Dərs vəsaiti Azərbaycan respublikası Təhsil nazirinin 27. 02. 2013- cü il
Yüklə 5,43 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 5. 2. 3. Əmənkömənci Əmənkömənci
153 Şəkil 37. Sosnovski baldırğanı (Heracleum sosnowskyi Manden.): 1 - bitkinin ümumi görünüşü, 2- cücərtisi, 3- çiçək qrupu, 4 - çiçəyi, 4a - yan çiçək, 4b - orta çiçək, 5 - toxumu 154 Şəkil 38. Veyrix qırxbuğumu (Poligonum weyrichii Fr. Schmidt.): 1- bitki çiçəkləmə fazasında, 2-birinci cüt həqiqi yarpaq fazası, 3-budağın yuxarı hissəsi və çiçək qrupu, 4 - çiçəyi, 5 - meyvəsi, 6 - toxumu 155 Şəkil 39. Deşikyarpaq silfiya (Silphium perfoliatum L.): 1- bitkinin ümumi görünüşü, 2- cücərtisi, 3- çiçəkli budaq, 4 – toxumu 156 Şəkil 40. Maral kökü (saflorabənzər rapontik) (Rhaponticum carthamoides (Willd.) İljin: 1- bitkinin ümumi görünüşü, 2- cücərtisi, 3- çiçək qrupu, 4 - çiçəyi, 5 - toxumu (yuxarıda böyüdülmüş) 157 Şəkil 41. Saflorabənzər levzeya (Maral kökü) (Rhaponticum carthamoides (Willd.) İljin: Bitkinin çiləki budağı və kökü 158 Şəkil 42. Tüklü xəndəkotu (Symphytum asperum Lepech): 1 - bitkinin ümumi görünüşü, 2- cücərtisi, 3- çiçək qrupu, 4 - yarpaqlı budaq hissəsi, 5 - toxumu 159 Şəkil 43. Ürəkyarpaq katran (Crambe cordifolia Stev.): 1 - cücərtisi, 2 - bitkinin ümumi görünüşü, 3- çiçək qrupu, 4 - meyvəsi, 5 - toxumu 160 Şəkil 44. Günəbaxanla yerarmudunun hibridi (topinsolneçnik): 1- bitkinin ümumi görünüşü, 2 - cücərtisi, 3 - çiçəkli budaq, 4 - toxumu, 5 - kök yumrusu 161 Şəkil 45. Yağlı turp (Raphanus sativus L.): 1 - bitkinin ümumi görünüşü, 2 - cücərtisi, 3 - gövdənin yuxarı hissəsi, 4 - paxlası, 5 - toxumu 162 Şəkil 46. Əmənkömənci (Malva): 1- bitkinin ümumi görünüşü, 2- cücərtisi, 3- çiçəkli və yarpaqlı budaq , 4 - çiçəyi, 5 -meyvəsi, 6 - meyvəcik, 7- toxumu 163 Şəkil 47. Meşə əmənköməncisi (Malva sylvestris): a- bitkinin ümumi görünüşü, b - çiçəyin en kəsiyi, b- c - erkəkciyi, d -tozcuğu, e- dişiciyi, f- toxumu 164 Şəkil 48. Çoxillik lüpin (Lupinus polyphyllus Lındl.): 1, 2 - bitki cücərti, çiçəkləmə və meyvəəmələgəlmə fazasında, 3 - gövdənin yuxarı hissəsi, 4 - meyvə, 5 - toxum 165 yabrın ortalarına və axırında sahədə digər yem bitkilərinin olma- dığı və ya az olduğu vaxt perko keyfiyyətli yaşıl kütlə məhsulu verir. Orta Asiyada perko pambıq kolları çıxarıldıqdan sonra əki- lir və payız-qış və yaz dövründə hektardan 300-500 sen. yaşıl küt- lə verir. Perko bitkisi yaxşı xora verir. Latviya şəraitində may ayının əvvəlində səpilmiş perko üç ildə orta hesabla hektardan 520 sen. yaşıl kütlə vermişdir. Perko bitkisi yayın ikinci yarısında səpil- dikdə yaxşı qışlayır və aprelin axırı, mayın əvvəlində yaşıl kütləsi biçilir. Latviya şəraitində perkonun avqust səpinlərindən may ayının birinci ongünlüyündə 259 s/ha yaşıl kütlə biçilmişdir. Tərkibində 9-11 % quru maddə vardır. Quru maddəsinin 15- 20 %-ini protein təşkil edir. 100 kq yaşıl kütləsində 11 yem vahidi, 1 yem vahidində 120- 140 qr, asan həzm olunan protein,140-150 qr. şəkər vardır. Perko- nun tərkbində xardal yağı yoxdur, gövdəsi odunlaşmır, ona görə də heyvanlar tərəfindən iştaha ilə yeyilir. Ondan yüksək key- fiyyətli silos hazırlamaq və qarğıdalı və sorqo silosuna qatmaq olar. Bu da sorqo silosunun qidalılıq dəyərini daha da artırır. Perko bitkisi yaşıl yem kimi istifadə olunmaqla bərabər siderat bitkisi kimi də istifadə olunur. Perkonun becərilmə texnologiyası payızlıq rapsın becərilmə texnologiyası ilə eynidir. Səpin qabağı torpağa təsir edici maddə hesabı ilə 100 kq azot, fosfor, 120 kq kalium verilməsi məsləhət görülür. Səpin norması 10-12 kq/ha-dır. Toxumları 1,5-2,0 sm dərinliyə basdırılır. 5. 2. 3. Əmənkömənci Əmənkömənci Malvaceae (əmənkömənci) fəsiləsinə daxil olan birillik ot bitkisidir. Mədəni şəkildə 3 növü geniş yayılmışdır. 1) Melyuqa (Malva meluca Graebn.) 2. Qıvrım əmənkömənci (M. crispa L.) və 3. Köbəşəkilli əmənkömənci (M.verticillata L.) Yem məqsədi ilə 2- ci və 3 - cü növü becərilir. Meluca növü Rusiyaya XX əsrin 30-cu illərində gətirilmişdir. Yüklə 5,43 Mb. Dostları ilə paylaş:
|