3-mavzu. Matnli axborotlarni qayta ishlash texnologiyalari

3.2.Hujjatlarga ob’ektlarni o‘rnatish

M icrosoft Word 2010 xujjatida ob’ektlarni o‘rnatish uchun Vstavka varaqasini Illustrasii (Illustrasiya-lar) guruhiga mansub Risunok (Rasm), Kartinka (Tasvir), Figurы (Figuralar), SmartArt, Diagramma, Snimok (Su’ratga olish) buyruqlaridan foydalaniladi.
Buyruqning vazifasi. Vstavka varaqasini Risunok (rasm) vazifasi kompyuterdagi tasvirli fayllarni joriy xujjatga o‘rnatishdan iborat.
1) Vstavka varaqasidan Risunok (rasm) buyrug‘i beriladi;
2) Vstavka risunka muloqot oynasi chiqariladi (3.25-rasm);

3.25-rasm. Vstavka risunka muloqot oynasi.
3 ) Vstavka risunka muloqot oynasidan operatsion tizimga oid Izobrajeniya, Dokumentы yoki foydalanuvchiga tegishli papkalar faollashtiriladi va tasvirli fayllar tanlanib, Vstavit buyrug‘i beriladi.
Vstavka varaqasini Kartinka buyrug‘ini bilan ishlash
Vstavka varaqasini Kartinki buyrug‘ini vazifasi xujjatlarga: kliplar, fototasvirlar, tovushlar, rasmlar, filmlar o‘rnatishdan iborat.
Vstavka varaqasini Kartinki buyrug‘i berilganda oynani chap toponiga Kartinka paneli o‘rnatiladi.

3.26 –расм.
Kartinka panelini Iskat darchasida izlanayotgan faylni kengaytmasi yoziladi, masalan, *.png yoki *.gif va Nachat tugmasi bosiladi.
N atijada Kartinka paneli darchasida topilgan faylarni keraklisi sichqoncha bilan ajratilib faollashtirilsa tanlangan faylda tasvir xujjatga o‘rnatildi.

3.27 –расм.

Figurы (figuralar) buyrug‘i bilan ishlash

Bu buyruq berilganda chiziqlar, to‘g‘ri to‘rtburchaklar, asosiy figuralar, figurali strelkalar, blok sxemalar, yulduzlar va varaqali tasvirlar guruhlari iborat menyu ochiladi.
Bu tasvirlarni xujjatga o‘rnatish uchun:

• 
  Vstavka varaqasidan Figurы (figuralar) buyrug‘i beriladi;
  
• 
  Ochiladigan menyudagi tasvirlardan keraklisi sichqoncha ko‘rsatkichi bilan faollashtiriladi. Natijada sichqoncha ko‘rsatkichi + (plyus) ko‘rinishini oladi;
  
• 
  Sichqoncha ko‘rsatkichi bilan joriy xujjatni figura chiziladigan joyi tanlanadi va sichqonchani chap tugmasi bosib turgan holda harakatlantiriladi.
  
• 
  masalan, blok-sxema guruhiga mansub bo‘lgan perfolenta figurasini xujjatga joylashtirilgan ko‘rinishi 3.29-rasmda keltirilgan kabi ko‘rinishda bo‘ladi.
  
• 
  
  3.28 –расм.
  Xujjatga o‘rnatilgan figura sichqoncha bilan faollashtirilsa u 3.30-rasmda keltirilgan ko‘rinishni oladi. Shu holatda figurani o‘lchamlari kerakli yo‘nalishda o‘zgartiriladi;
  
• 
  Figura ichiga matn yozish uchun u faollashtiriladi va kontekst menyudan Dobavit tekst buyrug‘i beriladi. So‘ngra figura ichiga matn yoziladi yoki boshqa ob’ektlar qo‘yiladi;
  
• 
  Matnga joylashtirilgan figura faollashtirilganda ilova oynasining varaqa nomlari keltirilgan satrida kontekstli varaqa deb nomlanuvchi Format: Sredstva risovaniya (Chizish vositalari) varaqasi o‘rnatiladi (3.31-rasm);
  

3.31 –расм.




3.32 –расм.

• 
  Matnga joylashtirilgan tasvir faollashtirilganda ilova oynasining varaqa nomlari satrida va Format: Rabota s risunkami (Rasmlar bilan ishlash) kontekstli varaqa o‘rnatiladi (3.32-rasm).