1 – Tajriba ishi Mavzu: Sanoat korxonalari va muassasalarda mikroiqlim sharoitlarini aniqlash Mashg`ulotning maqsadi

 Laboratoriya ishini bajarish uchun umumiy ma’lumotlar. 
Sanoat korxonalarining ish o’rinlarida havo muhitining meteorologik sharoitini quyidagi ko’rsatgichlar 
belgilaydi: 
1. 
Havoning harorati °
C larda. 
2. Havoning nisbiy namligi, % larda. 
3. Ish o’rnidagi havo harakati tezligi, m/s larda 
4. Issiqlik nurlanish jadalligi 
Mikroiqlimning maqbul ko‘rsatkichlari ishlab chiqarish bino-larini ishchi hududlarini doimiy va doimiy 
bo‘lmagan chegaralanmagan ish joylariga joriy qilinadi. Yo‘l qo‘yilishi mumkin bo‘lgan ko‘rsatkichlar esa 
ishchi hududning doimiy va doimiy bo‘lmagan ish joylari uchun o‘rnatiladi. Ishlab chiqarish xonalarining 
ishchi hududidagi havoning harorati, nisbiy namligi va harakatlanish tezligining maqbul va yo‘l qo‘yilishi 
mumkin bo‘lgan ko‘rsatkichlari 1-jadvalda ko‘satilgan kattaliklarga mos bo‘lishi kerak. 
2.3. Mikroiqlimning yo‘l qo‘yilishi mumkin bo‘lgan ko‘rsatkichlari, qachonki ishlab chiqarishning 
texnologik talablari bo‘yicha, texnik va iqtisodiy sabablarga ko‘ra maqbul me’yorlar bilan ta’minlash imkoni 
bo‘lmagan holatlarda o‘rnatiladi. 
Bulardan tashqari ob-havo sharoitiga ta’sir qiluvchi ishlab chiqarish omillari mavjud bo’lib, bular har xil 
mashina – mexanizmlar ishlov berilayotgan materiallar yuzalaridan tarqaladigan issiqlik nurlari bo’lib, ish o’rnida 
havo haroratining ortishiga olib keladi. 

---

Yuqoridagi omillar ta’sirida hosil bo’ladigan ishlab chiqarish binosining ish o’rnidagi havo muhitiga sanoat 
mikroiqlimi deb aytiladi. Meteorologik omillardan ayrim holda bittasi yoki bir nechasi birgalikda insonning 
mehnat qilish qobiliyatiga, sog`lig`iga juda katta ta’sir ko’rsatadi. Ishlab chiqarish sharoitida esa, meteorologik 
omillarning deyarli hammasi bir vaqtda ta’sir qiladi. 
Ba’zi sharoitlarda bunday omil foydali ta’sir ko’rsatsa: masalan qish faslida isituvchi omil va shu bilan 
birgalikda texnologik jarayonlar natijasida zararli ta’sir darajasi ortib ketishi mumkin. Nisbiy namlik bilan 
birgalikda havo haroratining ortib ketishi inson sog`ligi uchun og`ir sharoitni vujudga keltirishi mumkin. 
Bulardan tashqari ish o’rnidagi havo haroratining oshirilishi, harorat yuqori bo’lgan holatlarda ijobiy natija bersa, 
harorat past bo’lganda salbiy ta’sir ko’rsatadi. 
Inson organizmidagi issiqlikni bir xil chegarada (36-37°C) saqlab turish, organizmda jismoniy va kimyoviy 
jarayonlar natijasida hosil bo’ladigan issiqlikni tashqi muhit bilan issiqlik almashinuvi hisobida amalga oshirilishi