6-sonli ma’ruza Mavzu: 17-asr oʻrtalaridagi ingliz burjua inqilobi. Reja



Yüklə 32,39 Kb.
səhifə1/3
tarix10.09.2023
ölçüsü32,39 Kb.
#121592
  1   2   3
лекция № 1.ru.uz



Translated from Russian to Uzbek - www.onlinedoctranslator.com



6-sonli ma’ruza
Mavzu: 17-asr oʻrtalaridagi ingliz burjua inqilobi.


Reja

  1. Angliyadagi inqilobning sabablari va boshlanishi

  2. Uzoq parlament va ingliz fuqarolar urushlari

  3. Levellers, diggers, inqilob davridagi mashhur chiqishlar


  1. Angliyadagi inqilobning sabablari va boshlanishi

Yangi davr boshlarida Angliya tarixidagi eng muhim voqea ingliz inqilobi bo'ldi1640 yil1660 Yig'laydiDarhaqiqat, biz hozir inqilob deb ataydigan narsaga turli davr tarixchilari turlicha baho berishgan. Klarendon grafi, masalan, 1640 yil voqealarining guvohi va ishtirokchisi1660-yillar va ular haqida birinchi ko'p jildli asar muallifi sodir bo'lgan voqeani "katta isyon" deb atagan. 19-asrda Whig tarixchilari T. MakoLay, S. Gardiner, C. FehrSom, konstitutsiyaviy voqealarni qo'ygan "Puritan inqilobi" kontseptsiyasi ilgari surildi.ziddiyat. Joriy jadvaldaSovet tarixshunosligi ham shunga amal qilganb Marksistik talqinziddiyatni burjua re sifatida tushunishvayron qilgan inqilobfeodalizmga zarba; G'arbda ham paydo bo'ldioqlashturli xil tushunchalar mavjud ediiqtisodiy tomondanbelgilaydiumuman inqilob bo'lmaganligini da'vo qilish darajasiga qadar,haqidauchun faqat qoloq viloyat zodagonlarining kurashidan kelib chiqqanqaytishsaroy ierarxiyasida o'ziga munosib o'rin berish. Eng yirik ingliz tarixchisi Kr. 17-asr ingliz tarixiga koʻplab asarlar bagʻishlagan Xill uni “inqilob asri” deb hisoblaydi.umumiylikiqtisodiy, ijtimoiy, siyosiy, diniy,g'oyalarasr oxirida ingliz jamiyatini ancha yaqinroq zamonaviy institutlarni yaratishga olib kelgan madaniy va madaniy o'zgarishlar.
Bu davrda Angliyani inkor etib bo'lmaydidegan ma'noni anglatuvchi hikoyalarni boshidan kechirganmuhim va o'tkir inqiroz, uning natijasi eski, o'rta asrlardan yangi, zamonaviy fuqarolik davriga o'tish edi.ilizatsiya. Bu o'tish haqida18-asrgacha davom etgan.
Ingliz burjua inqilobining sabablari: 1) vujudga kelayotgan kapitalistik va eski feodal tuzumi oʻrtasidagi qarama-qarshiliklar; 2) Styuart siyosatidan norozilik; 3) Anglikan cherkovi va puritanizm mafkurasi o'rtasidagi qarama-qarshiliklar.
Inqilobning asosiy harakatlantiruvchi kuchlari: shahar quyi tabaqalari va dehqonlar, yangi burjua zodagonlari - zodagonlar boshchiligida. Inqilobning sababi Charlz I tomonidan "Qisqa parlament" ni tarqatib yuborish edi. Ingliz burjua inqilobining zaruriy shartlari 17-asrda Angliyadagi iqtisodiy va siyosiy inqiroz edi.
Iqtisodiy inqiroz qamalda, qirolning parlament ruxsatisiz yangi majburiyatlarni joriy etishida, qirolning mamlakat ichida ayrim tovarlarni ishlab chiqarish va sotishda monopoliyasi, noqonuniy undirishlar, monopoliyalar savdosi, narxlarning oshishi, savdo-sotiqning buzilishida namoyon bo'ldi. va sanoat va emigratsiya kuchaygan. Siyosiy inqiroz hukmron sulolaning o'zgarishi, qirol va parlament o'rtasidagi qarama-qarshilik, o'g'irlash, uzoqni ko'ra olmaslik tashqi siyosat, Karl I ning katolik bilan turmush qurishi, Karl I tomonidan parlamentni tarqatib yuborish, puritanlar ta'qib qilinishi, va tsenzurani kuchaytirish.
Tarixshunoslikda inqilobni davriylashtirishning ikkita varianti mavjud.
Birinchi variant:
1) Konstitutsiyaviy yoki tinchlik davri (16401642 yil 22 avgust)
2) Birinchi fuqarolar urushi (16421646)
3) inqilobni chuqurlashtirish uchun kurash bosqichi. Ikkinchi fuqarolar urushi (1646).1649)
4) Mustaqil respublika (16491653)
Ikkinchi variant birinchisidan farq qiladi, chunki 2 va 3 davrlar birlashtiriladi.
Qirollik siyosatiga qarshilikParlamentlarni tuzish haqida Lajildi 1628 yilda "Huquqning arizalari"hujjat qaerdatalablari aytilmaganmamnun. Muxolifat himoya qildixususiy mulkni himoya qilishtoj va jamoatning irodasi, kiritilganlarga qarshier-xotinning ruxsatisiz shohyangi soliqlar va ular tomonidan undirilgan subsidiyalar haqida noliydig'oyalar, huquq va erkinliklar uchunparlament ty. Charlz I ga javobanparlamentni ag'dardi va hozirgiU o'n bir yil yolg'iz hukmronlik qildi. Topmoqichiga pul quyingqaysi parlament unga berishdan bosh tortsa, qirol kuchaytirdiOSharbiy soliqlar, uzoq vaqtdan beri unutilgan feodal talablari qayta tiklandi, taqsimlangan patentlar, imtiyozlar, ishlab chiqarish monopoliyalari.cheklangan tovarlar. Ushbudan boshlab: ushbugachao'zining sevimli grafi Sentning kuchi bilan.Rufford, u pulni yutib yubordiRAshakkok Irlandiya. Yana bir prkonvertatsiya qiluvchi va abso himoyachisiStyuart lutizm, arxiyepiskop Laud o'z fuqarolarining ongi va hamyonlari ustidan Anglikan cherkovining zulmini kuchaytirdi.
1639 yilda Shotlandiya bilan urush boshlandi. Angliyaning shimoliy qo'shnisi absolyutistik yangiliklarga bo'ysunishni istamadidavlat va cherkovda iyamichida va. Shotlandiya klanlarining qo'shinlari kesib o'tishdichegaradosh va bir qancha qal’alarni egallagantey. Karl I parlamentni chaqirishga majbur bo'ldi. U 1640-yil 13-apreldan 5-maygacha bor-yoʻgʻi ikki hafta davom etdi va qirolga yangi soliqlar yigʻishga ruxsat bermasdan tarqatib yuborildi. Tarixdayu u Ko nomi bilan kirdiog'iz parlament.
Uzoq davom etgan va ommabop bo'lmagan urushni olib borish, shuningdek, toj ehtiyojlari uchun mablag' talab qilindi va 1640 yil 3 noyabrda qirolyangi parlament, yarim chaqirdikeyinchalik Dolgoye nomi bilan mashhur bo'lgan. BILANuning sharhi odatda hisoblanadiingliz inqilobining boshlanishi.
Burjua-zodagon opning dasturi.uning polini ifodalagan pozitsiyalaritika, iqtisodiy va diniy talablar ikkita hujjatda aks ettirilgan"Ildizlar va filiallar uchun arizalarYax» (1640 yil dekabr) va «Veliqanday norozilik" (1641 yil dekabr). ParlamentPamalga oshirish yuzasidan aniq chora-tadbirlar belgilandiushbu dasturdan. 1641 yil iyulda su tugatildiYulduzlar palatasi va Oliy komissiyasi, Orgabiz qirol va episkopmizzolimlik; O'sha yilning 7 avgustida nena bekor qilindivisny feuzoq talab"pul jo'natish" Limuxolifat yetakchilari ozod qilindiqamoqxonadagi kuchukchalar.
O'z kurashida parlament muxolifatikeng harakatga tayanganommaviy tinglash. Ularning noroziligi, ayniqsa, Irlandiyada qirolning birinchi chaqirig'ida Angliyaga bostirib kirishga tayyor bo'lgan armiyani yaratgan Strafford grafi misolida yaqqol namoyon bo'ldi.Muxolifat. ParlamentlarBa'zi rahbarlar uchrashuvlarning dastlabki kunlarida Straffordni hibsga olishdi. Uning sud jarayoni 1641 yil may oyida boshlanganda, ko'pchilikminglab odamlar olomonular qirolni nafratlangan vaqtinchalik ishchi uchun o'lim orderiga imzo chekishga majburlash uchun Uaytxoll qirollik saroyi devorlariga yugurdilar. Strafford 1641 yil 12 mayda katta olomon oldida qatl etildi.Tau oldidagi maydondaerom. Keyinchalik Laud ham xuddi shunday taqdirga duch keldi.
1641 yil kuzida qo'zg'olon ko'tarilditalablar va g'azabdan charchaganIrlandiya hajmi. Inqilob kuchayib borardi. 1642 yil yanvarda Charlz I Buyuk norozilik talablarini bajarish tarafdori bo'lgan beshta parlament rahbarini hibsga olishga harakat qildi. Lekin narod ularni London dengizida yashirgantee. Shahar ko'chalari yana shiddatli urushga to'ldiallaqachon gavjum. Co.Isyonchilarni ekstraditsiya qilishni talab qilib, parlamentga 400 nafar askar otryadiga shaxsan rahbarlik qilgan, biroq deputatlar buni rad etishgan. Jamoatlar palatasi o'z majlislarini vaqtincha shaharga ko'chirdi. Sharmandali mag'lubiyatga uchragan qirol 1642 yil 10 yanvarda va avgustda shimolga jo'nadi.er-xotinlarning fuqarolar urushini ochib berdilamentu.

Yüklə 32,39 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə