Asiya regionu, Monqolustan, Mərkəzi Asiya, Cənubi Qafqaz regionu ölkələrinin Hokkaydo ilə özəl sektor sahəsində əməkdaşlığı ilə bağlı məlumatların toplanması və dəqiqləşdirilməsi məqsədi ilə

 

7 

(5) Keçmiş uğursuzluqlar fonunda özəl sahədə əməkdaşlığın inkişafının öyrənilməsi 

Bu araşdırmada məqsəd, Azərbaycanın inkişaf məsələlərinə uyğun olduğu düşünülən texnika və biliklərə 

sahib Hokkaydo şirkətlərinin, Azərbaycanın inkişafı üçün vacib olan problemlərin həllində töhvə verəcək 

özəl  sahənin  inkişaf  etdirilməsidir.  Lakin,  Hokkaydo  müəssisələrin  iştirakı  ilə  uğursuz  təcrübələri  nəzərə 

alaraq, aşağıdakı xüsuslara diqqət yetirmək lazımdır.   

 

①

 

Təkliflərin  birtərəfli  tətbiqinin  qarşısını  almaq  üçün,  Azərbaycanın  ehtiyaclarını  tam  olaraq  hesaba 

almaq lazımdır.   

Çox vaxt bəzi öz texnologiyalarına çox güvənən şirkətlər, başqa bir ölkənin bazarına girərkən, bu bazarda 

mövcud  ehtiyacları  əvvəlcədən  araşdırmadan  hərəkətə  keçirlər. Təklif  edilən  məhsul  (texnologiya)  tələb, 

qiymət  səviyyəsi,  texnologiya  inkişaf  səviyyəsi  və  s  baxımından  bu  bazara  uyğun  olmur,  nəticədə  şirkət 

davam gətirə bilməmə səbəbilə layihəni bağlamaq məcburiyyətində qalır. 

 

②

 

Yaponiya və Azərbaycanın mühitləri arasında olan fərqlərin öyrənilməsi 

Yaponiya ilə müqayisədə Azərbaycan neft və digər resurslarla zəngin olduğuna görə yanacağın qiyməti 

ucuz ola biləcəyindən, Azərbaycan şirkətləri üçün Yaponiya texnologiyasının tədbiqi ilə qiymətlərin aşağı 

salınması  və  istehsal  effektivliyinin  artırılması  kimi  geniş  mənada  idarəetmə  sahəsində  nəticə  olmazsa 

tədbiq edilməz (Məsələn, Azərbaycan şirkəti istilik enerjisini ucuzlaşdıracaq texnikanı alsa belə, əvvəldən 

elektrik  enerjisi  qiymətləri  ucuz  olduğuna  görə  texnika  üçün  ilkin  investisiya  və  xidmət  xərclərinin  baha 

başa gələcəyi düşünülə bilər).   

 

③

 

Sabit (davamlı) biznes yaratmaq üçün lazım olan müxtəlif şərtlərin qiymətləndirilməsi 

Bu halda, belə nümunələrdən bəhs edilir ki, malların və ehtiyat hissələrinin daşınma üsulları, nəqliyyat 

xərcləri, Azərbaycanın texniki standartları və qaydaları, baxım və texniki xidmət sistemi, eləcə də, həmin 

sistemlər  üçün  kadrların  təlimi  kimi  və  nəticədə  sabit  tədarük  sisteminin  yaradılmasının  qeyri-mümkün 

olmasına gətirib çıxaran bütün amillər nəzərə alınmamışdır.   

 

④

 

Ölkə daxilində layihənin həyata keçirilməsinin etibarlı sisteminin formalaşması və uzunmüddətli planın 

mövcudluğu. 

Hokkaydoda  müəssisələrin  əksəriyyətini  kiçik  və  orta  müəssisələr  təşkil  etdiyindən,  layihənin  həyata 

keçirilməsi  ərzində  qəfil  layihənin  həyata  keçirilməsi  üçün  maneə  ola  biləcək  maddi  və  ya  insan 

resurslarının qıtlığının  meydana  gəlməsi riski olduğuna görə,  kifayət qədər həyata  keçirə biləcək sistemi 

hazırlayıb,  uzunmüddətli  plana  sahib  olmaq  çox  vacibdir.  (Məsələn,  əvvəllər  Yaponiya  daxili  bazarında 

tikinti  bazarının  kiçilməsi  ilə  xaricə  çıxışı  hesablamış  şirkətlər,  hazırda  ictimai  işlərinin  artması  ilə  ölkə 

daxili  bazar  nizama  salınmışdır.  Buna  görə  də  xaricdə  nəzərdə  tutulmuş  işlərin  həcmi  azaldılmış  və  ya 

tamamilə ləğv edilmişdir).   

---

 

8 

4  Araşdırmanın həyata keçirilmə metodları 

Bu araşdırmada, aşağıdakı sxemdə göstərildiyi kimi, Azərbaycanda mövcud olan ehtiyaclar və tələblər 

əsasında,  Hokkaydodakı  mövcud  resurslardan  istifadə  imkanlarının  araşdırılması  və  hər  iki  tərəf  üçün 

faydalı olacaq layihələrin həyata keçirilməsi üçün təkliflər hazırlandı. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Rəsim 4-1 Tədqiqat aparılmasının Blok-sxemi   

 

 

 

(1)

Layihənin icra planının inkişafı (İlkin Hesabat / IC / R) 

Mövcud olan JICA layihələr üzrə 

ümumiləşdirmə 

Hokkaido şirkətlərinin beynəlxalq 

bazarlara girişə və s. maraqları 

(2)  ①Hokkaydo müəssisələrinin müsahibə edilməsi 

(2)  ②  Yerində tədqiqatdan əvvəl seminarın keçirilməsi 

Dövlət və bələdiyyə orqanlarının 

strategiyası, 

Mövcud marağın öyrənilməsi 

Hokkaydo şirkətlərinin texnologiyası 

Mövcud marağın öyrənilməsi 

Azərbaycana qısa baxış 

Özəl investisiya və sənaye tendensiyaları

 

Azərbaycan haqqında məlumat 

Oxşar regionlarda JICA layihələrinin   

nümunələri 

(3)  ①İlkin Hesabatın aydınlaşdırılması və izahatı 

(3)  ②Yerli məlumatın toplanılması

 

(3)  ③ Yerində seminarlara hazırlıq

 

Azərbaycan qarşısında duran 

məsələlərin qiymətləndirilməsi və 

mövcud marağın öyrənilməsi   

Əskik məlumatların toplanılması və 

mövcud məlumatların yenilənməsi 

Yerində tədqiqat zamanı əldə edilən 

məlumatların geri göndərilməsi

 

1-ci Yerində tədqiqat  ※1 

(4) ①Hökumət təşkilatlarına, iqtisadi təşkilatlara edilən    xarici 

investisiyaların siyasəti 

(4) ②Beynəlxalq bazarda fəaliyyət göstərən şirkətləri ilə müsahibələr 

(Yaponiyadan başqa) 

Hökumət təşkilatlarına, iqtisadi təşkilatlara edilən    xarici 

investisiyalarının siyasəti 

 

(4)  ③Xaricdə Yaponiya Ticarət və Sənaye Odaları nümayəndəlikləri və 

Yaponiya şirkətləri ilə müsahibələr, 

Beynəlxalq bazarda fəaliyyət göstərən şirkətləri ilə müsahibələr 

(Yaponiyadan başqa) 

Hökumət təşkilatlarına, iqtisadi təşkilatlara edilən xarici 

investisiyalarının siyasəti 

2-ci Yerində tədqiqat  ※2 

 

(4)  ④Hokkaydo resurslarını təqdim edən seminar

 

Hokkaydo resursları haqqında 

məlumatın təmin edilməsi 

Azərbaycanda buna baxışın 

yoxlanılması   

(5) Tədqiqat nəticələrinin analizi 

(6) Yekun hesabatın

 

hazırlanmasının

 

layihəsi 

(7) Hokkaydo

 

Müəssisələri üçün seminarların keçirilməsi 

(8) Yekun hesabatın

 

hazırlanması 

Azərbaycan ilə əlagədar 

Hokkaydoya aid 

Ölkə haqqında məlumatların və ölkədə 

mövcud ehtiyaclar haqqında məlumatın 

Hokkaydo

 

müəssisələrinə göndərilməsi

 

JICA sxemindən istifadə etmək imkanı

 

Ölkə haqqında məlumatları, mövcud 

ehtiyacları nəzərə almaqla qarşılıqlı 

fəaliyyət və əməkdaşlıq imkanlarının 

öyrənilməsi 

Ölkəmizin strategiyası, beynəlxalq və digər müqavilələr, 

qonşu ölkələrdəki vəziyyət 

Məlumatın Azərbaycanın ünvanına geri 

qöndərilməsi 

---