3- laboratoriya ishi. Fermentlar xalq xo’jaligidagi ahamiyati Reja

E.Coli, Asp.niger, Sacch.cerevisiae, Curvularia inaqualis, 
Alternaria tenuis
va ayrim boshqa mikroorganizmlarda sintez bo‘ladi.
Invertaza 
- 
(

-D-fruktofuranozid-fruktogidrolaza) saxarozani glyukozaga va fruktozaga 
parchalaydi. 
Uni 
Aspergillus 
turkumi vakillari (
Asp.awamori
,
Asp.batatae
, 
Asp.niger
), achitqi 
zamburg‘i, 
Bacillus subtilis
va 
Bac.diastaticus
larning aloxida shtammlari Hosil bo’lgan qiladi. 
Sellyulolitik fermentlar (sellyulazalar) - faol oqsillarning murakkab kompleksidir, sellyuloza 
molekulasining xar xil bog‘lariga ta’sir qiladi, S komponent (ekzonukleaza) tabiiy holdagi 
sellyulozaga (paxta, filütr qog‘ozi) ta’sir qiladi. S
x
 -komponenti (endonukleaza) eriydigan shaklga 
o‘tkazilgan kletchatkani (karbosimetilsellyulozani) gidrolizlaydi. 
Sellyuloza bilan bir qatorda mikroorganizmlar sellobiaza (

-glyukozidaza) Hosil bo’lgan 
qiladi, bu ferment sellyulozani va gemisellyulozani parchalaydi. Sellyulozani gidrolizining oxirgi 
bosqichi, glyukoza Hosil bo’lgan bo‘lishi bilan tugallanadi. 
Sanoatda ishlab chiqariladigan sellyulotik ferment preparatlari odatda S
1
va S
x
va shunga 
o‘xshash sellobiaza va gemisellyulaza fermentlari bo‘lib, bu preparatlarning pH ko‘rsatkichi 3,0 
dan 8,0 gacha. Mana shu pH lar oralig‘ida ular turg‘undirlar. Sellyulazani Hosil bo’lgan 
qiluvchilar ko‘pincha miselliali zamburug‘lardir, shulardan 
Penicillium notatum
, 
P.vuriabili
, 
P.iriense, Trichoderma roseum, Verticillium alboatrum
va boshqalardir. 
Pektinazalar 
- 
pektinni parchalovchi fermentlar sintez qiladi.
Pektolitik fermentlar kompleks 
Hosil bo’lgan qiladi, uni aloxida komponentlari pektin molekulasini xar xil joylaridan 
parchalaydi. 
Pektinazalar (poligalakturonazalar) mikroorganizmlarda keng tarqalgan bo‘lib o‘simliklarda 
kam uchraydi. 
Proteinazalar. Proteinazalar yoki proteazalar - (peptid-peptid-gidrolazalar) oqsil 
molekulasidagi peptid bog‘larini uzish reaksiyasini kataliz qiladi, natijada erkin aminokislotalar 
di- va polipeptidlar Hosil bo’lgan qiladi.
Bunday fermentlar juda ko‘p. Ulardan ayrimlari kristall xolatda olingan. Mikroorganizmlar 
proteinazasi o‘zlarining xossalari bilan tubdan farq qilishi mumkin. Ular neytral bo‘lishi mumkin 
(