Azərbaycan respubl kasi təhs L naz rl y azərbaycan döVLƏt qt sad un vers tet
Yüklə 3,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1.2.4. Malın r əqab ətqabiliyy ətinin qiym ətl əndirilm əsinin davranı ş (m əqs ədli) modeli
62
S 1 S 2 S 3 T 1 50 40
100 T 2 50
60 100
T Σ
100 100
100
j d Σ - const. nəzərə alaraq, j aktuallaşdırılmış parametrlərin məcmusu əsasında T 1 və T 2 mallarının rəqabət mövqeyini təyin etmək lazımdır. i k S göstəricisini G 1 seqmentində təyin edirik. . 0 , 55 2 , 0 0 , 50 5 , 0 60 3 , 0 50 S ; 0 , 45 2 , 0 0 , 50 5 , 0 0 , 40 3 , 0 50 S ii ) 6 , 0 ( k i ) 4 , 0 ( k = × + × + × = = × + × + × =
i k S göstəricisini G 2 seqmentində təyin edirik. . 45
, 0 0 5 , 0 60 3 , 0 50 S ; 55 2 , 0 0 , 100
5 , 0 0 , 40 3 , 0 50 S ii ) 6 , 0 ( k i ) 4 , 0 ( k = × + × + × = = × + × + × = Nəticə. 1. T 1 və T 2 mallarının rəqabətli mövqeyi ümumi şə kildə bazarda təsbit olunmuş vəziyyətdən köklü şəkildə fərqlənir. 2. Seqmentləşdirmə nəticələrinə görə T 1 malı G 2 seq-
mentində, T 2 malı isə G 1 seqmentində üstünlüyə malikdir.
Funksional model, mahiyyət etibarilə istehlakçıların ob- yektiv həyat şəraitlərindən asılılığını izah edir. Eyni zamanda, məlumdur ki, mal obyektiv olaraq digərindən keyfiyyət göstərici- lərinə görə yaxşı olsa da, satışı bir qədər mürəkkəbləşir. Deyək ki, kotec, mənzilə olan tələbatın obyekti kimi, keyfiyyət gös- təricilərinə görə adi mənzildən yaxşıdır, lakin o, mənzildən fərqli olaraq, daha çətin satılır. 63 Malın bazarda taleyi barədə kifayət qədər dəqiq təsəvvür ə ldə etmək üçün yalnız müqayisəli keyfiyyət haqqında verilənləri deyil, həm də potensial alıcıların rəhbər tutduğu davranış motivlərinin satışın gedişatına təsirini nəzərə almaq lazımdır. Belə məsələni xüsusi davranış modelinin (DM) vasitəsilə həll etmək lazımdır. Tədqiqatşı bu modelin əsasında potensial alı- cının i malını əldə etməyə hazır olması dərəcəsini təyin edə bilər. Davranış modeli istehlakçıların subyektiv məqsədləri (mo- tivləri) baxımından i malının faydalığının sintezləşdirilmiş qiy- mətləndirilməsini nəzərdə tutur. stehlakçı motivlərinin dörd qrupunu nəzərdən keçirək: sosial-iqtisadi, ideoloji, erqonomik və psixoloji motivlər. Sosial-iqtisadi motivlər. Bütün potensial istehlakçılar ictimai istehsalın iştirak- çılarıdır: onların bir qismi istehsal kapitalının sahibləri, digərləri muzdlu işçilər qismində çıxış edirlər. Lakin bu və digər halda istehsal fəaliyyətinin nəticəsi əldə olunan pul gəliridir. Belə ki, kiçik şəhərlərin əksər vətəndaşları avtomobil əldə edirlər, çünki avtomobilsiz işə çatmaq, sadəcə olaraq mümkün deyildir. Bu misal işçinin konkret maldan birbaşa asılılığını gös- tərir. Ehtimal olunur ki, istənilən mal müəyyən kontingent üçün elə istifadə obyektidir ki, onsuz işçi funksiyalarının yerinə yetirilməsi çətindir və ya mümkün deyildir. Beləliklə, insana lazım olan minimal gəlir onun, istehsal prosesinin iştirakçısı kimi bütün tələbatlarını təmin etməlidir. Həmin vətəndaş onun iş funksiyaları ilə birbaşa əlaqəli ol- mayan çoxsaylı əşyalardan istifadə edir. Belə istehlakdan imtina insana, o cümlədən onun əmək qabiliyyətinə ziyan vurur, lakin bu təsir dolayısı vasitəli formada ifadə olunur. Tələbatların bu his- səsi insan təfəkküründə minimal və maksimal gəlirin nisbəti haqqında təəssürat yaradır. Musiqiçi musiqi aləti olmadan, yaxşı musiqiçi isə yaxşı alət olmadan öz işini yerinə yetirə bilməz. Insanın (işçinin) tələbatları səviyyəsi ilə malın keyfiyyəti arasında digər əlaqə də yaranır. Yüklə 3,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|