Bir çok bilim adamının 21
Yüklə 2,93 Mb.
|
|
- 127 -
- 128 -
Yukarıdaki tabloda gösterilen Rio Tinto ve ona bağlı şirketler iki ana gruba bağlı olarak faaliyet sürdürmektedir, bunlar. Rio Tinto plc./İngiltere ve Rio Tinto Limited/Avustralya Rio Tinto' 2000 yılında North Limited ve Ashton adlı madencilik şirketlerinide bünyesine katarak dünya madenciliği üzerindeki etkisini bir miktar daha arttırmıştır. Bu ortaklık yapısına Bağlı şirketlerin sahip olduğu ortaklıklar dahil değildir. Rio Tinto'un yıllık satış hacmine ilişkin kesin bir bilgi bulunmamakla beraber 50 milyar dolar ve üzeri bir cirosunun olduğu tahmin edilmektedir. Rio Tinto'ya bağlı bulunan U.S. Borax'a ait, aşağıda gösterilen ve bazılarının da bor rafine ürünleri fabrikalarının olduğu sözde satış ofislerinin de ilave edilmesi durumunda Rio Tinto'nun bir ahtopot gibi bütün dünyayı sardığı görülecektir. ARJANTİN
1-Borax Argentina S.A. SİNGAPUR 2-Borax Asia Pte. Ltd. BELÇİKA 3-Borax Benelux İSPANYA 4-Borax Espana S.A İNGİLTERE 5-Borax Europe Ltd. FRANSA 6-Borax Français S.A. İTALYA 7-Borax Italia S.r.l. JAPONYA 8-Borax Japan Ltd BREZİLYA 9-Borax South America İNGİLTERE 10-BoraxUK. - 129 - ALMANYA
11- Deutsch Borax GmbH AMERİKA 12-U.S. Borax Inc. ÇİN 13-U.S. Borax Beijing 14- U.S Borax Guangzhou 15-U.S. Borax Shanghai 2- NORTH AMERICAN CHEMICAL CO. - CITlGROUP/Mincorp North American Chemical Co. (NACC) uzun yıllar Harris Chemical Group'a bağlı bağlı olarak bor ve soda külü üretiminde faaliyet gösterirken IMC Global Inc. tarafından Harris Chamical Group Inc.'i satınalarak bünyesine katar IMC Global Inc.'in %60'ı 1990 h yılların ortalarından itibaren madencilik alanında hızlı bir yatırıma yönelen Citicorp Venture Capital/Mincorp tarafından alınarak bünyesine katılır. Citigroup Son yıllarda sahip olduğu mali gücün desteğiyle birlikte madencilik ve kimya sektöründe oldukça agresif hareketler yapmaktadır. Finans sektöründeki yaygınlığı etkinliği sayesinde uluslararası pazarlarda daha rahat hareket imkanına sahip olan Citigroup ve IMC Global Ortaklığı sayesinde Citigroup Harris Chemical Group'a bağlı aynı zamanda İtalya'nın en eski borik asit üreticisi olan Lardarello firmasını da bünyesine almıştır. Bu sayede dünyanın sayılı soda, bor ve bor ürünleri üreten organizasyonu konumuna ulaşmıştır. Lardarello firması kanalıyla doğrudan Türkiye'den yıllık 100.000 ton'un üzerinde kolemanit alımı gerçekleştirmektedir. Bor madeni ile benzer kullanım alanlarına sahip Trona işletmeleri, ve maden sahaları üzerine yaptığı yatırımlarla çok kısa bir süre içinde Dünyanın ikinci büyük trona üreticisi unvanını almıştır. Türkiye'de bulunan Dünyanın en büyük bor rezervleri ve yine dünyanın ikinci büyük trona yatağı Citigroup'un hedefleri arasında birinci önceliğe sahiptir. Bu anlamda Türkiye'ye teknoloji transferi ve yatırım yerine bu sahaları alarak Türkiye dışındaki üretim işletmelerine yeni ve ucuz bir hammadde kaynağı yaratma anlayışı hakimdir. (87) Citigroup'un sahip olduğu mali güç, endüstriyel hammadde kaynağına sahip, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler ve bu ülkelerin siyasal yönetimleri üzerinde gözardı edilemez baskı unsuru olarak ortaya çıkmaktadır. Bu Finansal güç aynı zamanda mali kriz çıkarıcı bir tehdit vasıtası olarak kullanılma potansiyeli taşımaktadır. Bu bağlamda 2000 yılı aralık ayı ilk haftasında Türkiye ekonomisinden çıkan sıcak paranın yarattığı likidite krizi aşılmaya çalışılırken, 11.12.2000 tarihinde Citibank'm, %30 lara kadar düşen kısa vadeli mevduat faizlerini, %100 arttırarak %70 ve üzeri seviyelere çekmesi ve bunu diğer bankaların takibi, ardından hazine bonoları faizlerinin önceki likidite krizlerini aratır şekilde yükselmesi nedeniyle, bu bonolara yatırım yapan bankaları ciddi darboğazlara sokması, başta Demirbank olmak üzere bazı bankaların ciddi zararlara uğrayarak çöküşü ayrıca - 130 -
hızla eriyen döviz rezervlerinin yüksek faizli borçlanmalara vesile olması ve ardından Eti Holding ve bor madenlerinin özelleştirme kapsamına alınmaya çalışılması hayli düşündürücüdür. Citibank benzeri stratejiyi 2001 yılı şubat ayında çıkan krizde de göstermiş Faizlerin %8000 ve üzeri seviyelere çıkmasını kısa vadeli faiz oranlarını %260'a çekmek suretiyle tetiklediği basına yansıyan haberlerdir. 3- E.ON AĞ Alman sermayeli E.ON A.G Enerji, özel kimyasallar, telekominikasyon, Alüminyum ve Gayrimenkul alanlarında faaliyet gösteren bir şirkettir. Kimyasallar Alanında faaliyet gösteren şirketleri Avrupa'nın en büyük şirketleri arasında yer alır. Bir Holding şirket olan E.ON AĞ ve ona bağlı şirketler aşağıda gösterilmiştir. ENERJİ GRUBU
1-E.ON Kraftvverke GmbH (conventional povver genration) 2-E.ON Kernkraft GmbH (nuclear povver generation) 3-E.ON VVasserkraft GmbH (hydro povver generation) 4-E.ON Netz GmbH (grid) 5-E.ON Engineering GmbH 6-E.ON Vertrieb GmbH (distribution) 7-E.ON Trading GmbH 8-E.ON Energie Immobilien GmbH (property management) 9-PfE Prüfungsgesellschaft für Energieversorgungsunternehmen 10-E.ON Aqua GmbH 11-E.ON Energy Projects GmbH VEBA OEL AĞ 1-VEBA Oil & Gas GmbH, Essen 100% 2-VEBA Oil Supply and Trading GmbH, Hamburg 100% 3-Ruhr Oel GmbH, Düsseldorf 50% 4-Aral AĞ, Bochum 98.9% 5-VEBA VVârmeservice GmbH, Gelsenkirchen 100% 6-AFC Aviation Fuel Company mbH, Hamburg 50% 7-VEBA Erdöl-Raffinerie Emsland GmbH & Co. KG, Lingen 100% 8-VEBA Oel Verarbeitung GmbH, Gelsenkirchen 100% ÖZEL KİMYASALLAR GRUBU (RAFİNE BORLAR DAHİL) E.ON AĞ kimyasallar grubu içinde yer alan Degussa-Hüls ve SKW Trostberg şirketleri ve - 131 -
bu şirketlerin altında yapılanan her biri farklı bir endüstri alanında faaliyet gösteren yavru şirketleri vasıtasıyla Türkiyeden aldığı 150.000 ton/yıl üzerindeki bor cevherlerinden ürettiği perborat, chip, film, tarım kimyasalları, plastik ürünleri, elektronik, tekstil, diş hekimliği, yakıt ve yağ, tıbbi cihaz, ilaç, kozmetik, lastik, kablo, patlayıcı, konstrüksiyon... ürünlerinden 1999 yılında 35 milyar 502 milyon marklık bir ciro elde etmiştir. 2001 yılında bu cironun 50 milyar mark olması beklenmektedir. Yine E.ON AG'nin bir alt kuruluşu yada iştiraki olan Stinnes AG'ye bağlı Frank & Schulte şirketinin bir yan kolu olan Frank's Alloys and Mineral Corp. Şili merkezli Quiborax firmasının bor ürünlerini tüm dünyaya pazarlayan şirkettir. Keza E.ON AG'nin kontrolünde olan Rag Aktiengesellschaft'ın ortaklarından ThyssenKrupp firmasının alt kuruluşu Pfleiderer yıllık 40.000 tona yakın bor satın almaktadır. DEGUSSA-HÜLS M 999 yılı cirosu 28.618 milyar mark l
4- Phenolchemie GmbH & Co. KG, Gladbeck
11-Allgemeine Gold- und Silberscheideanstallt AĞ, Pforzheim
14-Algorax Pty.Ltd., Port Elisabeth (South Africa) SKW TROSTBERG M 999 vılı cirosu 6.884milvar mark) TELEKOM VIAG Telecom GAYRİMENKUL VİTERRA 1-Viterra VVohnen AĞ, Bochum 2-Viterra VVohnpartnerAG, Bochum - 132 - 3-Viterra Baupartner AĞ, Bochum 4-VEBA VVohnen GmbH, Gelsenkirchen-Buer 5-VEBA Urbana GmbH, Düsseldorf 6-Deutschbau-Holding GmbH, Eschborn 7-WBRM-Holding GmbH, Essen 8-Viterra Energy Services AĞ, Essen 9-Viterra Gewerbeimmobilien GmbH, Essen Yüklə 2,93 Mb. Dostları ilə paylaş:
|