3
KIRISH
Maʼlumki, taʼlim
tizimi mamlakatimiz kelajagini, avlodlar vorisli-
gini taʼminlovchi asosiy vositadir. Har qanday davlatda osoyishtalik va
farovonlikning asosi, poydevori boʼlib maʼrifatlilik darajasi hisoblanadi.
Yuksak maʼnaviyatli iqtisodchi kadrlarning tarbiyasida va uni amalga
oshirish jarayonida maʼnaviyat sohasining bir necha funktsiyalari erkin
amalga oshib boradi. Insoniy jamiyatni faqatgina ongli,
aql-tafakkurli,
salohiyatli kishilar yaratadi. Yaratuvchanlik salohiyatini oʼstirmay, ong,
saviya, dunyoqarashni taraqqiy ettirmay turib, jamiyatni, millat
turmushini oʼzgartirib boʼlmaydi. Shunday ekan, mamlakat kelajagi
hisoblangan yosh avlod
dunyoqarashini shakllantirish, ularga oʼzligini
anglatish bugungi kunning dolzarb vazifalaridan biridir. Bu jihatdan biz
yoshlarda zamonaviy bilimlarni shakllantirish, jahon andozalariga
moslarini rivojlantirish yoʼlidan borishimiz kerakligi zamon talabi boʼlib
maydonga chiqadi.
Mustaqillik yillarida mamlakatimizda taʼlim-tarbiya sohasidagi
yangilanish va takomillashtirish jarayonida Kadrlar tayyorlash milliy
dasturida belgilab olingan ustuvor vazifalar – sohada kuchli taʼlim-
tarbiya tizimi yoʼlga qoʼyildi, oʼqitiladigan fanlar, oʼqituvchi-murabbiy-
lar professionallashdi. Bu esa yosh avlodni, ular qanday soha yoki muta-
xassislikda taʼlim olmasin, zamon talablariga javob beradigan, har
tomonlama yetuk mutaxassis kadrlar qilib
tarbiyalashda bosh maqsad
sifatida belgilab berishga asos boʼlib xizmat qiladi. Maqsadlar amalga
oshirilishida maʼnaviy-maʼrifiy omillarning oʼrni, iqtisod sohasida
taʼlim olayotgan va faoliyat olib borayotgan kadrlar faoliyatida
uygʼunlashuvi borasidagi aniq moʼljal va prognozlarni ishlab chiqish, bu
jarayonda amal qiladigan kuchli mexanizmni aniqlashtirib olish ushbu
sohada yanada chuqurroq ilmiy tadqiqotlarga boʼlgan zaruratni keltirib
chiqaradi.
Bugungi kunga kelib taʼlim insoniyat
faoliyatining barcha
jabhalariga yangi texnologiyalarning kirib borishi, raqobatbardoshlik
oʼsishi va aholining turmush darajasi oshishining asosiy sharti boʼlib
xizmat qilmoqda. Haqiqatan ham, bugungi kunda oliy taʼlimning deyarli
barcha jabhalarida taʼlim jarayonini tashkil etish, oʼquv adabiyotlarini
shakllantirish jarayoni tubdan qayta koʼrib chiqilmoqda.
Zamonaviy oʼquv adabiyotlarini yaratish taʼlim jarayonini tashkil
etishning asosiy
sharti hisoblanganligi sababli, taʼlim jarayonini tashkil
4
etishning innovatsion faoliyati bu borada qator ustuvorliklarga ega
boʼlgan oʼquv adabiyotlarini yaratishni talab etadi.
“Agrobiznesni tashkil etish va boshqarish” fanidan tayyorlangan
mazkur oʼquv qoʼllanma Oʼzbekiston Respublikasi Prezidentining 2017
yil 7 fevraldagi “Oʼzbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish
boʼyicha Harakatlar strategiyasi toʼgʼrisida”gi PF-4947-son Farmoni,
2017 yil 20 apreldagi “Oliy taʼlim tizimini yanada rivojlantirish chora-
tadbirlari
toʼgʼrisida”gi
PQ-2909-son, 2017 yil 30 iyundagi
“Respublikada axborot texnologiyalari sohasini
rivojlantirish uchun
shart-sharoitlarni tubdan yaxshilash chora-tadbirlari toʼgʼrisida”gi PQ-
5099-son, 2017 yil 27 iyuldagi “Oliy maʼlumotli mutaxassislar
tayyorlash sifatini oshirishda iqtisodiyot sohalari va tarmoqlarining
ishtirokini yanada kengaytirish chora-tadbirlari toʼgʼrisida”gi PQ-3151-
son Qarorlari hamda mazkur faoliyatga tegishli boshqa meʼyoriy-
huquqiy hujjatlarda belgilangan vazifalar doirasida shakllantirilgan.
Oʼquv qoʼllanmani tayyorlashda oliy taʼlim muassasalarida talaba-
larni kasbiy tayyorlash jarayonida oʼqitishning didaktik vositalarini
qoʼllash muammosi boʼyicha olib borilgan tadqiqotlar natijasida qator:
oʼqitishning anʼanaviy va zamonaviy didaktik vositalari asosida
talabalarnig ijodiy imkoniyatlarini rivojlantirishning
integrativ texnolo-
giyasi (Chicago university, Аmerika); taʼlim oluvchilarning kasbiy
shakllanishiga maqsadli kompleks taʼsir koʼrsatish metodikasi (Institute
named after Frica Bauer, Germaniya); oʼquvchilarni intellektual va
psixoemotsional rivojlantirish tizimi (National Advice on pedagogical
technology, Аngliya); oʼquvchilarda loyihalashtirish koʼnikma va
malakalarini rivojlantirishga oid taʼlimning
yangi texnologiyalari
(Pedagogik texnologiyalar markazi, Rossiya); kabi qator tajribalardan
keng foydalanildi.
Oʼquv qoʼllanma oʼquvchi-talabalarni ijodiy fikrlashga, oʼzgaruv-
chan vaziyatlarga oʼrgatish, erkin raqobat asosida faoliyatni tashkil etish
jarayonlariga moʼljallangan boʼlib, talabalarda mustaqillik, erkin
fikrlashni tarbiyalash jarayonlari uchun moʼljallangan.
Dostları ilə paylaş: