01 azeri indd
Yüklə 11,46 Mb. Pdf görüntüsü
|
9 CASPIAN ENERGY AZƏRBAYCAN N1 (0)`2011 | www.caspenergy.com AKSENT •
rəsmi saytında dərc olunmuş «Bölgə iqtisadiyyatının inkişaf perspektivləri: Yaxın Şərq və Mərkəzi Asiya» məruzəsində qeyd olunur. Fondun proqnozuna görə, 2011-ci ildə həmin göstərici ÜDM-in 7,8%-ni təşkil edəcək. Azərbaycanın xarici borcunun bu göstəricisi təsdiqləyir ki, borcun dövlət büdcəsi və valyuta ehtiyatlarına yük olması beynəlxalq standartlarlara uyğun olan yolverilən hədd çərçivəsindədir. Azərbaycan Hökumətinin proqnozlarına görə, növbəti 3 ildə ölkə iqtisadiyyatının diversifikasiyası üzrə aktiv siyasəti davam etdiriləcək. Burada əsas rol qeyri-neft sektorunun inkişafına ayrılacaq. 2015-ci ildə neft və qeyri-neft sektorlarının artımı arasındakı fərq ikincinin xeyrinə 2 dəfə artacaq. Belə ki, 2015-ci ildə ölkə ÜDM-də qeyri-neft sektorunun həcmi 34700,8 mln. manat, neft sektorunun isə 16590,8 mln. manat olacaq. 2015- ci ildə ölkə ÜDM-in ümumi həcmində qeyri-neft sektorunun xüsusi çəkisi 61,2% təşkil edəcək. 2008-ci ildə tamamilə əks mənzərə vardı. Həmin vaxt neft sektorunun ÜDM-də payı 61,2% səviyyəsində dayanmışdı. 2011- ci ilin yekunlarına görə, Azərbaycanda adambaşına düşən ÜDM $5932,3 səviyyəsində gözlənilir. 2012-ci il üçün proqnoz $6004,4-dır. Azərbaycan Hökumətinin proqnozlarına görə, 2015-ci ildə həmin göstərici $7548,3 təşkil edəcək. Bu gün Azərbaycanın strateji valyuta ehtiyatları $40 mlrd. həcmindədir ki, bu da xarici borcun həcmindən 8 dəfə çoxdur. Bu dövr ərzində Azərbaycana yatırılan sərmayələr 2,4 dəfə, o cümlədən xarici sərmayələr 5,5 dəfə artıb. Bu müddətdə dövlət büdcəsi gəlirləri orta hesabla 24% çoxalması ilə bərabər, büdcə kəsiri 1%-dən də aşağı səviyyəyə enmişdir. 2004-2011-ci illərdə əhalinin gəlirləri 2,6 dəfə, təqaüdlərin orta həcmi 6,3 dəfə, minimal əmək haqqı 4 dəfə çoxalmışdır. Yoxsulluq səviyyəsi 2003-cü ildə 49%- dən, 2011-ci ildə 9,1%-ə enmişdir. 2004-cü ildən başlayaraq Azərbaycanın xarici ticarətində müsbət saldo qorunub saxlanır. Ümumilikdə, Azərbaycan iqtisadiyyatında 300% artım olub. Sənaye də həmin dinamika ilə inkişaf edib. Hazırkı dövrdə Azərbaycan Dövlət Neft Fondu analoji qurumlar arasında daha şəffafıdır. Son yeddi ildə yoxsulluq səviyyəsi 5 dəfə azalmışdır. Yoxsulluğun azalması göstərir ki, Azərbaycanın neft-qaz ehtiyatlarından gələn gəlirlər bərabər bölünür. Son 7 ildə ölkədə 900 min yeni iş yeri açılmışdır. Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyev Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyinin 20 illiyinə həsr olunmuş beynəlxalq tədbirdəki çıxışında əldə edilmiş uğurları yüksək qiymətləndirərək demişdir: «Əgər son 20 il ərzində bölgədə olan mürəkkəb vəziyyəti nəzərə alsaq, deyə bilərik ki, etmək mümkün olanlardan maksimumu etmişik». Ölkə başçısı Azərbayan iqtisadiyyatının Cənubi Qafqaz iqtisadiyyatının 75%-ni təşkil etdiyini bildirərək getdikcə bu rəqəmin artacağını qeyd edir. Ümumilikdə, Azərbaycan öz müs- təqilliyinin 20 ili ərzində bazar iqtisadiyyatı prinsiplərinə əsaslanan güclü dövlət qurmuşdur. 2012-ci ildə Azərbaycan iqtisadiy- yatına 13,492 milyard manat ($17,168 mlrd.) sərmayə qoyulacaq ki, bu da 2011- ci ildə gözlənilən kapital qoyuluşundan (12 mlrd. 236,6 mln. manat yaxud təxminən $15,570 mlrd.) 9,7% çoxdur. Bu göstəricilər Azərbaycan Maliyyə Nazirliyinin açıqladığı gələn il üçün olan dövlət büdcəsi proqnozunda öz əksini tapıb. Layihədə qeyd olunur ki, 2012-ci ildə daxili kapital qoyuluşlarının payı 5000
4500 4000
3500 3000
2500 2000
1500 1000
500 0 593.2 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2012 proqnoz 661.7 747.5 872.7
1030.4 1494.3
3296.6 4603.7
4653.3 4800
3917.3 2208.2
100% 90%
80% 70%
60% 50%
40% 30%
20% 10%
0% 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 37.8 38.1
47.5 58.3
59.3 57.4
50 52.6
5.4 6.7
5.8 6,2
7,1 7.5
7.1 7.6
7.4 7.5
9,2 11,4
13,1 12,1
7.9 19,6
20,4 18,3
7.9 8.3
9.1 11.7
11.9 7.6
6.9 5.6
5.8 6 8 7.6 6 6.6 5.1 4.2
5.3 5.8
7 7,3
2.2 2.5
2.3 1.8
1.9 1.9
1.9 2 13 10 Yüklə 11,46 Mb. Dostları ilə paylaş:
|