Bojan [optrajanov

`iva 
hydrargyrum Hg 
80 200,59 
zlato 
aurum Au 
79 196,97 
indium 
indium In 
49 114,82 
iridium 
iridium Ir 
77 192,2 
iterbium 
ytterbium Yb 
 70 
173,04 
itrium 
yttrium Y 
 39 
  88,90 
jaglerod 
carboneum C 
   6 
  12,01 
jod 
iodum I 
 53 
126,90 
kadmium 
cadmium Cd 
 48 
112,40 
kalaj 
stannum Sn 
 50 
118,69 
kalium 
kalium K 
19 
  39,10 
kalifornium 
californium Cf 
98 (251) 
kalcium 
calcium Ca 
20 
  40,08 
kirium 
curium Cm 
96 (247) 
kislorod 
oxygenium O 
8 
  16,00 
kobalt 
cobaltum Co 
27 
  58,93 
kopernikium 
copernicium Cn 
          112 
(285) 
kripton 
krypton Kr 
36 
  83,80 
ksenon 
xenon Xe 
54 131,30 
lantan 
lanthanum La 
57 138,91 
litium 
lithium Li 
3 
    6,94 
lorensium 
lawrencium Lr 
          103 
(257) 
lutecium 
lutetium Lu 
71 174,97 
magnezium 
magnesium Mg 
 12 
  24,31 
majtnerium 
meitnerium Mt 
          109 
(266) 
mangan 
manganum Mn 
 25 
  54,94 
mendelevium 
mendelevium Md 
          101   
(256) 
molibden 
molydaenum Mo 
42 
  95,94 
natrium 
natrium Na 
 11 
  22,99 
neodimium 
neodymium Nd 
60 144,24 
neon 
neon Ne 
10 
  20,18 
neptunium 
neptunium Np 
93 (237) 
nikel 
niccolum Ni 
28 
  58,71 
niobium 
niobium Nb 
41 
  92,91 
 
liv 

---

nobelium 
nobelium No 
          102  
(254) 
olovo 
plumbum Pb 
82 207,19 
osmium 
osmium Os 
 76 
190,2 
paladium 
palladium Pd 
46 106,4 
platina 
platinum Pt 
78 195,09 
plutonium 
plutonium Pu 
 94 
(242) 
polonium 
polonium Po 
84 (210) 
prazeodimium 
praseodymium Pr  59 140,91 
prometium 
promethium Pm 
61 (147) 
protaktinium 
protactinium Pa 91 (231) 
radium 
radium Ra 
88 (226) 
raderfordium 
rutherfordium Rf 
          104 
(261) 
rendgenium 
roentgenium Rg 
111 (272) 
renium 
rhenium Re 
75 186,2 
rodium 
rhodium Rh 
45 102,90 
rubidium 
rubidium Rb 
37 
  85,47 
rutenium 
ruthenium Ru 
44 101,07 
samarium 
samarium Sm 
62 150,35 
selen 
selenium Se 
34 
  78,96 
siborgium 
seaborgium Sg 
          106 
(263) 
silicium 
silicium Si 
14 
  28,09 
skandium 
scandium Sc 
21 
  44,96 
stroncium 
strontium Sr 
38 
  87,62 
srebro 
argentum Ag 
47 107,87 
sulfur 
sulphur S 
16 
  32,06 
talium 
thallium Tl 
81 204,37 
tantal 
tantalum Ta 
73 180,95 
telur 
tellurium Te 
52 127,60 
terbium 
terbium Tb 
65 158,92 
tehnecium 
technetium Tc 
43 
  (99) 
titanium 
titanium Ti 
22 
  47,90 
torium 
thorium Th 
90 232,04 
tulium 
thulium Tm 
69 168,93 
ununkvadium 
ununquadium Uuq 
         114 
(289)       
 
lv
 

---

ununpentium 
ununpentium Uup 
        115 
(288) 
ununtrium 
ununtrium Uut 
        113 
(284) 
ununheksium 
ununhexium Uuh 
        116 
(292) 
uranium 
uranium U 
    92 
238,04 
fermium 
fermium Fm 
         100 
(253) 
fluor 
fluorum F 
       9 
  19,00 
fosfor 
phosphorus P 
     15 
  30,97 
francium 
francium Fr 
87 (223) 
hasium 
hassium Hs 
          108 
(265) 
hafnium 
hafnium Hf 
 72 
178,49 
helium 
helium He 
   2 
    4,00 
hlor 
chlorum Cl 
 17 
  35,45 
holmium 
holmium Ho 
 67 
164,93 
hrom 
chromium Cr 
 24 
  52,00 
cezium 
caesium Cs 
 55 
132,90 
cerium 
cerium Ce 
 58 
140,12 
cink 
zincum Zn 
 30 
  65,37 
cirkonium 
zirconium Zr 
 40 
  91,22 
Zabele{ka. Relativnite atomski masi se zaokru`eni na dve decimali. Brojkite vo zagradi ja davaat 
relativnata atomska masa na najstabilniot izotop. 
 
 
lvi 

---

     
 
 
 
 
 
 
 
B
 
 
NOMENKLATURA NA NEORGANSKITE SOEDINENIJA
 
 
Imenuvawe na prostite supstanci 
Koga prostata supstanca e izgradena od gradbeni edinki ~ij to~en sostav ne e poznat, kako i toga{ koga 
sostavot na ovie edinki ne pretstavuva osoben interes, nazivot na prostata supstanca e, ednostavno, 
nazivot na elementot. Listata so nazivite na elementite e dadena vo Prilogot V. So nazivot na elementot 
se izmenuvaat i cvrstite supstanci vo ~ija gradba ne u~estvuvaat oddelni molekuli (takvi se metalite, na 
primer, aluminium). 
Ako, pak, sostavot na gradbenite edinki e poznat, a i va`no ni e toa da go istakneme, toga{ pred nazivot na 
elementot se dodava prefiks (mono-, di-, tri-, tetra-, penta-, heksa-, hepta-, okta-, nona-, deka-, undeka-, 
dodeka- itn.) koj{to go poka`uva brojot na atomi od dadeniot element vo gradbenata edinka (gorenavedeni-
te prefiksi ozna~uvaat 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 i 12 atoma od elementot vo gradbenata edinka na prostata 
supstanca).  
Prefiksite {to }e gi sre}ava{ se (sekako, ima i drugi prefiksi, za broevi pogolemi od 12): 
Prefiks  Zna~i  
Prefiks Zna~i 
Prefiks Zna~i 
 mono 
1 
 
penta 
5 
nona 
9 
di 2 
 
heksa 
6  deka 
10 
tri 3 
 
hepta 
7  undeka 
11 
 tetra 
4 
 
okta 
8 
dodeka 
12 
Taka, ako sakame da go istakneme faktot deka se raboti za prosta supstanca kislorod izgradena od 
dvoatomski molekuli, }e go upotrebime nazivot dikislorod. Od druga strana, za t.n. nascenten (ili 
atomaren) kislorod {to e izgraden od oddelni atomi kislorod, nazivot }e bide monokislorod, a ozonot, 
obrazuvan od triatomski molekuli O
3
, }e bide trikislorod. 
Pri postoewe na alotropski modifikacii, ili se upotrebuvaat trivijalni nazivi (na primer, dijamant) 
ili, kaj cvrstite supstanci, na nekakov na~in se uka`uva na strukturata na kristalite (na primer, 
monoklini~en sulfur).   
 
lvii
 

---