Alkenla r to'yingan uglevodorodlardan ikki vodorod atomiga kam bo’lgan, shuning hisobiga uglerod atomlari o’rtasida bitta π-bog' (qo'shbog')



Yüklə 0,9 Mb.
səhifə3/5
tarix26.05.2023
ölçüsü0,9 Mb.
#113106
1   2   3   4   5
04. alkenlar shaxsiy 2017

C2H5OH → C2H4 + H2O
b) 1400C dan past t0 da oddiy efir hosil bo’ladi
2C2H5OH → C2H5 – O – C2H5 + H2O
Modda tarkibidan suvning ajralishi bilan boradigan reaksiyalar degidratlanish reaksiyalari deyiladi.
Spirtlardan suvning ajralishi spirtning tabiatiga bog’liq bo’lib, uchlamchi spirtlar oson degidratlanadi.
Spirtlardan suvning ajralishi Zaysev qoidasiga binoan boradi. Unga ko’ra suvning vodorodi OH saqlagan uglerod atomiga qo’shni bo’lgan, kam gidrogenlangan uglerod atomidan ajraladi.
5. Alkanlarni yuqori temperaturada (350—400°C) degidrogenlab, etilen uglevodorodlar olinadi.
C2H6 → C2H4+ H2
CH4 → C2H4+ H2
6. Alkinlar hamda diyenlarni Pt va Pd katalizatorlari ishtirokida qisman gidrogenlab.
7. Digaloid alkanlardan Mg yoki Zn metallari ta'sirida olinadi: Bunda ikki galogen atomi bitta uglerod atomi yoki qo’shni uglerod atomlarida joylashgan bo’lishi k/k. agar galogen atomlari ajralgan holda joylashgan bo’lsa sikloalkanlar hosil bo’ladi.
Etilen uglevodoroddagi qo'shbog' (C=C) mustahkam δ-bog' va mustahkam bo'lmagan π- bog'lardan tashkil topgan bo'lib, π-bog'ning yengil uzilishi hisobiga BIRIKISH reaksiyasiga ega. Bu xususiyat etilen uglevodorodlarning o'ziga xos xususiyati hisoblanadi. Molekuladagi qo'shbog' (С=С) ning uzilishi uchun 146 kkal/mol energiya sarflanadi, oddiy bog' С—С ga esa 81 kkal/mol, demak, π- bog'ning uzilishi uchun 146—81=65 kkal/mol kerak bo'ladi. Bundan ko'rinib turibdiki, π- bog' δ- bog'ga nisbatan oson uziladi va natijada birikish reaksiyasi sodir bo'ladi
Kimyoviy xossalari

Alkenlar qo’shbog’ning uzilishi hisobiga birikish, polimerlanish, oson oksidlanish va almashinish reaksiyalariga kirishadi.

Alkenlar qo’shbog’ning uzilishi hisobiga birikish, polimerlanish, oson oksidlanish va almashinish reaksiyalariga kirishadi.

1.Birikish reaksiyalari.

Gidrogenlanish reaksiyasini Sabatye kashf etgan


Yüklə 0,9 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə