Analitik kimyanın inkişaf tarixi

Mövzu:A/k predmeti bölmələri (vəsfi və miqdarı) və tətbiq sahələri. İxtisas: Kimya mühəndisliyi. Qrup:421A. Kafedra: Kimya texnologiya, təkrar emal və ekologiya. Müəllim: İsmayılova Solmaz Hazırlayan: Bəşirli Kənan

Analitik kimyanın inkişaf tarixi Analitik kimyanın tarixi çox qədimdir. Bəzi xammal və hazır məhsulların tərkibini vəsfi cəhətdən təyin etmək üsulları hələ eramızdan əvvəl çox əvvəlki dövrlərə aiddir. Dəmir, mis, qurğusun və s kimi metalları, onlarin filizlərdən istehsal etməyi, gildən hazırlanması və onların üzərinə müxtəlif rəngli arnamentlərin çəkilməsini kəşf edən insanlar əvvəlcə onları sınaqdan keçirmiş , sonra isə nisbətən geniş miqyasda tətbiq etməyə başlamışlar. Qızıl və gümüşün təmizlik dərəcəsinin yoxlamaq kimi kimyəvi analiz üsulları qədim misirlilərə məlum imiş.16-ci əsrdə italiya alimi V.Birinqççio və alman alimi Q.Aqrikola ilk dəfə olmaq etibarı ilə ətraflı və ardıcıl “quru üsul” analizi tərtib etmişlər. Qədim rus dövlətində dəmir və misin əridilməsi, müxtəlif ərintilərin, şüşənin hazırlanması üsulları və tətbiqi məlum idi.

• Analitik kimyanın inkişaf tarixi Analitik kimyanın tarixi çox qədimdir. Bəzi xammal və hazır məhsulların tərkibini vəsfi cəhətdən təyin etmək üsulları hələ eramızdan əvvəl çox əvvəlki dövrlərə aiddir. Dəmir, mis, qurğusun və s kimi metalları, onlarin filizlərdən istehsal etməyi, gildən hazırlanması və onların üzərinə müxtəlif rəngli arnamentlərin çəkilməsini kəşf edən insanlar əvvəlcə onları sınaqdan keçirmiş , sonra isə nisbətən geniş miqyasda tətbiq etməyə başlamışlar. Qızıl və gümüşün təmizlik dərəcəsinin yoxlamaq kimi kimyəvi analiz üsulları qədim misirlilərə məlum imiş.16-ci əsrdə italiya alimi V.Birinqççio və alman alimi Q.Aqrikola ilk dəfə olmaq etibarı ilə ətraflı və ardıcıl “quru üsul” analizi tərtib etmişlər. Qədim rus dövlətində dəmir və misin əridilməsi, müxtəlif ərintilərin, şüşənin hazırlanması üsulları və tətbiqi məlum idi.

İsveçrə alimi T.Berqman və Şeyelle kimyəvi analizin inkişafında böyük rol oynamışdır. İlk dəfə olaraq Berqman lehim borusu vasitəsilə “Quru analiz” üsullarını ümumiləşdirmiş və analizin “yaş üsuluna” aid bir sıra reaksiyalar təklif etmişdir. Şeyelle həmçinin bir sıra yeni element və birləşmələri analitik üsullarla kəşf etmişdir. Vəsfi və miqdari analiz üsullari habelə elektroliz üsulu XIX əsrin əvvələrində xrom, torium, silisium, natrium və s kimi elementler kəşf edilmişdir. Həmin dövrdə analitik üsul ilə, yeni elementlərin axtarışı sahəsində böyük işlər aparılmışdır. 1816-cı ildə Fransa kimyaçısı E.J.Tenar ilk dəfə olaraq vəsfi analizin ardıcıl prinsiplərini hazırlamışdır. XIX əsrin I yarısında miqdari analiz üsulları sürətlə inkişaf etməyə başlayır. 1824-1828-ci illərdə Fransa alimi Gey-Lüssak həcmi analizi yaratmışdır. Böyük rus kimyaçıları Mendeleyevin, Menşutkinin, Çuqayevin, Tananayevin və Zolotovun analitik kimyanın inkişafında böyük rolu olmuşdur.

• İsveçrə alimi T.Berqman və Şeyelle kimyəvi analizin inkişafında böyük rol oynamışdır. İlk dəfə olaraq Berqman lehim borusu vasitəsilə “Quru analiz” üsullarını ümumiləşdirmiş və analizin “yaş üsuluna” aid bir sıra reaksiyalar təklif etmişdir. Şeyelle həmçinin bir sıra yeni element və birləşmələri analitik üsullarla kəşf etmişdir. Vəsfi və miqdari analiz üsullari habelə elektroliz üsulu XIX əsrin əvvələrində xrom, torium, silisium, natrium və s kimi elementler kəşf edilmişdir. Həmin dövrdə analitik üsul ilə, yeni elementlərin axtarışı sahəsində böyük işlər aparılmışdır. 1816-cı ildə Fransa kimyaçısı E.J.Tenar ilk dəfə olaraq vəsfi analizin ardıcıl prinsiplərini hazırlamışdır. XIX əsrin I yarısında miqdari analiz üsulları sürətlə inkişaf etməyə başlayır. 1824-1828-ci illərdə Fransa alimi Gey-Lüssak həcmi analizi yaratmışdır. Böyük rus kimyaçıları Mendeleyevin, Menşutkinin, Çuqayevin, Tananayevin və Zolotovun analitik kimyanın inkişafında böyük rolu olmuşdur.