|
Экономика и социумXolbozorova ________________________________________________________________
"Экономика и социум" №12(91) 2021 www.iupr.ru
farzandlar farovon turmush kechirishining muhim tamoyili sifatida qadrlanishiga
erishishi orqali amalga oshirish mumkin.
Oilada tarbiyaviy maqsadlarni amalga oshirish uchun ota-onalar turli tarbiya
vositalaridan fodalanishadi: bolani rag‘batlantirishadi, jazolashadi, uning uchun
namuna bo‘lishga harakat qilishadi. Do‘stona munosabatda bildirilgan maqtov,
befarq va sovuq ota-onalardan olingan maqtovga qaraganda ta’sirliroqdir. Jazolash
va taqiqlashga nisbatan maqtovdan aql bilan foydalanish hisobiga bolani shaxs
sifatida shakllanishiga ijobiy ta’sir qilish mumkin. Bolani boshqa yo‘1 bilan
amalda o‘zgartirib bo’lmaganida jazolashdan ham foydalanish mumkin. Agar
jazolash uchun ehtiyoj tug‘ilsa, uning tarbiyaviy ta’sirini oshirish uchun iloji
boricha qilgan xatti-harakati uchun jazolashga intilish kerak. Jazolash adolatli,
lekin juda shafqatsiz bo‘lmasligi lozim. Juda qattiq jazolash bolada qo‘rquv paydo
qilishi mumkin. Bolaning qilgan xatosi unga yaxshilab tushuntirilsa, jazolash
samarali bo‘ladi. Ko‘proq jazolanadigan, baqiriladigan bolalar, ota-onadan
uzoqlashadi, emotsional befarq bo‘lib qoladi hamda yuqori agressivlikni namoyon
etadi.
Oila sharoitida uyushtirilayotgan suhbatlar alohida diqqatga sazovordir.
Ommoviy axborot vositalari orqali aholi e’tiboriga havola etilayotgan huquqiy
mavzulardagi maqolalar, ko’rsatuv eshittirish, shuningdek, ommaviy-huquqiy
adabiyotlar hamda ularda ilgari surilayotgan g’oyalar yuzasidan o’tkaziladigan
suhbatlarbolalarda huquqiy tasavvur, idrok, savodxonlik, tafakkur, faillik,
mas’ullik, e’tiqod va salohiyatni qaror topishiga olib keladi. Oila muhitida
bolalarga ularning burchlari to’grisidagi ma’lumotlarni berib borish, o’z navbatida
huquqlaridan foydalanish yo’llarini ko’rsatib berish bu borada yaxshi samara bera
oladi. Bolalarning ota-onalari bilan o’zaro munosabati ularni mashq qilish va
ijtimoiy ko’nikmalarni takomillashtirishga imkon beradi, keyinchalik bu
tengdoshlari bilan muloqotda juda foydali bo’ladi.
Oilaviy ijtimoiylashuvning qadri va ahamiyati shundaki, uning ta’sirida
birinchidan, shaxs katta, mustaqil hayotga , jumladan, oilaviy hayotga
tayyorlanadi. O’ziga yarasha sifat va fazilatlarni shakllantirib boradi. Ikkinchidan,
|
|
|