Drosophila.
S antim o rg anid a, sM
Genetik kartadagi
1 sM genlar orasidagi
oraliq va ular orasida
gi rekombinatsiya
1
% li chastota bilan
yuz beradi. Odam
xromosomasi uchun
1 sM IO
6
juft nukleo-
tidga teng. Bu birlikni
T. Morgan
Drosophilada.
o'tkazgan
chatishtirish tajribalar
paytida kiritgan.
C him era
Х им ера Организм,
включаюший клетки, в
ткани и органь! разнмх
организмов.
X im era Boshqa
organizmning turli
xil organlarini,
to‘qimqalarini va
hujayralarini o ‘zida
jam lagan organizm.
452
C hitinase
Х итиназа Фермент
синтезируемьш
растениями при
заражении
патогенньши грибами:
гидролизует хитин
клеточной стенки
грибов. Хитиназу
синтезирует и
некоторме бактерии.
X itinaza o ‘simliklar
bir qancha patogen
zamburug
4
lar bilan
kasallanganda
zanburugiar hujayra
devoridagi xitinni
gidrolizlab nobud
qiluvchi ferment
bo‘lib, ko'pgina
bakteriyalarda ham
sintezlanadi.
Chrom ogenic
su b strate
Х ром огенньш
субстрат Вешество,
приобретаюшее
определенную окраску
после расшепления
специфическим
ферментом.
Xrom ogen
su b s tra tla r
Spetsifik ferment
ta’siridan so ‘ng rang
beruvchi modda.
C hrom osom e
Х ромосома Структура,
основу которой состав-
ляет конденсированная
молекула ДНК; носи-
тель генетической
информации. Способна
к воспроизведениюс
сохранением струк-
турно-функциональной
индивидуальности
в ряде поколений. У
эукариот находиться
в ядре клетки, у
прокариот-непо-
средственно в
цитоплазме
X rom osom a DNK
molekula zich joylash
gan irsiy axborotni
tashuvchi,
eukariotlarda hujayra
yadrosi ichida va
prokariotlarda
bevosita sitoplazmada
bo‘lad igan struktura.
453
Chromosome
jumping
„Прьокки no хромо-
соме“
Один из вари-
антов метода „прогул-
ки по хромосоме‘\
характеризуюшийся
тем, что
в
результате
мутации маркерньш
ген, используюшлйся
для скрининга, переме-
шается что позволяет
вь!явить
новне сцеп-
леннме с ним геньь
„Xromosoma_boylab_sakrash“_Skrining_uchun_qoMlaniladigan_marker_gen_mutatsiyasi_natijasida_Chromosome_walking'>„Xromosoma bo'ylab
sakrash“
Skrining uchun
qoMlaniladigan
marker gen
mutatsiyasi natijasida
Chromosome
walking
Прогулка по хромо-
соме
Метод идентифи-
кации нуклеотиднмх
последовательнссти
фланкируюших извест-
Hbie
геньқ для кото-
pwx имеется олигонук-
леотиднме зондм.
Фланкируюшие
последовательности
используются затем в
качестве зондов для
идентификаций при-
лагаюших к ним после-
довательности, и т.д.
„Xromosoma
bo'ylab yurish“
Oligonukleotid zond-
lariga ega oldin
dan m a’lum boMgan
flankirlanuvchi gen
nukleotidlar ketma-
ketligini identifikatsi-
yalash uslubi bo‘lib,
flankirlangan
ketma-ketlikka identi-
fikatsiya qilish uchun
birlashadigan ketma-
ketliklarni aniqlash
da zond sifatida
qo'Uaniladi.
Cistron
Цистрон
Генетическая
единица, эквивалентная
гену и кодируюшая
отдельньш белок.
Sistron
Gen va kod-
lanuvchi alohida
oqsilga ekvivalent
bo‘lgan genetik birlik.
454
Codon
Кодон Три соседних
нуклеотида, кодирую-
ших определенную
аминокислоту.
Всего сутествует 64
сочетание нуклеотидов
в кодонах; 61 из них
кодируют 20 амино-
кислот, 3 является нон-
сенс-кодонами.
Kodon
Aminokislotalar-
ni kodlovchi triplet
nukleotidlar. Kodon-
da jam i 64 ta nukleo
tid bo‘Iib, bulardan
61 tasi 20 ta amino-
kislotani kodlasa,
3 tasi terminal kodon
hisoblanadi.
Codon
optim ization
О п ти м и зац и я кодо-
нов Модификация
кодонов данного гена
без изменения амино-
кислотной последова-
тельности кодируемого
им белька, направлен-
ная на то чтобм кодонм
эффективно считьша-
лись хозяйским
организмом.
K odonlar optim i-
zatsiyasi M a’lum bir
oqsilning gen kodon-
larining aminokislota
ketma-ketligini o ‘z-
gartirmagan holda
modifikatsiyasi bo'lib,
bu kodon ho‘jain
organizmi uchun
effektiv ta’sir qilishiga
yo‘naltirilgan
Codon usage
Ч астота использова-
ния кодона Средняя
частота использования
кодона даннь!м орга-
низмом, полученная
для большой вуборки
структурнмх генов.
K odonning ishlatilish
chastotasi
Organizm struktu
ra genida biror kodon
ning o ‘rtacha uchrash
chastotasi.
C ofactors Inorganic
substances, such as
minerals, required
for enzymatic
activity.
К оф актор Низкомоле-
кулярное вешество,
необходимое для проте-
кания определенной фер-
ментативной реакции
K ofaktor Fermentativ
reaksiyalar uchun
zarur bo'lgan past
molekular massali
anorganik molekula.
455
C oferm entation
К оф ерм ен тац и я
Одновременньш рост
двух микроорганизмов
в одном биореакторе.
K o ferm entatsiya Bir
bioreaktorda ikki xil
m ikroorgan izm lam i
o ‘sishi.
C ointegrative
vector system
К о и н тегр ати вн ая
в ек то р н ая система
Двух плазмидная сис-
тема, использую тая-
ся для переноса клони-
рованнмх генов в
растительние клетки.
Клонируюший век-
тор несет участок
Т-ДНК, содержавдий
клонированньш ген.
После введение в
клетку Agrobacteri
um он подвергается
гомологичной
рекомбинации
с резидентной
„разоруженной“
Ti-плазмидой с
образованием одной
плазмидн, несушей
генетическую
информации
необходимую для
переноса генетически
изменной области
Т-ДНК в растительную
клетку.
K ointegrativ v ek to r
sistem asi
0
‘simlik
sistemasi o ‘simlik
hujayrasiga klonlan
gan genni o ‘kazish
uchun foydalanadi-
gan qo‘sh plazmid-
li sistema. Klonlana-
digan gendan tashkil
topgan T-DNK qis
mini tashuvchi klon-
lanuvchi gen. Bu
Agrobacterium hujay
rasiga kiritilgan-
da bunda Ti-plazmid
gomologik rekombi-
natsiyaga uchraydi. U
onkogen boMmagan
Ti-plazmid bilan
rekombinatsiya-
ga uchrab butun bir
plazmid hosil qila
di va irsiy o ‘zgargan
T-DNK qismlariga
javob beruvchi irsiy
axborotni saqlay
di. So‘ngra o ‘simlik
hujayrasiga kiritiladi.
456
Cohesive ends
Л и п ки е конць!
Взаимно комплементар-
Hbie
одноцепочечнме
участки ДНК, вмступа-
юшие по концам двух-
цепочечной молекульц
образуются в результате
ступенчатьгх разрезов
двухцепочечной ДНК.
Yopishqoq u chlar
Ikki zanjirli moleku
la uchlariga kiruvchi
o ‘zaro komplementar
bo ig an bir zanjirli
DNK qismi bo'lib,bu
ikki zanjir DNKni
bosqichli kesish jara
yonida hosil bo'ladi.
Cloning
К лонирован и е
Совокупность
процедур,
используюшихся для
получения
клонов. Клонирование
многоклеточннх
организмов,
например, включает
пересадку ядер
соматических клеток
в оплодотворенное
яйцо с удаленньш
пронуклеусом.
Klonlash Klonlash
ko'p bosqichli
jarayon bo'lib, uning
asosida urug'larigan
tuxum hujayraning
pronukleusi olib
tashlanadi va uning
o'rniga somatik
hujayra yadrosi
kiritiladi
C loning site
С ай т встраи ван н я
(кл о н и р о ван и я)
Специфический участок
векторной молекуль!,
в которь!Й встраивают
фрагмент чужеродной
ДНК. Очень часто
это уникальньгй сайт
рестрикции.
K lonlash sayti
Yot DNK
o'rnatiladigan va
restriksiya uchun
qulay bo'lgan vektor
molekulasining spetsi
fik uchastkasi.
457
Cloning v e c to r
Segment o f DNA
used for the replica
tion o f foreign DNA
fragments.
К ловирукнций векто р
Молекула ДНК,
предназначенная для
клонирования ДНК-
мишени.
Klonlanuvchi vektor
DNK nishonni klon
lash uchun oldindan
tanlab olingan DNK
molekulasi (plazmid
yoki virus DNKsi).
C lo strid iu m Rods,
usually motile by
means o f peritric-
hous flagella; form
endospores; Gram-
positive but may
appear Gramnega-
tive in the late stages
o f growth;
К лострнднум
палочновиднме
вьпнваюшие
спорализицию со
жгутиком бактерии
граммотрецательньш
C lostridium
Tayoqchasimon,
harakatchan, peritrixik
xivchinli endosporalar
hosil qiladigan bak
teriyalar. Grammus
bat lekin o 'sish bos-
qichining oxirilarida
Grammanfiy bo'lib,
ko'pgina shtammlari
anaerob.
G=C 23—43 mol %.
C osegregation
К осегрегация
Феномен, состояший в
том, что два признака
наследукггся совместно,
т.е. их генн при
кроссинговере не
разделяются.
K osegeratsiya
Krossingover
jarayonida genlami
ajralmay ikki belgini
birdaniga irsiylanishi.
Cosm id Phage
plasmid artifcial
hybrids; a genetical
ly engineered hybrid
o f bacteriophage
lamda and plasmid
that contains
cos
sites needed to pack
age lamda DNA into
its particles.
Космида Вектор,
объединяютий
свойства плазмидного
вектора и вектора на
основе фага
X
Имеет
cos-сайтм.
K osm ida cos-sayti-
ga ega bo'lgan,
X
fag
vektori asosidagi vek
tor va plazmid vek
tor xususiyatini o'zida
jam lagan vektor.
458
Cos sites
Cos-caiiTbi
Нуклеотиднме
последовательности
на концах генома
фага
X ,
необходимме
для упаковки ДНК в
фаговме частиць!.
C os-saytlar Fag
boMaklaridagi
DNKIami o ‘rashda
ishtirok etuvchi
X-fag genom i oxiri-
dagi nukleotidlar
ketma-ketligi.
C osupression
Косупрессия
Подавление экспрессии
специфического
растительного гена
при трансформации
растения
дополнительной копией
этого гена, включенно
B „СМЬ1СЛОВОЙ“
ориентации.
K osupressiya Bir
genni qo'shimcha
kopiyalashda
0
‘simlik
genining spetsific rav
ishda ekspressiyasini
pasayib ketishi bo‘lib,
„aynigan orientatsiya“
deb ham ataladi.
C pG islands (H pa
II tiny fragm ents)
C G -островки , Н Т Ғ-
островки GG-6oraTbie
последовательности
размером до несколько
сотен пар;фланкируют
с 5-конца многие
транскрибируемью
ГеНЬ!
ПОЗВОНОЧНЬ1Х
и содержат сайть
1
рестрикции для Hpall
C G -orollar,
H T F -orollar
HPAII uchun restrik-
sion saytga ega
bo‘lgan va umurtqa-
li laming ko‘p tran-
skripsiyalanadigan
5-yo‘nalish bo'yicha
flankirlanadigan CG
ketma-ketlikka boy
bo‘lgan bir necha yuz
juftlik.
C rossing (m ating)
С к р е т и в а и и е
Однократная
скрешивание
генетически
различаюшихся
организмов.
C hatishtirish Gene
tik jihatdan turli xil
bo‘lgan organizmlami
o‘zaro chatishtirish.
459
Crossing-over
К россин говер
Взаимньш обмен
участками
ГОМОЛОГИЧНБ1Х
хромосом, основанньш
на разрмве-соединении
хроматид и приводяший
к новьш комбинации
аллелей. Назьшается
также рекомбинацией.
K rossingover Bu
jarayon rekombina-
tsiya deb ham atalib,
xromotidlarni
qirqilib qo'shilishi
natijasida yangi allel-
lar kombinatsiyasi-
ni keltirib chiqaruv-
chi gomologik xro-
mosomalarni o ‘zaro
qismlar
almashinuvidir.
C row n gall
К о р о н ч атьш галл
Опухоль растений,
образование котормй
вмзьшают бактерии
рода Agrobacterium.
Ildiz pufakchasi
Agrobacterium turi-
dagi bakteriya cha-
qiruvchi o'sim lik
shishi.
C u ltu re To
encourage the
Dostları ilə paylaş: |