Azərbaycan döVLƏt neft və SƏnaye universiteti İXTİsas: maşin müHƏNDİSLİYİ

AZƏRBAYCAN DÖVLƏT NEFT VƏ SƏNAYE UNİVERSİTETİ

İXTİSAS: MAŞIN MÜHƏNDİSLİYİ

FAKÜLTƏ: NEFT- MEXANİKA

QRUP: 415.21

FƏNN: AVTOMATLAŞDIRMANIN ƏSASLARI

MÖVZU: İNTELLEKTUAL SƏRF ÖLÇƏN CİHAZLAR

TƏLƏBƏNİN ADI: HACIYEVA ŞƏBNƏM

MÜƏLLİMİN ADI: MƏHƏRRƏMOVA TAMELLA

Qazlarda və mayelərdə sərfin ölçülməsi

Maddənin sərfi dedikdə, vahid zamanda baxılan en kəsikdən (borunun en kəsiyindən) keçən maddənin miqdarı başa düşülür.

Maddə sərfi iki cür: olur kütləvi sərf, həcmi sərf. Kütləvi sərf vahid zamanda baxılan en kəsikdə kəskidə keçən maddənin kütləsinə, həcm sərfi isə vahid zamanda baxılan en kəsikdən keçən maddənin həcminə deyilir.

Kütləvi sərfölçənlər

Kütləvi sərfölçənlər borudan keçən axıcı mühitin kütləvi axınını ölçən cihaza deyilir. Kütləvi sərfölçən vahid zaman çərçivəsində qurğudan keçən həcmi yox, kütləni ölçür. Həcmli axın mayenin sıxlığına bölünmüş kütləvi axındır. Sıxlıq daimi olduqda münasibət sadə, dəyişkən olduqda isə- sadə olmur.

Sərfölçən

Sərfölçən axıcı vasitənin axın sürətini ölçən cihazdır. Bir qayda olaraq, axın sensoru sərfölçəndə istifadə olunan qəbuledici element və ya axıcı vasitələrin axınını qeydə alan cihazdır. Bütün sensorlarda olduğu kimi, dəqiq ölçü kalibrləmədə funksionallıq tələb edir. Sensorların və sərfölçənlərin müxtəlif növü mövcuddur, məsələn mayenin üzərinə basan və potensiometr və ya digər analoji cihazları idarə edən pərli növü kimi.

Sərfi ölçmək üçün olan cihazlar ya sərfölçən, ya da sərf sayğacları adlanır. Elektrik sərfölçənlər kimi virxoakustik, vixru və dəyişən təzyiqlər düşgülü çevricili sərfölçənlər geniş yayılmışdır.

Sərfi ölçmək üçün olan cihazlar ya sərfölçən, ya da sərf sayğacları adlanır. Elektrik sərfölçənlər kimi virxoakustik, vixru və dəyişən təzyiqlər düşgülü çevricili sərfölçənlər geniş yayılmışdır.

Elektomaqnit sərfölçən

Elektromaqnit sərfölçən - geniş maye və qaz maddələrin parametrlərinin ölçülməsi Soğutucu hərəkəti yerləşdirilməsi üçün istifadə olunur manufacturable cihaz. bu sistemlərin mübahisəsiz üstünlükləri aşağıdakılardır: mexaniki elementləri bir minimum sayı, heç bir hidrodinamik müqaviməti, yüksək qeydiyyat dəqiqlik göstəriciləri ilə dizayn həyata keçirilməsi. Bu kateqoriya Devices səbəbiylə electromotive güc tərəfindən güc maqnit sahəsində xətləri ilə kəsişməsində dirijorların ilə təchiz olunmuşdur.

ELEKTROMAQNIT FLOWMETERS - ÜMUMI MODELLƏR

Elektromaqnit sərfölçən "STEM" elektrik aparılması maye həcmi və axını ölçmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. İstifadəsinə göstərişlər bir istifadəçi qeydiyyatı vahid xarici rahat göstərilir. Belə cihazları mənzil və (su ölçü sistemləri və istilik ibarət) kommunal xidmətlərin təmin etmək üçün istifadə olunur, böyük sənaye komplekslərinin istifadə üçün uygundur.Yüksək temperatur mühit ilə qeydiyyat göstəriciləri Promag elektromaqnit sərfölçən. Bu kompleks funksional elektron cihazdır. sənaye sahələrində yüksək texnologiyalı proseslərin həyata keçirilməsində modul strukturlarının bir hissəsi kimi, ilk növbədə istifadə olunur.

ULTRASƏS TİPLİ SƏRFÖLÇƏNLƏR

Ultrasəs tipli sərfölçənlər yüksək tezlikli ultra səs dalğaları vasitəsilə axan mayenin sürətini ölçməyə imkan verir. Ultrasəs tipli sərfölçənlərin iki növü vardır. Dopler effektli və «Tranzit zamanlı» . Hər iki tipli sərfölçənlərdə yüksək tezlikli səs dalğalarından istifadə olunur.

DOPLER EFFEKTLİ SƏRFÖLÇƏN

Dopler tipli ultrasəs sərfölçənləri dopler effektinə əsaslanır . Dopler effektinin mahiyyəti ondan ibarətdir ki, səs dlağaları mənbəyi və qəbul edici hərəkət edərlərsə onda səs dalğalarının tezliyi və uzunluğu dəyişir. Hərəkət edən obyekt (təyyarə , maşın )müşaidəçiyə yaxınlaşdıqca səs güclənir, uzaqlaşdıqca isə zəifləməyə doğru azalır. 

Vixroakustik çevricilər

Vixroakustik çevricilər mayelərin həcmi sərfini ölçmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. Vixroakustik çevricilərin iş prinsipi axan maye qarşısına qoyulmuş axımlı sipər arxasında baş verən burulğanın (vixr) akustik yolla ölçülməsinə əsaslanır. Axımlı sipər arxasında burulğanın əmələ gəlməsi axan mayenin sürətindən asılıdır. Çevrici axma hissəsindən və elektron blokdan ibarətdir.

 Vixrli çevricilər (Burulğanlı çevricilər) 

 Bu çevricilər qazların həcmi sərfini ölçmək üçün nəzərdə tutulur. Bu üsulla sərfin ölçülməsi axma hissəsində qoyulmuş sipər cisminin arxa hissəsində burulğanın yaranma tezliyinin müəyyən edilməsi yolu ilə axın sürətininölçülməsinə əsaslanır. Burulğanın əmələ gəlmə tezliyi sipər arxasında yerləşdirilmiş iki ədəd pyezo çevrici vasitəsi ilə müəyyən edilir. 

Dəyişən təzyiqlər düşgüsü üsulu 

Qazlarda və mayelərdə təzyiqin ölçülməsini dəyişən təzyiqlər düşgüsü üsulu AİS-lərində daha geniş tətbiq edilmiş üsuldur və bu üsul ən çox tədqiq edilmiş üsuldur. Bu üsulla sərfin ölçülməsi zamanı sərf ölçülən boru çəmərindətəzyiq düşgüsü yaratmaq üçün daraldıcı quruluşlardan-diafraqma saplo və saplo borusundan istifadə edilir .

DİQQƏTİNİZ ÜÇÜN TƏŞƏKKÜRLƏR!