Azԥrbaycan VII-IX ԥsrlԥRDԤ
Yüklə 2,31 Mb. Pdf görüntüsü
|
443 bütün sԥrԥncamlar n yerinԥ yetirsinlԥr. Onlar belԥ dԥ etdilԥr. Sԥhl ibn Sumbat onlara tԥyin edilԥn yerdԥ qalma÷ ԥmr edib özlԥrinԥ kifayԥt qԥdԥr ԥrzaq da verdi. Bundan sonra o, Babԥkԥ dedi: "Sԥn bu qalada nԥdԥnsԥ keyfsizsԥn! Yax nl qda yaxú bir çöl var. Etiraz etmԥzsԥn ki, bir úahin götürüb nahara qԥdԥr ova ç xaq?" Babԥk dedi: "østԥyirsԥnsԥ gedԥk!" [Müԥllif] deyir: Sԥhl ibn Sumbat ԥhvalat Ԥbu Sԥidԥ vԥ Buzbaraya xԥbԥr verib, nԥ edԥcԥyi haqda onlara yazd . Birinԥ öz döyüúçülԥri ilԥ bir tԥrԥfdԥ pusquda durma÷ , ikincisinԥ isԥ ayr yerdԥ. Sonra sԥhԥrça÷ yola düúüb filan yerԥ gԥlsinlԥr vԥ atlardan düúüb Babԥki yaxalas nlar. Babԥk onlar görԥnԥ qԥdԥr onlar Babԥki dövrԥyԥ al b ona q úq rd lar: "Düú atdan!" O soruúdu: "Siz kimsiniz?" Onlardan birisi dedi: "Mԥn Ԥbu Sԥidԥm". O birisi dԥ: "Mԥn Buzbarayam!" - dedi. Babԥk dedi "Ayd nd r!" vԥ aya÷ n ԥyib atdan düúdü. Sonra o, Sԥhl ibn Sumbata bax b onu söydu vԥ dedi: "Sԥn mԥni yԥhudilԥrԥ qara quruúa satd n! Ԥgԥr sԥnԥ pul laz m idisԥ mԥnԥ deyԥydin, mԥn sԥnԥ iki dԥfԥ çox pul verԥrdim!" Ԥbu Sԥid dedi: "Gԥlsԥnԥ ata minԥsԥn!" vԥ bundan sonra Babԥki ԥl-Afúinin yan na apard . Babԥkin çiynindԥ a÷ geyim vԥ aya÷ nda yüngül ayaqqab var idi. Babԥki ԥl-Afúinin hüzuruna gԥtirԥndԥ o, Babԥki vԥ qardaú n xüsusi otaqda kilidlԥdi. Babԥki ԥl- Afúinin yan na o, Bԥrzԥnddԥ ikԥn gԥtirdilԥr vԥ bu da 222-ci ilin úԥvval ay n n 10-da olub (15.09.837). Xԥlifԥ ԥl-Mötԥsim Samirԥdԥn ԥl-Afúinin düúԥrgԥsinԥ qԥdԥr olan yolda hԥr fԥrsԥxdԥ bir cԥsur atl saxlay b, çaparlara ԥmr etdi ki, ona bu úad xԥbԥri tezliklԥ çatd rs nlar. Vԥ ԥl-Afúinin yaz l xԥbԥri Samirԥyԥ dörd vԥ bԥlkԥ dԥ daha da az gündԥ gԥlib çatd . Ԥl-Afúin Babԥklԥ birlikdԥ xԥlifԥnin hüzuruna çatanda, onlar vԥliԥhd Harun ԥl-Vasiq vԥ xԥlifԥnin ailԥsi dԥ qarú lad . Xԥlifԥ Babԥki xalq n hüzuruna ԥn rԥzil vԥziyyԥtdԥ ç xarmaq istԥdi. O soruúdu: "Bunu nԥyin üstündԥ gԥtirԥk ki, onu rüsvay edԥk?" Kim isԥ tԥklif etdi: "Ya Ԥmir ԥl-Möminin! Bu iú üçün ԥn yaxú s fildir!" Xԥlifԥ dedi: "Düz deyirsԥn!" vԥ ԥmr etdi ki, fili adԥti üzrԥ bԥzԥsinlԥr. Babԥki a÷ geyimdԥ f lԥ mindirdilԥr. 444 ùair Mԥhԥmmԥd ԥz-Zԥyyat bu dԥmdԥ dedi: Fili adԥti üzrԥ bԥzԥdilԥr! O, Xorasan sultan n gԥtirir! Vԥ filin ayr yerlԥri belԥ bԥzԥnmir! Yaln z tԥk-tԥk hallarda olur belԥ! Babԥki úԥhԥrin Xalq darvazas ndan keçirib xԥlifԥ ԥl- Mötԥsimin hüzuruna gԥtirԥndԥn sonra o, Babԥkin cԥllad n n ça÷ r lmas n ԥmr etdi. Cԥllad n ad Nüdnüd idi vԥ o gԥldi. Xԥlifԥ Babԥkin ԥl-aya÷ n vurma÷ ԥmr etdi. Cԥllad da ԥllԥrini vԥ ayaqlar n kԥsdi vԥ bunlar yerԥ düúdü. Xԥlifԥ Babԥki do÷rama÷ ԥmr etdi. Onun qarn n y rtd lar vԥ baú n kԥsdilԥr. Sonra baú n Xorasana göndԥrdilԥr. Bԥdԥnini isԥ Samirԥdԥ ԥl-Ԥqaba mԥhԥllԥsindԥ çarm xa çԥkdilԥr. Ԥl-Mötԥsim Sԥhl ibn Sumbata bir milyon dirhԥm, q z l tac vԥ qaú-daúla bԥzԥnmiú kԥmԥr verilmԥsini ԥmr etdi. Sԥhlin o÷lu Müaviyԥyԥ 100 min dirhԥm verildi. Ԥl-Afúin döyüúlԥrin hԥr günü 10 min dirhԥmdԥn baúqa ԥrza÷ n , hԥdiyyԥsini vԥ ԥlavԥ qoúunlar n da al rd . Ԥgԥr o, ata minmirdisԥ, onda 5 min dirhԥm al rd . Bundan baúqa, ԥl-Mötԥsim ԥl-Afúinin baú na tac qoydurdu, fԥxri libaslar geydirdi vԥ külli miqdarda daú-qaú ba÷ úlad . Ԥl-Afúin Babԥklԥ iki il beú ay vԥ bir neçԥ gün müharibԥ etdi. Do÷rusunu isԥ Allah bilir.
445 øSTøFADԤ OLUNMUù MԤNBԤLԤR VԤ ԤDԤBøYYAT Ʉ.Ɇɚɪɤɫ ɢ Ɏ.ɗɧɝɟɥɶɫ. ɋɨɱɢɧɟɧɢɹ, ɬ. VIII. Ɇ., Ƚɨɫɩɨɥɢɬɢɡɞɚɬ.
ɋɨɱɢɧɟɧɢɹ, ɬ. XIV. Ɇ., Ƚɨɫɩɨɥɢɬɢɡɞɚɬ.
gԥlmԥsi. B., 1954. 446 Mԥnbԥlԥr Ⱥɛɭ Ƀɭɫɭɮ Ƀɚɤɭɬ. Ʉɧɢɝɚ ɨ ɡɟɦɟɥɶɧɨɦ ɧɚɥɨɝɟ. ɉɟɪɟɜ. ɫ ɚɪɚɛɫɤɨɝɨ Ⱥ.ɗ.ɒɦɢɞɬɚ. Ʌ., 1941. Ⱥɪɯɢɜ ɅɈɂɇȺɁ, ɪ. 1, ɨɩ. 8, ʋ 33, 34.
ɂɡɛɨɪɧɢɤ ɜɵɞɟɪɠɟɤ ɢɡ ɤɧɢɝ ɢɫɬɨɪɢɤɨɜ. ȼɚɝɚɪɲɚɩɚɬ, 1893. Ⱥɪɚɛɫɤɢɣ ɚɧɨɧɢɦ. ɂɡɞɚɧɢɟ ɬɟɤɫɬɚ, ɩɟɪɟɜɨɞ, ɜɜɟɞɟɧɢɟ ɢ ɤɨɦɦɟɧɬɚɪɢɢ ɉ.Ⱥ.Ƚɪɹɡɧɟɜɢɱɚ. Ɇ., 1960. Ⱥɪɦɹɧɫɤɚɹ ɝɟɨɝɪɚɮɢɹ VII ɜ. (ɩɪɢɩɢɫɵɜɚɟɦɚɹ Ɇɨɢɫɟɸ ɏɨɪɟɧɫɤɨɦɭ). ɉɟɪɟɜ. ɫ ɞɪɟɜɧɟɚɪɦ. Ʉ.ɉɚɬɤɚɧɨɜɚ. ɋɉɛ., 1877. Ⱥɪɦɹɧɫɤɢɣ ɋɭɞɟɛɧɢɤ Ɇɯɢɬɚɪɚ Ƚɨɲɚ. ɉɟɪɟɜ. ɫ ɞɪɟɜɧɟɚɪɦ. Ⱥ.Ⱥ.ɉɚɩɨɜɹɧɜ. ȿɪɟɜɚɧ, 1954.
ȿɪɟɜɚɧ, 1953. ȼɢɡɚɧɬɢɣɫɤɢɟ ɢɫɬɨɪɢɤɢ. ɉɟɪɟɜ. ɫ ɝɪɟɱ. ɋ.Ⱦɟɫɬɭɧɢɫɚ. Ɇɟɧɚɧɞɪ ȼɢɡɚɧɬɢɟɰ. ɂɫɬɨɪɢɹ ɡɚ ɩɟɪɢɨɞ 558-583 ɝ. ɧ.ɷ. ɋɉɛ., 1860. ȼɫɟɨɛɳɚɹ ɢɫɬɨɪɢɹ ȼɚɪɞɚɧɚ ȼɟɥɢɤɨɝɨ. ɉɟɪɟɜ. ɫ ɞɪɟɜɧɟɚɪɦ. ɇ.ɗɦɢɧɚ.Ɇ., 1861. ȼɫɟɨɛɳɚɹ ɢɫɬɨɪɢɹ ɋɬɟɩɚɧɧɨɫɚ Ɍɚɪɨɧɫɤɨɝɨ, Ⱥɫɨɯɵɤɚ ɩɨ ɩɪɨɡɜɚɧɢɸ. ɉɟɪɟɜ. ɫ ɞɪɟɜɧɟɚɪɬ. ɇ.ɗɦɢɧɚ. Ɇ., 1864. ȼɬɨɪɚɹ ɡɚɩɢɫɤɚ Ⱥɛɭ Ⱦɭɥɚɮɚ. ɂɡɞɚɧɢɟ ɢ ɩɟɪɟɜɨɞ ɉ.Ƚ.Ȼɭɥɝɚɤɨɜɚ ɢ Ⱥ..Ȼ.ɏɚɥɢɞɨɜɚ. Ɇ., 1960.
Ȼɚɤɭ, 1946. Ƚɨɲ Ɇɯɢɬɚɪ. Ⱥɥɛɚɧɫɤɚɹ ɯɪɨɧɢɤɚ. Ȼɚɤɭ, 1960. Ⱦɠɚɧɚɲɜɢɥɢ Ɇ.Ƚ. ɂɡɜɟɫɬɢɹ ɝɪɭɡɢɧɫɤɢɯ ɥɟɬɨɩɢɫɟɣ ɢ ɢɫɬɨɪɢɤɨɜ ɨ ɋɟɜɟɪɧɨɦ Ʉɚɜɤɚɡɟ ɢ Ɋɨɫɫɢɢ. ɋɆɈɆɉɄ, ɜɵɩ. XXII, Ɍɢɮɥɢɫ, 1897.
ɪɭɫɫɤɢɟ ɢ ɩɨɯɨɞ ɢɦɩɟɪɚɬɨɪɚ ɂɪɚɤɥɢɹ ɜ ɉɟɪɫɢɸ (ɋɨɱɢɧɟɧɢɟ Ƚɟɨɪɝɢɹ Ɇɬɚɰɦɢɧɞɟɥɢ, ɫɨɫɬɚɜɥɟɧɧɨɟ ɢɦ ɜ ɰɚɪɫɬɜɨɜɚɧɢɟ Ɇɢɯɚɢɥɚ V ɜ 1041-1042 ɝɝ.). ɋɆɈɆɉɄ, ɜɵɩ. XXVII. Ɍɢɮɥɢɫ, 1900.
Yüklə 2,31 Mb. Dostları ilə paylaş:
|