Case-law guide on Article 6 (criminal) aze
Yüklə 1,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- (7) Şahidlərə ifadələri qarşılığında təklif edilən imtiyazlar
- (8) Özgənin sözlərinə əsaslanan ifadə
- (9) Müdafiə şahidlərinin çağırılması hüququ
- Maddə 6 § 3(e)
- (b) C INAYƏT MÜHAKIMƏ ICRAATININ QORUNAN ELEMENTLƏRI
6- CI MADDƏ ÜZRƏ TƏLIMAT - ƏDALƏTLI MƏHKƏMƏ ARAŞDIRMASI HÜQUQU ( CINAYƏT HÜQUQU ASPEKTI )
vermək imkanına malik ola biləcəyini nəzərdə tutduğu düşünülməməlidir ( S.N. İsveçə qarşı , §
52; V.S. Polşaya qarşı , § 55). 326. Təqsirləndirilən şəxs şahidlərin dindirilmə vaxtı davranışını izləyə bilmək və onların ifadələrinə və etibarlılığına etiraz edə bilmək imkanına malik olmalıdır ( Bokos-Kuesta Niderlanda qarşı , § 71;
P.S. .Germany , § 26;
Akkardi və başqaları İtaliyaya qarşı (qər.); S.N. İsveçə qarşı , § 52). 327. Hakimiyyət orqanları ifadə verən şəxsə sual vermək imkanı vermədikdə, şahid ifadələrinin videoyazısına baxış özü-özlüyündə müdafiə tərəfinin hüquqlarının kifayət qədər qorunması hesab edilə bilməz (
, § 50;
A.L. Finlandiyaya qarşı , § 41). (7) Şahidlərə ifadələri qarşılığında təklif edilən imtiyazlar 328. Şahidlərin ifadələrindən toxunulmazlıq və ya digər imtiyazlar qarşılığında istifadə milli hakimiyyət orqanlarının ağır cinayətlərlə mübarizəsində mühüm vasitədir. Bununla belə, bu cür ifadələrin istifadəsi məhkəmə icraatının təqsirləndirilən şəxsə münasibətdə ədalətliliyini şübhə altına sala bilər və xarakteri etibarı ilə bu cür ifadələr manipulyasiyaya məruz qaldığından və qarşılığında imtiyaz əldə etmək və ya qisas məqsədilə verilə bildiyindən həssas məsələlər ortaya çıxara bilər. Nəzərə alınmalıdır ki, bəzi hallarda bu cür ifadələrin şübhəli xarakteri şəxsin qərəzli ola biləcək dəqiqləşdirilməmiş iddialar əsasında təqsirləndirilə və mühakimə oluna biləcəyi təhlükəsini yarada bilər. Bununla belə, bu cür ifadələrin istifadəsi öz-özlüyündə məhkəmə icraatının ədalətsiz olması üçün kifayət deyil ( Kornelis Niderlanda qarşı (qər.), sonrakı istinadlarla). (8) Özgənin sözlərinə əsaslanan ifadə 329. Konvensiyanın 6-cı maddəsinin 1-ci bəndi və 3-cü bəndinin (d) yarımbəndi cinayət işi üzrə məhkəmə icraatının gedişatı zamanı təqsirləndirilən şəxsə qarşı özgənin sözlərinə əsaslanan ifadələrin istifadəsinə qarşı prezumpsiya nəzərdə tutur. Dəlillərin müdafiə tərəfinə yardım hesab edilə biləcəyi hallarda özgənin sözlərinə əsaslanan ifadələrin istifadəsinin istisna edilməsi də əsaslandırılmış hesab olunur ( Tomas Birləşmiş Krallığa qarşı (qər.)). (9) Müdafiə şahidlərinin çağırılması hüququ 330. Bir qayda olaraq, onlara təqdim edilmiş sübutları, eləcə də təqsirləndirilən şəxslərin qəbul edilməsi barədə vəsatət qaldırdığı sübutların müvafiqliyini məhz milli məhkəmələr qiymətləndirirlər. 6-cı maddənin 3-cü bəndinin (d) yarımbəndi, bir qayda olaraq, şahidlərin çağırılmasına ehtiyacın olub-olmadığının qiymətləndirməsini onların öhdəliyinə buraxır. O, təqsirləndirilən şəxsin bütün şahidlərinin iştirakını və dindirilməsini tələb etmir; "eyni olan şərtlərlə" sözləri ilə ifadə edilmiş fikrin əsas məqsədi bu məsələdə "tərəflərin bərabərliyi"dir. (o cümlədən bax: Pernaİtaliyaya qarşı [BP], § 29; Solakov Keçmiş Yuqoslav Respublikası Makedoniyaya qarşı , § 57). 331. Müvafiq olaraq, təqsirləndirilən şəxsin ona müəyyən şahidləri dindirmək imkanının verilmədiyindən şikayət etməsi kifayət deyil; o, əlavə olaraq öz vəsatətini müvafiq şahidlərin dinlənilməsinin niyə mühüm olduğunun, onların ifadələrinin həqiqətin və tərəfin hüquqlarının bərqərar olunması üçün zəruri olduğunun izahı ilə möhkəmləndirməlidir ( Perna İtaliyaya qarşı [BP], §29; Bakanu və SK R S.A. Rumıniyaya qarşı , § 75). 332. Təqsirləndirilən şəxsin şahidlərin dindirilməsi ilə bağlı vəsatəti sui-istifadə deyilsə, kifayət qədər əsaslandırılmışdırsa, ittihamın mövzusu ilə əlaqəlidirsə və müdafiə tərəfinin mövqeyini gücləndirə və hətta təqsirləndirilən şəxsin bəraətinə səbəb ola bilərsə, milli hakimiyyət orqanlarının bu vəsatətin rədd edilməsi üçün əsaslı səbəbləri olmalıdır ( Topik Xorvatiyaya qarşı ,§42;
Polyakov Rusiyaya qarşı , § 3435). 333. 6-cı maddə təqsirləndirilən şəxsə şahidlərin məhkəməyə gəlməsinin təmin edilməsi ilə bağlı qeyri-məhdud hüquq vermir. Şahidin dindirilməsinin mühüm və ya arzuolunan © Avropa Şurası / Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi 2014 53
6- CI MADDƏ ÜZRƏ TƏLIMAT - ƏDALƏTLI MƏHKƏMƏ ARAŞDIRMASI HÜQUQU ( CINAYƏT HÜQUQU ASPEKTI )
S.N. İsveçə qarşı , § 44;
Akkardi və başqaları İtaliyaya qarşı (qər.)). 334. Yalnız müstəsna hallarda Məhkəmə şəxsin şahid qismində dindirilməməsinin 6-cı maddənin müddəalarının pozulmasına səbəb olduğu barədə qərar verə bilər ( Doroxov Rusiyaya qarşı , § 65;
Popov Rusiyaya qarşı , §188;
Briçmont Belçikaya qarşı , § 89).
A ) "M ƏHKƏMƏDƏ ISTIFADƏ OLUNAN DILI BAŞA DÜŞMÜR VƏ YA BU DILDƏ DANIŞA BILMIR " 335. Pulsuz tərcüməçi xidmətlərindən istifadə hüququ müstəsna olaraq yalnız təqsirləndirilən şəxsin məhkəmədə istifadə edilən dili başa düşmədiyi və ya həmin dildə danışmadığı hallarda tətbiq edilir ( K. Fransaya qarşı (qər)). Bu dili başa düşən təqsirləndirilən şəxs ona müdafiəsini digər dildə, o cümlədən mənsub olduğu etnik azlığın dilində həyata keçirməsinə imkan verən tərcüməçi xidmətlərinin təmin edilməsində israr edə bilməz (
(qər.); Bido Fransaya qarşı (qər.); həmçinin bax: Lagerblom İsveçə qarşı , § 62). 336. Təqsirləndirən şəxs vəkillə təmsil olunursa, adətən təqsirləndirilən şəxsin deyil, onun vəkilinin məhkəmədə istifadə olunan dili bilməsi kifayət etmir. Müvafiq məhkəmə prosesinin şifahi tərcüməsi təqsirləndirilən şəxsin məhkəmə prosesini başa düşməsini və öz müdafiəsi ilə bağlı istənilən məsələ barədə vəkilinə məlumat verə bilməsini tələb edən iclasda iştirak hüququnu ehtiva edən ədalətli məhkəmə araşdırması hüququ olaraq zəruridir (
, § 74;
Kuskani Birləşmiş Krallığa qarşı , § 38). 337. 6-cı maddənin 3-cü bəndinin (e) yarımbəndi təqsirləndirilən şəxs və vəkili arasındakı qarşılıqlı münasibətlərə aid edilmir, yalnız təqsirləndirilən şəxs və hakim arasındakı münasibətlərə tətbiq edilir (
(qər.), s. 68). 338. Tərcüməçi hüququndan imtina edilə bilər, lakin bu vəkilin deyil, təqsirləndirilən şəxsin qərarı olmalıdır ( Kamasinski Avstriyaya qarşı , § 80).
339. Təqsirləndirilən şəxs özünün ədalətli məhkəmə araşdırması hüququnun həyata keçirilməsi üçün məhkəmə prosesində istifadə edilən dili başa düşməli olduğundan, 6-cı maddənin 3-cü bəndinin (e) yarımbəndi məhkəmə icraatı prosesində bütün sənədlərin və ya ifadələrin tərcüməsi üçün pulsuz tərcüməçi köməyi hüququna təminat verir (
, § 48;
Usak Birləşmiş Krallığa qarşı (qər.); Ermi İtaliyaya qarşı
[BP], § 69; Lagerblom İsveçə qarşı , § 61). 340. 6-cı maddənin 3-cü bəndinin (e) yarımbəndi yalnız məhkəmə iclası zamanı verilmiş şifahi ifadələrə deyil, həmçinin sənəd formasındakı materiallara və məhkəməyədək ilkin prosedurlara tətbiq edilir (
, § 74;
Ermi İtaliyaya qarşı [BP], §70). 341. Bununla belə, bu müddəa məhkəmə icraatının gedişatında yazılı sübutların və ya rəsmi sənədlərin bütün bəndlərinin yazılı tərcüməsini tələb etmir ( Kamasinski Avstriyaya qarşı , § 74). Məsələn, hökmün yazılı tərcüməsinin olmaması öz-özlüyündə 6-cı maddənin 3- cü bəndinin (e) yarımbəndinin pozulması demək deyil (
, § 85). 6- cı Maddənin 3(e) bəndinin mətnində "yazılı tərcüməçiyə", deyil "tərcüməçiyə” istinad edilir". Bu o deməkdir ki, şifahi linqvistik yardım Konvensiyanın tələblərini ödəyə bilər ( Hüseyn İtaliyaya qarşı (qər.); Hermi İtaliyaya qarşı [BP], § 70). 54
Yüklə 1,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|