9
Lydic, J.S. & Steele, C. (1979). Assessment
of the quality of
sitting and gait patterns in children with Down’s syndrome.
Physical Therapy, 59, 1489-1494.
Parker, A.W. & James, B. (1985). Age changes in the flexibility of
Down’s syndrome children).
Journal of Mental Deficiency
Research, 29, 207-218.
Rast, M.M. & Harris, S.R. (1985). Motor control in infants with
Down’s syndrome.
Developmental Medicine and Child
Neurology, 27, 682-685.
Sharav, T. & Shlomo, L. (1986). Stimulation of infants with
Down’s syndrome: long-term effects.
Mental Retardation,
24, 81-86.
Shumway-Cook, A. & Woollacott, M.H. (1985).
Dynamics of
postural control in the child with Down’s syndrome.
Physical
Therapy, 65, 1315-1322.
Ulrich, B.D., Ulrich, D.A. & Collier, D.H. (1992). Alternating
stepping patterns: hidden abilities of 11-month-old infants with
Down’s syndrome).
Developmental Medicine and Child
Neurology, 34, 233-239.
11
2 Down Sendromlu küçük
çocuklarda motor gelişim
Down Sendromu (DS), ekstra kromozom 21’in bulunduğu
durumların ortalama %93’ünde meydana gelen çoklu
konjenital anormallikten oluşan bir bozukluktur. En göze çarpanı
zihinsel engeldir; seviyesi şiddetliden
hafife kadar çeşitlilik
gösterebilir. Uzun bir süre boyunca motor gelişim, genel olarak
engelli ama normal olarak karakterize edilmiştir ve ayrılmaz
şekilde zihinsel engelle ilişkilendirilmiştir. Sonuç olarak, DS’lu
bireylerin motor gelişimi üzerine yapılan çalışma temelde motor
kilometretaşlarının bilgileri ile limitlenmiştir. Ancak son üç yılda
yapılan çalışmalar, aynı zamanda motor gelişimlerinde de
spesifik problemler olduğunu artan şekilde işaret etmiştir.
Carr (1970) tarafından yürütülen araştırma, DS’lu çocuğun,
mental gelişimine kıyasla motor gelişimi alanında daha az
başarılı olduğunu göstermektedir. Conolly ve Michael (1986)
DS’lu çocukların aynı zamanda,
başka zihinsel engelleri olan
çocuklarla kıyaslandığında da motor gelişimde daha az başarılı
olduklarını rapor etmişlerdir. Cowie (1970) DS’lu çocuğun motor
gelişiminde daha geniş kapsamlı sonuçları olduğu anlaşılan bazı
çok spesifik nöromotor bozuklukları tanımlamaktadır.
Bazı yazarlar, DS’lu çocuğun motor problemlerini gelişimsel
bir bağlama yerleştirirler (Harris, 1981;Haley,1986). Lydic ve
Steele’in makalesi dışında (1979) DS’lu çocukların postür ve
hareket gelişiminin anormal paternlerini tanımlayarak, hareket
kalitesine ilişkin problemi analiz etme
girişiminde bulunan başka
bir yayın yoktur. Problemin analiz edilmesi ihtiyacı; birkaç yıl
boyunca evde yaşayan ve karakteristik olduğu anlaşılan
motor problemlere sahip 5 DS’lu çocuğun tedavi edildiği,
Ermelo’daki yatılı zihinsel engelliler enstitüsü Heeren Loo
Midden Nederland’ın fizyoterapi departmanındaki pratik bir
tecrübeden kaynaklanmıştır. Çocukların tedavi değerlendirmesini
içeren mevcut video kayıtlarını analiz etmeye ve bunları, DS’lu
çocukların hareket kalitesiyle ilgili literatürde yer alan daha iyi
bir anlayış sağlayabilecek bilgilerle birleştirmeye karar verdiler.
Bu bölüm, gözleme ve ilgili literatürle ilişkilendirilerek yapılan
tartışmalara dayanarak DS’lu çocukların karakteristik hareket
paternlerini tanımlar. Amacı, DS’lu çocukların motor
problemlerinin gelişimsel bir sisteme oturtulabileceği
bir hipoteze
12
2.1 Literatür
2.1.1 Zihinsel ve motor gelişim
varmaktır. Bu hipotez, egzersiz terapisi tedavisini yapan
fizyoterapistin akıllıca seçimler yapmasını sağlayacaktır.
Down Sendromu’nun çeşitli yönlerini açıklayan birçok yayın
olmuştur. Bu yazılardan sadece birkaç tanesi motor gelişimi ile
ilgilidir. DS’lu çocukların motor gelişimlerinin kalitatif yönlerine
bir anlayış getirecek yazılardan bir seçki yapılmıştır. Bu yazıları
elde edebilmek için Groningen Üniversitesi’nin
kütüphane-
sinin dijital literatür bankasından, Amersfoort’taki Fizyoterapi
Bilimi ve Eğitimi Vakfı’nın dökümantasyon merkezinden ve
Wannaperveen’deki DS Vakfı’ndan faydalanılmıştır.
DS, uzun zamandır, en belirgin semptomu zihinsel engellilik
olarak bilinen oldukça yaygın bir bozukluk olarak tanınıyordu.
Ancak gerçek şu ki, motor gelişim alanında da, dengesizlik
ya da vücut rotasyonu eksikliği ve anormal hareket paternleri gibi
uzun zamandır gözden kaçan spesifik problemler bulunmaktadır.
Ancak 1970’de Carr (1970) DS’lu çocuğun
zihinsel kabiliyetten
çok motor kabiliyetler açısından engelli olduğunu
belirtti. Carr, 47 DS’lu çocuk üzerinde; eşleştirilmiş cinsiyet,
yaş ve sosyal sınıftan aynı sayıdaki engelsiz bir kontrol çocuk
grubuyla beraber boylamsal bir çalışma yürüttü. İlk iki yıl
boyunca her bir çocuğu, Bayley Zihinsel ve Motor Gelişimi Bebek
Ölçeği’ni kullanarak beş kez test etti (6. hafta, 6. ay, 10. ay, 15.
ay ve 24. ayda olmak üzere).
DS’lu çocukların hem zihinsel hem de motor alanındaki skorları
engelsiz çocukların skorları ile karşılaştırıldığında, 6 ve 10.
aylar arasında keskin bir oranda düşme gösterdi.
Zihinsel skor
24. aya kadar kademeli olarak düşerken, motor skoru 15. ayda
aynı şekilde düşmeye devam etti. Sonra 15 ve 24. aylarda
değişmeden kaldı. Altı aylıktan ileriye doğru ortalama motor skor
ortalama zihinsel skora göre daha düşüktü. Skorlar
Bölüm 2 şu kaynakları baz alır: Lauteslager, P.E.M. (1991). Syndroom van Down; motoriek
inontwikkeling (Motor development in young children with Down’s syndrome).
Nederlands
Tijdschrift voor Fysiotherapie, 101, 260-269.
Lauteslager, P.E.M. (1995). Motor development in young children with Down’s syndrome).
In A. Vermeer & W.E. Davis (Eds.), Physical and motor development in mental retardation
(syf. 75-97). Basel: Karger AG.