www.kitabxana.net – Miilli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
293
mənada rentabelli KĠV də mövcuddur, ictimai təĢkilatlardan isə
burada danıĢmağa dəyməz. Bununla belə KĠV-in rentabelliyi
onun müstəqilliyini Ģərtləndirmir. Tirajın satıĢı (söhbət
mətbuatdan gedir) heç vaxt xərci ödəmir, KĠV-in əsas gəlir
mənbəyi reklamdır. Reklam isə, ilk növbədə biznes tərəfindən
ödənilir. Bəs onda KĠV biznesə qarĢı necə çıxa bilər- məsələn,
kommunist ideyalarını təbliğ edə bilər? Belə olduqda qəzetlər
neçə saylarının rentabelliyini saxlaya bilər? Televiziya kanalı
bu yolla neçə ay efirə çıxa bilər? Ona görə də kapitalizm
Ģəraitində qeyri-dövlət KĠV-i əksər hallarda konkret
biznesmenin iradəsini ifadə edir və ya bütövlükdə biznes
cəmiyətinin iradəsinin ifadəçisi olur. BaĢqa cür ola bilməz.
Beləliklə, müstəqil KĠV və ictimai təĢkilat sadəcə olaraq
olmur, onlar ya bütün cəmiyyətdən -dövlət müəssisəsinin
timsalında- ya da biznesdən, çox vaxt ayrıca bir biznesmendən
asılı olurlar. KĠV və ictimai təĢkilatların müstəqilliyi haqqında
bütün gözəl Ģüarlar onların dövlətdən asılılığına son qoymaq,
deməli onları biznesdən asılı vəziyyətə salmaqdır.
Daha bir az diqqət yetirilən vəziyyət: KĠV azadlığı- yalnız
məqsəd olmayıb, həm də alətdir. Əgər siz deyə bilirsinizsə ki,
qubernator, icra baĢçısı korrupsiyaya qurĢanıb- bu heç kimi
narahat etmirsə, onda cu cür azadlıq kimə lazımdır? Vaxtilə
Sovetlər dövründə qəzetdə kimisə tənqid edəndə bu böyük hay-
küyə səbəb olurdu, həmin adamı sorğu-suala çəkirdilər. Ġndi az
qala tənqid normaya çevrilib, hətta iradlara belə məhəl
qoymurlar, mənəvi paklıq tapdalanıb, böyük dövlət baĢçısının
iĢdə katibəsi ilə sevgi macərası gündəmə çıxarılır, müzakirə
olunur, o isə yenə də öz vəzifəsini icra etməkdə davam edir. Bu
cür azadlıq yalnız “buxarı buraxmağa” xidmət edir və piarın
www.kitabxana.net – Miilli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
294
metodlarında biridir, çoxları elə güman edir ki, əgər o ağlına
gələni danıĢa bilirsə bu elə demokratiyadır. Lakin söz azadlığı-
hələ heç də bütün demokratiya deyildir, bu yalnız onun zəruri
Ģərtlərindən biridir. Çox vaxt elə olur ki, biz nə istəsək
danıĢmaqda azadıq, kimdə var-dövlət və hakimiyyət varsa
istədikləri hər Ģeyi etməkdə azaddırlar və onlar biz deyənlərə
heç fikir də vermirlər. Demokratiya- sözləĢmə, bəhsləĢmə və
natiqlik incəsənətinin məĢq edilməsi deyildir. O istənilən digər
idarə forması kimi hakimiyyət sistemidir. Söz azadlığı, o
cümlədən siyasi təĢkilatların azadlığı yalnız o vaxt məna kəsb
edir ki, hakimiyyət baĢında olanların bu hakimiyyətə tabe
olanlar qarĢısındakı məsuliyyətini təmin edir.
***
“Bərabərhüquqluluğun heç bir mənası yoxdur, o ancaq sözdə
mümkündür”-
mason
lojası
Savoyinin
sənədində
göstrərilmiĢdir. TanınmıĢ türk masonu (yəhudi əsilli)
ġ.H.Değmer isə yazırdı: “Demokratiya proletariatı hələ bir
müddət aldatmaq üçün uydurulmuĢ bir yalan, köhnə bir yalan,
quyruqlu və xain bir yalandır”.
Demokratiya haqqında mif
XLIV yazı: Hakimiyyət iri kapitala tam hesabat verir və
ondan asılıdır
Namizəd götürdüyü pulu qazanıb qaytarır, sonra isə özü
üçün pul toplamağın qayğısına qalır
www.kitabxana.net – Miilli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
295
Hakimiyyət bölgüsü prinsipinə əsasən dövlət hakimiyyəti tam
bir bütöv kimi yox, bir-birindən asılı olmayan dövlət
orqanlarının
həyata
keçirdiyi
müxtəlif
hakimiyyət
funksiyalarının (qanunveririci, icraedici və məhkəmə)
məcmusu kimi baĢa düĢülür. Hakimiyyət bölgüsünə sadiqlik
ixtisaslaĢma baxımından aydındır. Lakin söhbət hakimiyyətin
müxtəlif qanadlarının müstəqilliyi haqqında gedəndə biz biznes
tərəfindən daha asan nəzarəti təmin etmək üçün onu zəiflətmək
məqsədi ilə dövlət hakimiyyətinin parçalanmasını görürük.
Təsadüfi deyil ki, hakimiyyətin bölünməsi ideyası -onun
qanadlarının müstəqilliyi aspektində- XVIII əsrin ortalarında
burjuaziyanın hakimiyyət uğrunda mübarizəsi dövründə
meydana gəlmiĢdir. Amerika polutoloqu M.Parteni belə hesab
edir ki, Ģəxsi var-dövlətin azlığın əlində cəmləĢdiyi cəmiyyətdə
hakimiyyətin
dövlətin
müxtəlif
sektorları
arasında
parçalanması heç də cəmiyyətin demokratikləĢməsi demək
deyildir- daha çox bu əksinə olan prosesdir. Amerikada bu
tədbirlər xalq kütləsinin çıxıĢlarırnın qarĢısını almaq və sinfi
quruluĢda dəyiĢiklik etməyə yönəldilmiĢdir. D.Zerkin
“Politologiyanın əsasları” kitabında yazır ki, parçalanmıĢ
hakimiyyəti yaxĢı təĢkil olunmuĢ xüsusi kapitalist dairəsinə
təltif etmək yaxĢıdır. Hakimiyyətin parçalanması butaforiyadır,
onun arxasında kapitalın hakimiyyəti gizlənir. Ümumiyyətlə,
hakimiyyətin bölünməsi “yumĢaq hakimiyyət” prinsipinin və
ya daha qədim prinsip olan “parçala və hökm et” prinsipinin
həyata
keçirilməsidir.
Seçki haqqında məsələni çox vaxt ictimai quruluĢu müəyyən
edən əsaslı məsələ adlandırırlar. J.BeĢler “Demokratiya”
əsərində yazırdı: “Seçki haqqında məsələ - birinci dərəcəli
Dostları ilə paylaş: |