5-keys stadi. “100 klubi”

5-KEYS STADI. “100 klubi”
1981 yilda AKSHning “Daymond Interneyshnl” firmasi xodimi Daniel K.Boyl shu firmaning Palmerdagi (Massachusets sht.) zavodida “100 klubi”ni tashkil etish tugrisida taklif kiritadi. Usha vaktda bulajak menejer bulmish Boylni xayron koldiradigan narsa xodimlarning ogir xarakati va axamiyatsiz ishlar uchun xam kup vakt sarflashi edi. Bu ma’noda “100 klubi” fikri unda uz ishiga mas’uliyat bilan yondashuvchi xodimlarning e’tiborini jalb etish usuli sifatida yuzaga keldi.
Palmerdagi zavodda 300 xodim ishlardi. Ularning 25i kogoz sanoati ishchilari kasaba uyushmasining a’zosi edi. Ammo personalning axlokiy darajasi ancha past bulib, utkazilgan tekshirishlar 79  xodim uzining yaxshi ishlagani uchun etarlicha mukofot berilmayapti deb xisoblashini kursatdi.
“100 klubi” taklifining maksadi kushimcha ragbatlantiruvchi tulovlarni tashkil etish emas, balki ball sistemasi orkali yaxshi xodimlarning e’tiborini jalb etish edi. Bunda bir yil davomida ishga doimiy ravishda kelganligi uchun 25 ball, ishga kechikmasdan kelganligi uchun 15 ball, mexnat intizomiga rioya etganligi uchun 25 ball, shuningdek texnika xavfsizligini oshirish, ishlab chikarishni ustirish va maxalliy axoliga xizmat kursatish buyicha kiritilgan taklif va muloxazalar uchun xam kushimcha ballar berilar edi.
100 ball tuplagan xodim (orkasiga “100 klubi” yozilgan) neylon kurtkasini, 150 balldan ortik tuplagan xodimlar katalog buyicha uncha kimmat bulmagan sovgalarni firma xisobidan olar edi. Ballarni yil davomida ketkazmay uz xisobida saklagan xodimlar 600 balldan ortik tuplaganda kimmatrok buyum olish imkoniyatiga ega bular edi.
“100 klubi” rejasi amalga oshirilgandan 1 yil utgach zavodda ishlab chikarish unumdorligi 14.7  usdi va yana usishda davom etdi. Ikki yildan sung utkazilgan tekshirishlar shuni kursatdiki 86 xodimlar raxbariyat ularning ishlarini muxim deb biladi, 81  xodimlar esa firma ularga zarur narsalarni beradi deb xisoblardi. Ushbu rejaning firma boshka zavodlarida xam tadbik etilishi ishlab chikarish samaradorligining usishiga olib keldi.
Savollar:
1. Nima sababdan bunday oddiy neylon kurtkalar va arzon suvenirlar xodimlarga kimmatli va kadrli kurindi?
2.Nima deb uylaysiz, bu kabi reja Uzbekistondagi korxonalarda xam amalga oshirilsa kanday natija berishi mumkin?
Boylning uzi bu xakda shunday deydi: kunlarning birida u shu firma xodimining maxalliy bank xisobchisiga uzining kurtkasi xakida aytayotgan ushbu gapini eshitib koladi: “Mening raxbarlarim menga buni yaxshi ishlaganim uchun berishdi. Firmada 18 yil ishlagan bulsam, ilk bor meni oddiy kundalik ishlarim uchun takdirlashdi”. Bu yillar ichida ayol jami 200 ming dollardan ortik ish xaki olgan, ammo bu xak unga kilgan xizmatlari uchun minnatdorchilik tashakkur emas, balki sarflagan mexnatlarining ekvivalenti (koplov) bulib kelgan edi.