4-mavzu. Ilmiy tadqiqot metodolgiyasi va metodikasi reja: Ilmiy tadqiqotlar metodologiyasi

Ilmiy tadqiqot o‘tkazish jarayonida turli xil kutilmagan xolatlar vujudga kelishi mumkin, chunki bo‘lajak tadqiqotning barcha jixat va detallarini xisobga olish va asoslash – juda qiyin masala. Shu sababdan tadqiqot jarayonida reja – dasturga ayrim o‘zgarishlar kiritilishi mumkin. Bunday o‘zgartirishlar soni raxbarlarning va tadqiqotchilarning kvalifikatsion darajasiga, reja – dasturning ishlab chiqilganligi va tadqiqotchilar qay darajada tushunganligiga bog‘liq. Eng istiqbolli reja – dastur – bu tadqiqotchilarning o‘zi tomonidan ishlab chiqilgan va raxbarlarning shaxsiy fikrini, oxshash tadqiqotlar o‘tkazish bo‘yicha jamlangan tajribalarini va o‘rganib chiqgan adabiyotlarini inobatga olgan xolda muvofiqlashtirilaganidir. Bu xolda, unda to‘liq ravishda zamonaviy va yuqorieffektiv texnik, matematik va dasturiy vositalarning metodika va metodalarni qo‘llash inobatga olingan bo‘lishi mumkin.

Mavzu yuzasidan nazorat savollari:
1. Metodika deb nimaga aytiladi?
2. Metod deganda nima tushuniladi?
3. Fan va ijod tushunchalarini izohlab bering.
4. “Ilmiy qonunlar” deganda nimani tushuniladi?
5. Tabiiy va gumanitar fanlar tushunchalarini izohlang.
6. Ta’rif, faraz, nazariy tushunchalariga izox bering.
7. Farazning rivojlanish bosqichlarini aytib bering.
8. Faraz qaysi xollarda asosli g‘isoblanadi?
9.Ilmiy nazariya va uning belgilari.
10. Metodologiya tushunchasini izohlang.