Т Ü R K O L O G İ YA M I Z I N A F A D Q U R B A N O V U
11
siyalar təşkil olunmuş və onoma lo giya üçün qiymətli materiallar
top lanmışdır. Az vaxt ərzin də mər kəzin 4 şöbəsi yaradılmış (an
troponim, toponim, zoonim, kos monim) və hər şöbəyə aid materi
al lar qeydə alınmışdır.
Azərbaycan Onomastikası Məktəbinin formalaşma sın da
A.M.Qur banovun “Azərbaycan dilinin onomalogiyası” ki ta bı
nın xüsusi rolu olmuşdur. Bu kitab respublikamızın hü dud la
rın dan kənarda da geniş əkssəda doğurmuşdur. Bu nu hiss et
miş aka demik M.Şirəliyev Afad Qurbanovun yaradıcılığına həsr
etdiyi məqalələrindən birində yazırdı: “A.Qur banovun “Azər
baycan di linin onomalogiyası” adlı əsəri təkcə bizim dil çiliyimiz
üçün de yil, dünya türkoloji dilçiliyi üçün də çox qiymətlidir...”
Qardaş Türkiyə Cümhuriyyətindən türkoloq Xəlil Açıq
göz adı çəkilən kitabın Türkiyədə də nəşr olun ma sı nın gərəkli ol
duğunu əsaslandırarkən öz arzusunu belə ifa də etmişdir: “...Əsər
ölkəmizdə də nəşr edilərsə, türk ono mas tik araşdırmaları da ha ay
dın işıqlandırılar”.
Afad Qurbanovun təşkilatçılıq qabiliyyəti
Əzizxan Tanrıverdinin əsərindən aydın olur ki, Afad Qur
banov həm də məharətli təşkilatçılıq qabiliyyətinə ma lik bir
şəxsiyyət olmuşdur. Əsərin ümumi ahəngindən belə bir tə səv
vür yaranır ki, sanki ADPU onun şəxsində öz böyük fə da ka rını
gözləyirmiş və elə bil, akademik Afad Qur banov bunu duy muş,
bu duyğu ilə hər tərəfə qolqanad aç mış, universitetin il kin ehti
yaclarını zəhməti, istedadı, yu xusuz gecələri he sa bına ödəməyi
özünə borc bilmişdir.
Azərbaycan onomastikası problemlərinə həsr edilmiş res
publika konfranslarının hər biri bilavasitə onun adı ilə bağlıdır.
Dünyada tanınmış türkoloqları həmin kon frans la ra dəvət et mək
lə, bir tərəfdən, konfransların əhatə dairə sini geniş lən dir miş, di
Т Ü R K O L O G İ YA M I Z I N A F A D Q U R B A N O V U
12
gər tərəfdən, onu ümumtürk arena sın da tanınan elmi mərkəzə
çevirə bilmişdir.
...O, səksən ilə yaxın ömür sürmüşdür. Ömrünün çox his
səsini sinif otaqlarında, auditoriyalarda, yazı stolunun arxasın
da keçirmişdir. Ən yaxın sirdaşı qalaqqalaq kitab lar, bir də əl
yazmalar olmuşdur.
ADPUnun auditoriyalarında hələ də onun səsi, onun sö
zü, onun nəfəsi qalıb. Çünki bu bina onun üçün müqəd dəs bir
yer idi. Bu binada Afad Qurbanovun əməlləri, ta leyi, nişanələri,
bir də ... silinməz dəstxətti yaşayır.
Sonda...
Ustadı haqqında böyük zəhmət və əzmlə yazılmış monoq rafik
səciyyəli kitaba görə professor Əzizxan Tan rı ver di hər cür təqdir
və təşəkkürə layiqdir. Kitabla tanış olduqca akademik Afad Qurba
novun alim hünərinə, və tən daş qeyrətinə heyran qalırsan.
Akademik A.Qurbanov həqiqi alim, gözəl müəllim, yo rul
maz təşkilatçı, təvazökar insan olmuşdur. Fikrimi Əziz xan mü
əl limin bu sözləri ilə yekunlaşdırıram: “Onil lik lər əvəz lən əcək,
əsr lər dəyişəcək, amma Afad Qur ba no vun əsərləri ya şa yacaq, ən
mö təbər istinad mənbəyi ki mi qalacaqdır”.
Xoşbəxt o MÜƏLLİMDİR ki, professor Əzizxan Tan rı
ver di kimi is tedadlı davamçısı və yetirməsi var!!!
Arif Kazımov
14
Afad Qurbanovun kitabı yalnız Azərbaycan dili ma te-
riallarını deyil, həm də başqa türk dillərinin mate ri allarını
əha tə edən mövzunu işıqlandırır.
Andrey Kononov
akademik
Afad Qurbanov çıxış və məruzələrində özünün dilçi-
lik elminə həvəskar olduğunu göstərmişdir. O, bu sa hədə
iş ləyərsə, gələcəkdə yaxşı bir mütəxəssis ola bi ləcəyi ümi-
dini ver mək dədir.
Əbdüləzəl Dəmirçizadə
AEAnın müxbir üzvü, professor
Afad Qurbanovun “Azərbaycan dilinin onomalo gi-
yası” adlı əsəri təkcə bizim dilçiliyimiz üçün deyil, dünya
tür koloji dilçiliyi üçün də çox qiymətlidir. Mən tam məsu-
liyyətlə deyə bilərəm ki, Afad Qurbanov bu əsə ri ilə Azər-
baycan Onomastikası Məktəbinin əsasını qoy muşdur.
Məmmədağa Şirəliyev
akademik
Т Ü R K O L O G İ YA M I Z I N A F A D Q U R B A N O V U
15
Afad Memmed Kurbanov Türk dünyasında ortak al-
fabe, bilhassa latin alfabesi temelinde bir alfabe kullanıl-
ması ko nusunda çalışmalar yapıyordu, kitaplar, makaleler
yazmışdı. Ortak bir dil kullanılması konu sunda da değerli
görüşleri bu lun maktaydı.
Şükrü Haluk Akalın
professor
Məşhur filoloq, akademik A.Qurbanov geniş yara dı-
cı lıq qabiliyyətinə, zəngin erudisiyaya, dərin biliyə ma lik
alim, xalqa və onun mədəniyyətinə dərin məhəb bət bəslə-
yən fədakar, ic timai xadim, sadə, təvazökar və hu manist
bir insan idi. O, bütün mənalı həyatını, son suz, tükənməz
el mi istedadını, yaradıcılıq qüvvəsini Azər baycan dilçiliyi-
nin inkişafına sərf edən, öz xalqına sədaqətlə və namusla
xid mət göstərən, bütün varlığını elmin, təhsilin və mədə-
niyyətin inkişafına, Azərbaycan dilinin saflığının təmin
olunmasına verən əvəzsiz dilçi alim lərdən olmuşdur.
Mahmud Kərimov
akademik
Azərbaycanda ümumdilçilik tədqiqatlarını aparan ilk
alim A.Qurbanov olmuşdur. Onun “Ümumi dil çi lik” adlı
dərs liyi bir neçə dəfə çap olunmuşdur. Hazırda da bütün
dilçi alimlərin, mü əllim, tələbə və aspi rant ların stolüstü ki-
tabı olan bu əsər pe da qoji universitetlər üçün milli zəmin-
də yazılmış ilk dərslikdir.
Arif Mehdiyev
akademik