Digital technologies: problems and solutions of practical implementation in the industry

---

 
INTERNATIONAL SCIENTIFIC AND TECHNICAL CONFERENCE
“DIGITAL TECHNOLOGIES: PROBLEMS AND SOLUTIONS OF PRACTICAL 
IMPLEMENTATION IN THE INDUSTRY” 
 
APRIL 27-28, 2023 
1020
MIKROSERVISLAR VA KLIENT-SERVER ARXITEKTURALARINING TAHLILI 
1
Qulmatov Qurvonali Zokirali o’g’li, 
2
Olimjonov Orifjon Olimjon o’g’li 
1,2
TATU, DIF, talabasi
 
https://doi.org/10.5281/zenodo.7860908 
Annotatsiya. Hozirgi kunda mikroservislar va klient-server arxitekturasi, kompleks 
tizimlarni shakllantirish, yaxshilash va rivojlantirishda keng qo'llaniladigan arxitekturalar 
hisoblanadi. Arxitekturalarni tanlashda, dasturlar va tizimlarning afzalliklarini va talablarini 
tushunish va aniqlash muhim jarayon. Ushbu ishda mikroservislar va klient-server 
arxitekturalarining tahlili keltirilgan. 
Kalit so’zlar: Server, API, HTTP, arxitektura, web, Klient server, Microservices 
Dasturiy ta’minot arxitekturasi - dasturiy ta’minot tizimining umumiy dizayni va qanday 
tashkil etilishini bildiradi, ya’ni tizimning turli qismlari o‘rtasidagi komponentlar, modullar, 
interfeyslar va munosabatlarni belgilaydi. Dasturiy ta’minot arxitekturasi - dasturiy ta’minot 
tizimining asosiy tarkibiy elementlarini, shu elementlar qanday harakat qilishi va bir-biri bilan 
o‘zaro ta’sirini belgilab beradi. Dasturiy ta’minot arxitekturasining bir nechta namunalari mavjud 
bo’lib, ular orasida eng mashhur va tez-tez qo’llaniladiganlari misol sufatida quyida keltirilgan. 
1.
Layered
2.
Client-Server
3.
Event-Driven
4.
Microkernel
5.
Microservices
Ushbu ishda yuqorida keltirilgan texnologiyalardan klient-server va mikroservislar 
arxitekturalarini qanday qo‘llanilishi va ularning o’zaro farqlarini tahlili ko’rib chiqiladi. 
Klient-server arxitekturasi - bu tarmoq arxitekturasi bo‘lib, ushbu arxitekturada 
ikkita asosiy komponent mavjud : xizmat so‘rovchisi bo‘lgan 
klient
va xizmat ko‘rsatuvchi 
provayder bo‘lgan 
server
. Klient o‘z qurilmasidan (kompyuter yoki telefondan) serverga 
ulanadi va ma‘lumotlar yoki harakatlar uchun so‘rovlarni serverga yuboradi. Server esa 
resurslarni boshqaradi va mijozlarning so‘rovlariga javob beradi. 

---