Bekimov Sarvarbekning Iqtisodiyot nazariyasi fanidan tayyorlagan mustaqil ishi

500 000	2
10
400 000	4	8
300 000	6	6
200 000	8	4
100 000	10	2

Ma′lumki tovarga bolgan talab, uning narxiga, iste′molchi daromadiga va boshqa omillarga bogliq. Xuddi shuningdek, taklif ham tovar narxi, ishlab chiqarish xarajatlari va boshqa omillarga bogliq. Masalan, limonning narxi oshsa, unga talab kamayadi. Lekin biz narx ozgarishi ta′sirida limonga talab yoki taklifni miqdoriy jihatdan ozgarishini aniqlamoqchimiz. Aytaylik, limon narxi 15 %ga oshsa, unga talab qanchaga qisqaradi? Narx 20 %ga pasaysachi? Yoki daromad 10 %ga oshganda talab qanchaga ozgaradi? Bunday savolga javob berish uchun, elastiklik tushunchasidan foydalanamiz. Shunday qilib narx yoki daromad singari omillar ozgarishiga bozorning iqtisodiy agentlari (iste′molchi va ishlab chiqaruvchilar) qanday munosabat bildirishlarini organishda elastiklik tushunchasi muhim ahamiyat kasb etadi.

• Ma′lumki tovarga bolgan talab, uning narxiga, iste′molchi daromadiga va boshqa omillarga bogliq. Xuddi shuningdek, taklif ham tovar narxi, ishlab chiqarish xarajatlari va boshqa omillarga bogliq. Masalan, limonning narxi oshsa, unga talab kamayadi. Lekin biz narx ozgarishi ta′sirida limonga talab yoki taklifni miqdoriy jihatdan ozgarishini aniqlamoqchimiz. Aytaylik, limon narxi 15 %ga oshsa, unga talab qanchaga qisqaradi? Narx 20 %ga pasaysachi? Yoki daromad 10 %ga oshganda talab qanchaga ozgaradi? Bunday savolga javob berish uchun, elastiklik tushunchasidan foydalanamiz. Shunday qilib narx yoki daromad singari omillar ozgarishiga bozorning iqtisodiy agentlari (iste′molchi va ishlab chiqaruvchilar) qanday munosabat bildirishlarini organishda elastiklik tushunchasi muhim ahamiyat kasb etadi.
• Elastiklik - bir ozgaruvchining boshqa bir ozgaruvchi ta′siri ostida ozgarishini olchaydigan olchov. Aniqroq qilib aytganda, biror ozgaruvchining bir foizga ozgarishi natijasida boshqa bir ozgaruvchining ma′lum foiz miqdoriga ozgarishini korsatadigan korsatkichdir. Bunga eng yaqqol misol sifatida narxga bogliq talab elastikligini keltirish mumkin. Bu elastiklik tovar narxining bir foizga ozgarishi, unga talabni necha foizga ozgartirishini ko`rsatadi.