Ağstafa Rayonu üzrə İqlim Dəyişmələrinə Adaptasiya və Təbii Fəlakət Risklərinin Azaldılmasına dair Fəaliyyət Planı (2014-2020)
Yüklə 198,83 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Şəkil 1. İDA/TFRA Planlaşdırma Mexanizmi 1. Addım: Təhlil olunacaq sahələrin müəyyən
- 4. Addım: Kompleks təsirlər 5. Addım: Adaptasiya tədbirlərinin müəyyən
- Strategiya hazırlamaq k 1. Təhlil olunacaq sahələrin müəyyən edilməsi
- 3. İqlim ssenariləri və birbaşa təsirlər
- 5. Adaptasiya tədbirlərinin müəyyən edilməsi
- 7. Prioritetləşdirmək/Strategiya hazırlamaq
- 1. Şəmkir rayonu üzrə təhlil olunacaq sahələr
- Təhlil sahəsi Təsvir/Əhəmiyəti Tətbiq edilən kəndlər
- Cədvəl 1: Şəmkir rayonu üzrə müəyyən edilmiş təhlil sahələri 2. Şəmkir rayonunda müəyyən edilmiş cari problemlər
- Cari sosial-iqtisadi və ekoloji problemlər Müvafiq sahələr
Bu metodologiyanın layihə kordinatorlarının yardım göstərdiyi seminar formatında layihə üzrə maraqlı tərəflərin (İşçi Qrup üzvləri) iştirakı ilə tamamlanması nəzərdə tutulur. Bu mühitdə planlaşdırma qrupu müxtəlif bilik və təcrübəyə malik insanların verdikləri ideya və biliklərdən yararlana bilərlər.1 Aşağıdakı Şəkil 1-də planlaşdırma metodologiyasının ümumi çərçivəsi təqdim edilib və hər bir mərhələnin qısa təsviri verilib (Metodologiya haqda təfsilatlı məlumat almaq üçün bu linkə daxil olun: http://w3.cenn.org/mc_cca/Training%20Manuals/ ). İqlim dəyişmələrinin rayon üçün yarada biləcəyi riskləri azaltmaq üçün tələb olunan tədbirlər üçün strategiya hazırlamaqdan ötrü (5-7 saylı mərhələlər), 1-4 saylı mərhələlərin hazırlanması vacibdir.
5
1. Addım: Təhlil olunacaq sahələrin müəyyən edilməsi 2. Addım: Cari problemlər 3. Addım: İqlim ssenariləri və birbaşa təsirlər 4. Addım: Kompleks təsirlər 5. Addım: Adaptasiya tədbirlərinin müəyyən edilməsi 6. Addım: Xərc-gəlir təhlili 7. Addım: Prioritetləşdirmə / Strategiya hazırlamaq k 1. Təhlil olunacaq sahələrin müəyyən edilməsi – 1. Addım YİQ imkan verir ki, maraq dairəsində olan rayonun başlıca fəaliyyətlərini müəyyən etsin (bunlar növbəti addımlarda təhlil olunur) və rayon üzrə zərurətin müvafiq şəkildə təsvir olunduğu sahələrin siyahısını tərtib edir və onların tətbiq olduğu icmaları göstərir; 2. Cari problemlər – 2-ci addımda qrup üzvləri 1-ci addımda müəyyən edilmiş sahələr üzrə rayonun qarşılaşdığı sosial-iqtisadi və ekoloji problemələri müəyyən edərək və onların siyahısını hazırlayır. Cari problemlər ilkin vəziyyətinə təhlilinə dair hesabatdan da əldə edilə bilər. Bu cədvəldən daha sonra addım 4- də cari problemlərə təsir göstərən iqlim dəyişmələrinin müəyyən etmək üçün istifadə edilir; 3. İqlim ssenariləri və birbaşa təsirlər – 3-cü addım iqlim tendensiyaları və onların birbaşa təsirlərini sadalamaqla iqlimin dəyişmələrini izah edir; İqlim dəyişmələri tendensiyaları (cari, proqnozlaşdırılan) ilkin vəziyyətlə bağlı sorğu hesabatlarından əldə edilə bilər, yaxud belə bir sənəd mövcud deyilsə, iqlim tendensiyaları yerli maraqlı tərəflər vaasitəsilə keyfiyyət baxımından təsvir edilir. 4. Kompleks təsirlər – 4-cü addıma uyğun olaraq iqlim təsirlərindən əlavə, YİQ üzvləri iqlim dəyişmələrinin cari problemlərlə qarşılıqlı əlaqədə olacağını izah edir və kompleks təsirlərin siyahısı tərtib edilir (iqlim dəyilməsinin yaratdığı problemlərlə 2-ci Addımda müəyyən ediləcək qeyri-iqlim əsaslı problemlərin kombinasiyası); 5. Adaptasiya tədbirlərinin müəyyən edilməsi – 4. Addım üzrə nəticələrə əsasən işçi qrup təsirlər üzərində iş aparmaq və müəyyən edilmiş ərazilərin qorunma səviyyəsini gücləndirmək üçün yanaşma və yardım tədbirləri işləyib hazırlayır, və bu zaman məntiqi struktur yanaşmasından istifadə edilir (Bax: Şəkil 2). Strateji Məqsəd Təsirlə əlaqələndiriləcək başlıca məqsəd Nəticə
Məhsulun başlıca nəticələri Məhsul
Fəaliyyətin nəticələri yaxud məhsulları
Fəaliyyətlər Nə etmək lazımdır?
texniki-iqtisadi əsaslandırmanı hazırlayır, keyfiyyət xarakteristikasını tərtib edir və hər bir fəaliyyət üzrə 6 xərc və gəlirləri müəyyən edir. Qrupun qərarına uyğun olaraq 6-cı addım ləğv edilərək birbaşa 7-ci addım hazırlana bilər; 7. Prioritetləşdirmək/Strategiya hazırlamaq – 7-ci addım YİQ-a 5-ci addımda müəyyən edilmiş fəaliyyətləri prioritetləşdirməyə və hesablanmış xərclər, icra müddətləri və potensial partnyorları özündə əks etdirən bir strategiya hazırlamağa imkan verir.
İDA/TFRA fəaliyyət planlaşdırması proseduru üzrə yuxarıda qeyd olunan bütün addımlar YİQ tərəfindən dəyirmi masa toplantısında hazırlanmış və nəticələr aşağıdakı bölmədə təqdim edilmişdir. 1. Şəmkir rayonu üzrə təhlil olunacaq sahələr YİQ üzvləri tərəfindən Şəmkir rayonu üzrə müəyyən edilmiş başlıca fəaliyyət sahələri (təhlil sahələri) bunlardır: Kənd təsərrüfatı sahələri (Şəmkirda vacib gəlir mənbəyi); Çay (rayonda başlıca suvarma və balıqçılıq mənbəyi); Otlaqlar (rayonda mal-qaranın ərzaq təminatı üçün vacibdir) Meşə (sosial faydaların vacib mənbəyi (qışda yanacaq mənbəyi və eləcə də istirahət məqsədləri üçün istifadə edilir); meşə ekosistemi həmçinin torpaq, su mənbələrinin (təmiz su) qorunması, təhlükəli təbiət hadisələrinin qarşısının alınması, yaxud azaldılması, karbon qazının təsirlərinin azaldılması ilə yerli iqlimə təsir və yerli yaşayış məskənlərini və biomüxtəlifliyi qorumaq kimi vacib funksiya kəsb edir); və İnfrastruktur (turizmin təşviqi və sosial rifahın yaxşılaşdırılması). Aşağıdakı cədvəl 1-də Şəmkir rayonu üzrə qeyd olunmuş təhlil sahələri ümumi informasiya ilə birgə təqdim edilir, YİQ tərəfindən müəyyən edilmiş və cədvəldə sadalanmış hər bir komponentin rayon və əhatə edilən kəndlər uçün vacibliyi qısaca izah edilir.
Kənd təsərrüfatı sahələri Müxtəlif kənd təsərrüfatı məhsullarının becərilməsi üçün istifadə edilən və yerli əhali üçün gəlir mənbəyi olan sahələr. Bu sahələrdən dayanıqlı istifadə kənd təsərrüfatı məhsuldarlığını artırılması üçün ilkin şərtdir. Bütövlükdə bələdiyyə
Çay Bələdiyyə üzrə əsas çaylar Ağtafa və Kür çaylarıdır ki, bunlar suvarma və balıqçılıq üçün vacibdir. Bütövlükdə bələdiyyə Otlaqlar Otlaq yerləri rayonda mal-qaranın yem təminatı üçün vacibdir.
Bütövlükdə bələdiyyə Meşə və bitki örtüyü Tovuz rayonundakı Tuqay meşələri (1555 ha). Rayondakı meşə ekosistemindən əsasən qışda yanacaq kimi, eləcə də yaz və yay aylarında istirahət zonası kimi istifadə edilir. Bütövlükdə bələdiyyə
İnfrastruktur İnfrastruktur turizmin inkişafı, eləcə də rayon əhalisinin sosial- iqtisadi ingişafı üçün vacibdir. Bütövlükdə bələdiyyə
2. Şəmkir rayonunda müəyyən edilmiş cari problemlər Bu bölmədə işçi qrup tərəfindən müəyyən edilmiş cari sosial-iqtisadi və ekoloji problemlər təqdim edilib. Rayondakı başlıca problemlər bunlardır: rayonda alternativ qızdırıcı vasitələrin olmaması səbəbindən meşələrin qırılması; içməli suyun çirklənməsinə gətirib çıxaran və pis vəziyyətdə olan kanalizasiya sistemi; Şəmkir rayonu üzrə kənd təsərrüfatında məhsuldarlıq itkisinə səbəb olan qeyri-qənaətbəxş suvarma sistemi; və kəskin iqlim dəyişmələri nəticəsində yaranan təbii fəlakətlərin (leysan, daşqın və s.) infrastruktur və kənd təsərrüfatı torpaqlarına vurduğu zərər. Bu problemlər və müvafiq təhlil sahələrinin siyahısı Cədvəl 2-də qeyd olunub.
Rayondakı əlverişsiz sosial-iqtisadi vəziyyəti meşə/qoruyucu meşə zolağının əsasən qış aylarında istilik məqsədləri yerli əhali tərəfindən qanunsuz kəsilməsinə səbəb olur. Beləliklə, meşə örtüyü azalır və demək olar bütün meşə zolaqları məhv edilmişdir. Kənd təsərrüfatı sahələri, Meşə massivi Sistemləşdirilməmiş kanalizasiya sisteminə görə tullantılar yaxınlıqdakı dərələrə atılır ki, bu içməli su mənbələrinə mənfi təsir etməklə suyun keyfiyyətini aşağı salır. Zibil qutularının olmaması da suyun keyfiyyətinə mənfi təsir edir; belə ki, icma tərəfindən dərəyə atılan tullantılar (qeyri-qanuni zibilləmə) güclü yağışlar zamanı çay sularına qarışır. İnfrastruktur, Çay Şəmkir rayonunun suvarma sistemləri lazımi qaydada işləmir və bu rayondakı kənd təsərrüfatının məhsuldarlığında itkilərə səbəb olur. Kənd təsərrüfatı sahələri, İnfrastruktur
Yüklə 198,83 Kb. Dostları ilə paylaş:
|