Azərbaycanda siyasi partiyalar: seçKİDƏN seçKİYƏ

AZƏRBAYCANDA SİYASİ PARTİYALAR: SEÇKİDƏN SEÇKİYƏ
18
aşağıdır,  hətta  yox  dərəcəsindədir.  Bu,  bir  tərəfdən,  parti-
yaların zəifliyi, digər tərəfdən isə onların cəmiyyət həyatına 
təsirinin  hüquqi  mexanizmlərinin  olmaması  ilə  bağlıdır. 
Azərbaycanda “İctimai birliklər haqqında”, “Siyasi partiyalar 
haqqında” qanunların qəbul edilməsinə baxmayaraq, müa-
sir dəyişiklikləri nəzərə alan yeni qanun qəbul edilməmişdir. 
Respublikamızda partiya siyahısı üzrə hakimiyyətə gəlmək 
mexanizmi 2002-ci ildən dayandırılmışdır. Belə ki, 2002-ci 
ildə Konstitusiyaya edilmiş düzəlişlərdən biri də proporsio-
nal seçki sisteminin ləğvi ilə bağlı olmuşdur. 
QEYDİYYATDAN KEÇƏN SİYASİ PARTİYALAR
№
              Partiyanın adı
Yaranma tarixi
Liderləri
1
Azərbaycan Xalq Demokrat Partiyası
 1967-ci ildə 
yaradılmışdır.
11 avqust 1992-ci 
ildə qeydiyyata 
alınmışdır.
Ali məsləhətçi - Rafiq Turabxanoğlu
2
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi (bazasında 
1995-ci ilin avqust ayında AXCP 
yaranıb)
16 iyun 1989
2000-ci ilin payızında partiyada 
parçalanma baş verib. Hər iki qanadı 
özünü partiyanın hüquqi varisi elan 
edir. AXCP-nin islahatçılar qanadının 
sədri Əli Kərimli özünü partiyanın 
varisi hesab edir.
3
Azərbaycan Milli Demokratik İdrak 
Partiyası
5 oktyabr 1989
Sədr - Osman Əfəndiyev
4
Azərbaycan Sosial-Demokrat Partiyası
10 dekabr 1989
Həmsədrlər - Araz Əlizadə, Zərdüşt 
Əlizadə
5
Birlik Partiyası
22 yanvar 1990
Sədr - Xudu Xuduyev
6
Ana Vətən Partiyası
24 noyabr 1990
Sədr - Fəzail Ağamalı
7
Vahid Azərbaycan Partiyası
12 sentyabr 1991 Sədr - Kərrar Əbilov
8
Azərbaycan Kəndli Partiyası
19 aprel 1992
Sədr - Feyruz Mustafayev
9
Azərbaycan Demokrat Partiyası
17 oktyabr 1991
Həmsədrlər – Sərdar Cəlaloğlu, Rəsul 
Quliyev
10
Azərbaycan Dirçəliş və Tərəqqi Partiyası 24 iyul 1992
Sədr  - Azad Nəbiyev
11
Demokratik Azərbaycan Dünyası 
Partiyası
9 iyun 1992
Sədr - Məmməd Əlizadə
12
Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası
17 iyul 1992
Sədr - Etibar Məmmədov
13
Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası
26 sentyabr 1992 Sədr -  Sabir Rüstəmxanlı
14
Ümid Partiyası
16 oktyabr 1992
Sədr - İqbal Ağazadə
15
Müsavat Partiyası
6-7 noyabr 1992
Başqan -  İsa Qəmbər
16
Yeni Azərbaycan Partiyası
21 noyabr 1992
Yaradıcısı - Heydər Əliyev
Sədr - İlham Əliyev

---

AZƏRBAYCANDA SİYASİ PARTİYALAR: SEÇKİDƏN SEÇKİYƏ
19
17
Vahid Azərbaycan Milli Birlik Partiyası 
28 noyabr 1992
Sədr - Hacıbaba Əzimov
18
Azərbaycan Milli Hərəkat Partiyası
5 dekabr 1992
Sədr -  Samir Cəfərov
19
Müstəqil Azərbaycan Partiyası
23 yanvar 1993
Sədr - Nizami Süleymanov
20
Yurddaş Partiyası
27 fevral 1993
Sədr - Mais Səfərli
21
Milli Qurtuluş Partiyası
3 mart 1993
Sədr - Məhəmməd Hatəmi
22
Qorqud Partiyası
6 may 1993
Sədr - Firudin Kərimov
23
Azərbaycan Kommunist Partiyası
27 noyabr 1993
Sədr - Ramiz Əhmədov
24
Azərbaycan Demokrat Sahibkarlar 
Partiyası
23 aprel 1994
Sədr - Qasım Qasımov
25
Vətənpərvərlər Partiyası
4 iyun 1994
Sədr - Hamlet Talıbov
26
Azərbaycan Milli Dövlətçilik Partiyası
2 iyul 1994
Başqan - Sabir Tarıverdiyev
27
Azərbaycan Liberal Partiyası
avqust 1994
Sədr - Lalə Şövkət Hacıyeva
28
Azərbaycan Naminə Alyans Partiyası
17 noyabr
Sədr - Abutalıb Səmədov 
29
Azərbaycan  Sosial Rifah Partiyası
6 dekabr 1994
Sədr - Xanhüseyn Kazımlı
30
Azərbaycan Demokratik Maarifçilik 
Partiyası
11 dekabr 1994
Sədr - Məmmədhənifə Musayev
31
Azərbaycan Vahid Kommunist Partiyası sentyabr 1995
Mərkəzi Komitənin Baş katibi 
- Sayad Sayadov
32
Sosial Ədalət Partiyası
dekabr 1995
Sədr - Mətləb Mütəllimli 
33
Vəhdət Partiyası
12  may 1998
Sədr - Tahir Kərimli
34
Milli Konqres Partiyası
avqust 1998
Sədr - İxtiyar Şirinov
35
Azərbaycan     Respublikaçılar Partiyası noyabr 1998
Sədr - Sübut Əsədov
36
Azərbaycan Liberal- Demokrat Partiyası fevral 1999
Sədr - Fuad Əliyev
37
Azərbaycan Xalq Partiyası
4 aprel 1999
Sədr - Pənah Hüseynov.
Partiya sədri vəzifəsini icra edən - 
Qiyas  Sadıxov
38
Azərbaycan Mübarizlər Partiyası
27 may 2000
Sədr - Ağadur Müslümov
39
Ədalət Partiyası
8 may 2002
Sədr - İlyas İsmayılov
40
Milli Vəhdət Partiyası
8 may 2002
Sədr - Yunis Əliyev
41
Müasir Müsavat Partiyası
8 may 2002
Sədr - Hafiz Hacıyev
42
Azərbaycan Azad Respublikaçılar 
Partiyası
8 may 2002
Sədr - Kamil Seyidov 
43
Böyük Quruluş Partiyası
12 avqust 2005
Sədr -Fazil Mustafayev (Qəzənfəroğlu)
44
Azadlıq Partiyası
12 avqust 2005
Sədr - Əhməd Oruc
45
Azərbaycan Demokratik İslahatlar 
Partiyası
12 avqust 2005
Sədr - Asim Mollazadə
46
Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi 
Partiyası
12 avqust 2005
Sədr - Qüdrət Həsənquluyev
47
Tərəqqi Partiyası
12 avqust 2005
Sədr - Çingiz Sadıqov (Dəmiroğlu)
48
Böyük Azərbaycan Partiyası
12 avqust 2005
Sədr - Elşad Musayev
49
Təkamül Partiyası
12 avqust 2005
Sədr - Teyyub Qənioğlu
50
Vətəndaş Birliyi Partiyası
12 avqust 2005
Sədr - Sabir Hacıyev
51
Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası
8 fevral 2007
Sədr - Mirmahmud Fəttayev
52
Vətəndaş və İnkişaf Partiyası
10 avqust 2007
Sədr - Əli Əliyev
53
Azərbaycan Milli Demokrat Partiyası
24 dekabr 2008
Sədr - Tufan Kərimli
54
Aydınlar Partiyası
25 noyabr 2009
Sədr - Qulamhüseyn Əlibəyli
Azərbaycanda  yeni yaranan və ən son qeydiyyata alınan 54-
cü partiya- müxalifət yönlü   Aydınlar Partiyasıdır. Partiya 2009-

---