5-Mavzu. Bakteriologik qurol о‘ta xavfli infeksiyalar. Reja

Profilaktikasi. Avvalo vaboning boshqa davlatlardan bizning yurtimizga kelib qolishiga qarshi chora-tadbirlar amalga oshiriladi. Vabo uchrab turadigan xorijiy mamlakatlardan keladigan kishilar 5 kun davomida vrach nazoratida bo‘ladi. Ular albatta bakteriologik yo‘l bilan tekshiriladi.
Suv havzasidan vabo vibrioni topilgan hollarda, ana shu manbadan foydalanish qa’iyan man qilinadi. Har 10 kunda suv manbalarida bakterio logik tekshiruv o‘tkazib turiladi.
Vabo bilan og‘rigan bemorlarga yaqin yurgan odamlar 5 kun davomida vrach nazoratida bo‘ladi va bir marta bakteriologik tekshiruv o‘tkaziladi.
Vabo chiqqan uy dezinfeksiya qilinadi. Vabo o‘chog‘idagi kishilar vabo ga qarshi xolerogen anatoksini bilan emlanadi (bolalar 7 yoshdan keyin emlana di.) Emlanganlarning 96-98 foizida antitoksinlar paydo bo‘ladi. Zaruriyat bo‘lganda oradan 3 oy o‘tgandan keyingina odamni takror emlash (revaksinatsiya qilish) mumkin. Vaboga qarshi emlash maxsus in’ektor yordamida amalga oshi riladi.
Vaboning tarqalishi xafli bo‘lgan taqdirda o‘tkir ichak kasalliklari bilan og‘rigan kishilarning hammasi kattayu-kichik baravar kasalxonaga yotkaziladi va bakteriologik usul bilan tekshiriladi.
Nihoyat, vabo yuqish xavfi bo‘lgan holllarda, masalan vabo uchraydigan xorijiy mamlakatga ketadigan kishilar shu kasallikka qarshi emlanadi. Zarur bo‘lgan hollarda 3 oy o‘tgach, ularni yana emlash mumkin (revaksinatsiya).
CHin chechak.
Etiologiyasi.CHechak qo‘zg‘atuvchisi virus. U xujayraning ichida bo‘ladi. Uni Pashen tanachalari deyiladi.
Epidemiologiya.Infeksiya manbai kasal odam. Virus kasallikni birinchi kunidan tomoqda, burunda, xalqumda, pustula (pufakchada), qora qo‘tirda bo‘ladi.
Kasallikni birinchi kunidan, qora qo‘tir tushib ketguncha yuqumli bo‘ladi.
Kasallik havo-tomchi, kontakt yo‘li bilan yuqadi. Kasallikdan so‘ng immunitet qoladi. Emlaganda 3-5 yil davomida immunitet saqlanadi. SHuning uchun qayta emlash zarur. 1980 yildan beri chechakka qarshi emlash yo‘q qilingan, faqat laboratoriya shtammlari mavjud.