci güne ilişkin saatlik satış¹⁸¹ teklif fiyatlarının ağırlıklı ortalaması, günlerin yukarıdaki sınıflaması kapsamında aynı özellikte olan birinci güne ilişkin saatlik satış¹⁸² teklif fiyatlarının ağırlıklı ortalamasını en fazla %10 oranında aşabilir. Aynı şekilde, ilgili dengeleme birimi bazında, ikinci güne ilişkin saatlik alış¹⁸³ teklif fiyatlarının ağırlıklı ortalaması, günlerin yukarıdaki sınıflaması kapsamında aynı özellikte olan birinci güne ilişkin aynı saate denk gelen saatlik alış¹⁸⁴ teklif fiyatlarının ağırlıklı ortalamasından en fazla %10 oranında düşük olabilir. Resmi tatil günleri ile resmi tatil öncesi veya sonrasındaki idari tatil günleri bu kapsamın dışında olup bu tür günlerde teklif fiyatları üzerinde %10 sınırlaması uygulanmaz.¹⁸⁵

(6) Bir saate ilişkin saatlik satış¹⁸⁶ teklif miktarlarının toplamının, ilgili dengeleme biriminin takip eden saat içerisinde GÜP değerini gerçekleştirebilmesini sağlayacak şekilde, o saat içinde gerçekleştirebileceği üretim artışı ya da tüketim azalması dikkate alınarak belirlenmesi esastır. Aynı şekilde, bir saate ilişkin saatlik alış¹⁸⁷ teklif miktarlarının toplamının, ilgili dengeleme biriminin takip eden saat içerisinde GÜP değerini gerçekleştirebilmesini sağlayacak şekilde, o saat içinde gerçekleştirebileceği üretim azalması ya da tüketim artışı dikkate alınarak belirlenmesi esastır.

(7) Gün öncesi planlamaya katılan piyasa katılımcıları, gün öncesi planlama kapsamındaki bir dengeleme birimine ilişkin saatlik tekliflerinin, ilgili dengeleme birimine ilişkin teknik sebeplere dayalı olarak, ancak tamamının kabul edilebileceği şartını taşımasını tercih ederlerse, tekliflerinin kısmi kabul edilemeyeceğini belirtebilirler. Kısmi kabul edilemeyen tekliflere ilişkin oluşturulan talimatların ilgili teklif miktarının tamamını kapsaması esastır.