4-mavzu: asosiy va aylanma kapital doiraviy aylanishining moliyaviy aspektlari reja

BF – balansdagi foyda (soliqqa tortilgunga qadar);
F_аа – asosiy ishlab chiqarish fondlari va normalash- tirilgan aylanma mablag’larning yillik o’rtacha qiymati.
Fond qaytimi ko’rsatkichi XYuS asosiy ishlab chiqarish fond-laridan foydalanish samaradorligining darajasini xarakterlay-di va u quyidagicha aniqlanadi:
F_к = (T : F_аич ) x 100% Bu erda: F_к – fond qaytimi;
T – realizatsiyadan olingan sof tushum;
F_аич – asosiy ishlab chiqarish fondlarining yillik o’rtacha qiymati.
Fond sig’imi fond qaytimiga nisbatan teskari ko’rsatkich hi-soblanadi va bir so’mlik realizatsiya qilingan mahsulotga to’g’ri keluvchi asosiy ishlab chiqarish fondlarining qiymatini ko’rsata-di. Shuning uchun bu ko’rsatkichni quyidagicha aniqlash mumkin:

F _с = (F_аич : T) x 100%

Bu erda: F_с – fond sig’imi;

F_аич – asosiy ishlab chiqarish fondlarining yillik o’rtacha qiymati;
T – realizatsiyadan olingan sof tushum.
Dastgohlar yoki asbob-uskunalar ishlashining smenalik koef-fitsienti ulardan foydalanish va ularning yuklanganlik daraja-sini ifodalab, yil, chorak, oy va kun davomida har bir birlik dastgoh yoki asbob-uskunalarning necha smenada ishlaganligini ko’rsatadi va u quyidagicha aniqlanadi:

K _с = H_к : D _у yoki K_с = H _c : S _max

Bu erda: K _с – smenalik koeffitsienti;

H_к – kun davomida haqiqatda ishlangan dastgoh (ma- shina)/soatlar;
D _у – dastgoh (mashina)larning umumiy soni;
H _c – bir smenada haqiqatda ishlangan dastgoh
(mashina)/soatlar soni;
S _max – bir smenada maksimal ishlanishi mumkin bo’lgan dastgoh (mashina)/soatlar soni;
Asosiy ishlab chiqarish fondlarining eskirish koeffitsien-ti yangidan yaratilgan mahsulotga o’tkazilishi natijasida ular iste’mol qiymatining kamayishi (yo’qotilishi)ni tavsiflaydi va u quyidagicha aniqlanadi:

K _э = (A_арен : F_ичфб ) x 100%

Bu erda: K _э – eskirish koeffitsienti;

A_арен – foydalanishda bo’lgan davr mobaynida asosiy ishlab chiqarish fondlarining qayta tiklanishiga hisoblangan amortiza- tsiya ajratmalarining summasi;
F_ичфб – asosiy ishlab chiqarish fondlarining boshlan- g’ich qiymati.
Asosiy ishlab chiqarish fondlarining yangilanish koeffi-tsienti XYuS investitsion talabini qondirishning intensivligi-ni ifodalaydi va u quyidagicha hisoblanadi:

K _я = (Q_аичф: Q_баич) x 100%

Bu erda: K _я – yangilanish koeffitsienti;