Dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin
Yüklə 4,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
İLLÜSTRASİYALAR
113 Ön Asiyanın qədim dövr xəritəsi. 114 Azərbaycanın qədim dövr xəritəsi. 115 Azərbaycanın ərəb xilafəti dövründə coğrafi və tarixi xəritəsi. 116 1. Məmmədəli Hüseynov Azıx mağarasının tədqiqi zamanı. 2. Azıxantropun alt çənə sümüyü. 117 Qazma mağarasının qazıntı sahəsinin ümumi görünüşü. Tovuz rayonu - Göytəpə neolit dövrü yaşayış məskəninin tikinti qalıqları. 118 Şomutəpə (1) və İlanlıtəpənin (2) arxeoloji qazıntılar zamanı tədqiq olunan hissəsi (D.Axundov tərəfindən bərpa edilmişdir). 119 İlk əkinçi tayfalara məxsus yaşayış yerlərinin planları - İmirisqora, Arıxlı, I Kültəpə. 120 Şulaverisqora - arxeoloji qazıntının planı. 121 İmirisqora – şərq hissənin planı və tikililər (A.İ.Djavaxişvili tərəfindən rekonstruksiyası). 122 Xocalı şəhəri - daş hasar qalıqları və Xocalı kurqanının planı. 123 Xanlar rayonunun qərbində yerləşən 8 saylı kurqanın planı, kəsiyi və qəbir kompleksinin planı. 124 Goranboy rayonu küp qəbir abidəsi. 125 Təknə qəbir. Çaparlı ilk orta əsr abidəsi - xaç formalı qəbir. 126 Antik və ilk orta əsrlər dövrünə aid məbədin qalıqları. Qazax rayonu Ləkit məbədi. Orta əsr Beyləqan şəhərinin bərpa layihəsi. 127 Şəmkir şəhər qalası və qalanın planı (müəllif E.Avalov). 128 Şəmkir rayonu Qaracəmilli kəndi. İlanlıtəpədən əldə olunmuş sütunaltlığı və qazıntı sahəsindən bir görünüş. 129 Azıx mağarası (ilk aşel - VI təbəqə). Daş əmək alətlərindən nümunələr. 130 I Kudaro mağarası. Daş alətlərdən nümunələr. 131 Yaştux dağı (Abxaziya). Daş alətlərdən nümunələr. 132 İrəvan mağarası. Qərbi Azərbaycan (indiki Ermənistan). Daş alətlərdən nümunələr. 133 Lusaket mağarası. Qərbi Azərbaycan (indiki Ermənistan). Daş alətlərdən nümunələr. 134 Tağlar mağarası. Daş alətlərdən nümunələr. 135 Yuxarı Salahlı - daş alətlərdən nümunələr (Aşel dövrü). 136 İlk mustye düşərgəsi (Kuban ətrafı). Daş alətlərdən nümunələr. 137 Axıştır mağarası (Qara dəniz sahili). Daş alətlərdən nümunələr. 138 Bronza mağarası (İmereti). Daş alətlərdən nümunələr. 139 Curçula-Kudaro mustye mədəniyyətinə aid daş alətlər. 140 Kəlbəcər rayonu - Orta Şurtan düşərgəsi. Daş əmək alətləri. 141 Daş Salahlı paleolit düşərgəsi. Daş əmək alətləri (Mustye dövrü). 142 Damcılı mağarası. Əmək alətləri (Mustye dövrü). 143 Buzeyir mağarası. Mustye mədəniyyəti dövrünün əmək alətləri. 144 Qobustan - Böyükdaş, yuxarı terras, 29 saylı daş. 145 Qobustan - qayaüstü təsvirlər. 146 Gəmiqaya - qayaüstü təsvirləri (Naxçıvan). 147 Gəmiqaya - qayaüstü təsvirləri (Naxçıvan). 148 Kəlbəcər - qayaüstü təsvirləri. 149 Abşeron qaya təsvirləri. 150 Qərbi Azərbaycan ərazisində (indiki Ermənistan), qayaüsü təsvirlər. 151 Tetramisa yaşayış yerindən əldə olunmuş əşyalar (Qara dəniz ətrafı). 152 Texut yaşayış yerindən əldə olunmuş maddi mədəniyyət nümunələri. 153 İmirisqoradan əldə olunmuş keramika məmulatları. 154 Kvemo - Şulaver yaşayış yerindən əldə olunmuş maddi mədəniyyət nümunələri. 155 Arıxlı (Axulo) I yaşayış yerindən əldə olunmuş maddi mədəniyyət nümunələri. 156 Xramis - Didiqora və Kvemo - Şulaver yaşayış yerindən əldə olunmuş maddi mədəniyyət nümunələri. 157 Şulaverisqora yaşayış məskənindən əldə olunmuş keramika məmulatları. 158 Antropomorf fiqurlar. 1, 2 - Arıxlı; 3 - Qarğalar təpəsi; 4-7 - Xramis-didiqora; 8 - Şulaverisqora. 159 Obsidiandan hazırlanmış alətlər - I Kültəpə. 160 Daş və metal alətlər - I Kültəpə. 161 Keramika məmulatları - I Kültəpə. 162 I Kültəpə boyalı qabları. 163 Naxçıvan boyalı qabları. 164 Əliköməktəpədən tapılmış maddi mədəniyyət nümunələri və Əliköməktəpə yaşayış yerinin planı. 165 Qinçi yaşayış yerindən əldə olunmuş keramika məmulatları. 166 Xanlar, Gədəbəy və Mingəçevirdən tapılmış saxsı və daş qablardan nümunələr. 167 Mingəçevir, Şəmkir və Doşanlıdan əldə olunmuş keramika məmulatları. 168 1. Tunc tac, 2-3. Tunc asmalar (Xanlar); 4-6. Tunc və sürmədən hazırlanmış disklər (Gədəbəy); 7. Baş bəzəyi (Xaçbulaq); 8-14. Tunc medalyonlar (Gədəbəy, Şəmkir, Dolanlar, Mingəçevir). 169 1-6. Tunc bilərziklər (Gədəbəy); 7. Tunc gərdənlik (Gədəbəy), tunc bilərzik (Çovdar); 8. Dingə tipli alın bəzəyi (Xanlar); 9-11. Tunc kəmər qırıqları (Gədəbəy); 12-13. Tunc asmalar (Xanlar). 170 Tunc kəmərlər. 1-3,5. Gədəbəy; 4. Qazax. 171 1. Tunc gədənlik (Gədəbəy); 2-3. Tunc ox ucu, tunc toppuz (Gədəbəy); 4. Tunc cida başlığı (Mingəçevir); 5. Tunc cida başlığı (Dovşanlı); 6. Tunc qın (Xaçbulaq); 7-8. Tunc xəncərlər (Gədəbəy); 9. Tunc balta (Gədəbəy); 10.Tunc balta (Xanlar); 11-12. Tunc cida başlıqları (Mingəçevir); 13. Tunc xəncər (Gəncə). 172 1-3. Tunc fiqurlar (Xanlar); 2. Tunc qab (Gədəbəy); 4-5. Tunc insan fiquru (Tovuz); 6- 9. Tunc fiqur (Gədəbəy); 10. Tunc fiqur (Daşkəsən). 173 Zoomorf qablar (Jak de Morqanın tədqiqatları əsasında) Soni, Tülü, Rəzdov kəndləri; tunc zınqırovlar (Soni və Rəzdov kəndləri). 174 Tunc silahlar: 1-3, 5-7. Gədəbəy; 4. Qazax; 8-11. Xanlar, Şəmkir; 12-18. Mingəçevir, Gədəbəy, Xanlar; 19. Gədəbəy; 20-21. Xanlar, Gədəbəy; 22-23. Mingəçevir; 24-30. Xanlar; 31-35. Mingəçevir. 175 Şimali Osetiya və Abxaziyadan tapılmış tunc sancaqlar və fiqurlar. 176 Tunc və dəmir baltalar. Lerik rayonu (Çayrud, Hovil, Buzeyir və Kündəsər kəndləri). 177 Koban mədəniyyətinə aid tunc baltalar və fiqurlar (Şimali Osetiya). 178 Skiflərə aid qızıl boyun bəzəyi və qızıl daraq. 179 Skif mədəniyyətinə aid kurqandan əldə olunmuş qızıl maral fiquru, qılınc və qızıl qabın təsvirindən fraqment. 180 Koban maddi mədəniyyət nümunələri. 181 Kolxida. Saxsı qablar (e.ə. VI-IV əsrlər). 182 Küp qəbirlərdən əldə olunmuş maddi mədəniyyət nümunələri (e.ə. IV-III əsrlər). 183 Urartu mədəniyyətinə aid nümunələr. 184 İberiyanın metal məmulatları, e.ə.VII-VI əsrlər. 185 Tunc və gümüş əşyalar (Van). 186 Qərbi Azərbaycandan (indiki Ermənistan) əldə olunmuş keramika məmulatları. 187 İberiyadan əldə olunmuş şüşə qablar. 188 Albaniyanın əmək alətləri və silahları. 189 Alban çarı Cavanşirin tunc heykəli (tunc buxurdan). 190 Albaniyadan əldə olunmuş möhürlər. 191 Albaniyanın keramika məmulatları. 192 Atropatenadan əldə olunmuş bəzək əşyaları və keramika məmulatları. 193 Zoomorf qablar (Lerik rayonu - Böyükkəndil və Kürdəsər kəndləri). 194 Daşbulaq yaşayış məskəni-keramika məmulatları. 195 Çaparlı son antik və ilk orta əsrlər abidəsi. Məbədin bəzək elementləri. 196 Çaparlı son antik və ilk orta əsrlər abidəsi. Abidədən əldə olunmuş keramika məmulatları. 197 Daş qoç heykəlləri. Lerik tarix - diyarşünaslıq muzeyi (Babagil, Baba İsa və Baba İbrahim türbələri). 198 Örənqala saxsı qabları. 199 Örənqala saxsı qab qırıqları. 200 Örənqala saxsı qabları. 201 MÜNDƏRİCAT MÜƏLLİFLƏRDƏN ................................................................................. 3 ÖN SÖZ ..................................................................................................... 4 RƏYÇİDƏN ............................................................................................... 6 I HİSSƏ. İbtidai icma quruluşunun tarixi I FƏSİL. İBTİDAİ İCMA QURULUŞUNUN ÖYRƏNİLMƏ TARİXİ ........ 8 1. İnsanın yaranması .................................................................................... 8 II HİSSƏ. Arxeologiya II FƏSİL. QAFQAZDA ARXEOLOGİYA ELMİNİN YARANMASI VƏ FORMALAŞMASI TARİXİ...................................................................... 18 1. Giriş ...................................................................................................... 18 2. Qafqazda arxeologiya elminin inkişaf tarixi ............................................ 21 3. Arxeoloji dövrləşmə və xronologiya ....................................................... 25 4. Arxeologiyanın bəzi tədqiqat üsulları ..................................................... 27 III HİSSƏ. Daş dövrü III FƏSİL. QAFQAZIN DAŞ DÖVRÜ ARXEOLOJİ ABİDƏLƏRİ .......... 32 1. Azərbaycanın daş dövrü arxeoloji abidələri ............................................ 32 2. Gürcüstanın və Şimali Qafqazın daş dövrü arxeoloji abidələri................. 38 3. Qafqazın mezolit və neolit dövrü arxeoloji abidələri ............................... 43 IV FƏSİL. QAYAÜSTÜ TƏSVİRLƏR ..................................................... 48 1. Qafqazın qayaüstü təsvirləri ................................................................... 48 IV HİSSƏ. Paleometal dövrü V FƏSİL. QAFQAZIN ENEOLİT DÖVRÜ ARXEOLOJİ ABİDƏLƏRİ ... 51 1. Qafqazda paleometal dövrünə aid arxeoloji abidələrin xüsusiyyətləri ...... 51 V HİSSƏ. Tunc və dəmir dövrü VI FƏSİL. QAFQAZIN TUNC DÖVRÜ ARXEOLOJİ ABİDƏLƏRİ........ 62 1. Qafqazdakı tunc dövrü arxeoloji abidələrinin xüsusiyyətləri ................... 62 202 2. Eneolitin sonu - tunc dövründə Qafqazdakı etnomədəni proseslər ........... 74 VII FƏSİL. QAFQAZIN DƏMİR DÖVRÜ ARXEOLOJİ ABİDƏLƏRİ .... 78 1. Qafqazda dəmir dövrünə aid arxeoloji abidələrin xüsusiyyətləri .............. 78 VI HİSSƏ. Antik dövr VIII FƏSİL. QAFQAZIN ANTİK DÖVR ARXEOLOJİ ABİDƏLƏRİ ...... 85 1. Qafqazda antik dövr arxeoloji abidələrinin xüsusiyyətləri ....................... 85 2. Atropatena və Albaniya ......................................................................... 91 VII HİSSƏ. Orta əsrlər IX FƏSİL. QAFQAZDA ŞƏHƏR MƏDƏNİYYƏTİNİN YARANMASI... 99 1. Orta əsrlərdə Qafqazda şəhər mədəniyyəti .............................................. 99 İSTİFADƏ EDİLMİŞ ƏDƏBİYYAT .................................................... 107 İLLÜSTRASİYALAR ........................................................................... 112 203 Nəşriyyat redaktoru: Canıyeva U.H. Kompyuter tərtibatı: İmanova A.M., Ədilov S.R. Çapa imzalanmışdır: 20.09.2010 Kağız formatı: 60x84 1/16, Sifariş 65, Tiraj 300. Həcmi 15,5 ç.v. «Bakı Universiteti» nəşriyyatı, Bakı- 370148, Z.XəIilov, 23. Yüklə 4,11 Mb. Dostları ilə paylaş:
|