• MƏl umat kitabçasi handbuch
Yüklə 0,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Handbuch |
- GEOLOGIE UND DEUTSCH IM FREMDSPRACHENUNTERRICHT
- Dr. Frank Holzförster
- GEOLOGİYA VƏ ALMAN DİLİ XARİCİ DİL DƏRSİNDƏ
- Dr.Frank Holzförster
21 20
Handbuch | Vernetzt für Nachhaltigkeit KARLO AMIRGULASHVILI NACHHALTIGE WALDBEWIRTSCHAFTUNG IN GEORGIEN CHANCEN UND HERAUSFORDERUNGEN FÜR DIE SCHULE Die Wälder Georgiens sind ein bedeutender Schatz. Sie bedecken mit 2.8 Millionen Hektar 40 Prozent der Landes- fl äche (zum Vergleich: Deutschland hat lediglich 30 Prozent Wald) und sind ganz überwiegend natürlichen Ursprungs. Sie sind wegen ihrer sehr unterschiedlichen und natürlichen Ausprägung auch aus internationaler Sicht ein „hot spot“ der biologischen Vielfalt (Biodiversität). Die derzeitige Regierung hat die Zuständigkeit für Wald- fragen im Jahre 2013 vom Ministerium für Energie an das Umweltministerium verlagert. Hier gliedert sich der Forst- bereich in die Abteilung für Forstpolitik, die Abteilung für Forstüberwachung und die Na- tionale Forstagentur. Auf der Basis des 2013 vom Parlament verabschiedeten Nationalen Waldkonzeptes wurde eine Reform des Forstsektors beschlossen. In Zukunft sind die Forstpolitik, die Bewirt- schaftung der Wälder sowie deren Überwachung streng voneinander getrennt. Allen Betroffenen und Interessierten steht dieser Reformprozess partizipativ offen. „Wald“ eignet sich in Georgien besonders gut als Anschau- ungs- und Schulungsobjekt für Bildung für eine nachhaltige Entwicklung. Auf der internationalen Umweltkonferenz in Rio de Janeiro im Jahre 1992 hat sich Georgien zusammen mit den meisten Staaten dieser Welt verpfl ichtet, das Aktionspro- gramm für das 21. Jahrhundert, die Agenda 21, umzusetzen. Dieses strebt eine „Nachhaltige Entwicklung“ an, in der alle wichtigen Funktionen von Wäldern aufrechterhalten oder verbessert, und mit den ökologischen, sozialen und ökono- mischen Bedürfnissen der Menschen harmonisiert werden sollen. In Georgien wachsen mehr als 90 Prozent der Wäl- der in (steilen) Berglagen. Sie erfüllen hier äußerst wichtige Schutzfunktionen gegen Bergrutsche, Lawinen, Erosion und Wasserabfl üsse. Mannigfach nachwachsende Produkte der Wälder sind Lebens- und Erwerbsgrundlage der ländlichen Bevölkerung. Das sind Holzprodukte für Brennmaterial, Möbel und Haus- bau. Aber, anders als in Deutschland, spielen Nicht-Holzpro- dukte mit über einhundert verschiedenen Arten auch eine große existenzerhaltende Rolle. Hierzu gehören Kräuter, Medizinalpfl anzen, Beeren, Pilze, Sträucher und anderes. Deren Vorkommen belegt die Natürlichkeit der Wälder. Diese Aktuell liegt der Schwerpunkt im Internationalen Jahr des Bodens auf dem „Boden in unserer Heimat“ und dem Faktor Mensch beim Klimawandel.
Geologische Themen eignen sich auch für den Fremdspra- chenunterricht – insbesondere weil sie globale Fragen berüh- ren. Dazu gibt es sehr gute Grundlagentexte, die im Internet kostenlos zur Verfügung stehen
. Deutschsprachige Wissenschaftsportale
ergänzen das Angebot. Diese bieten allesamt eine relativ leicht verständ- liche Grundlage zum Lesen, Erörtern und Diskutieren im Deut- schunterricht. Verschiedene Schriftsteller haben sich in ihren Büchern mit geowissenschaftlichen Themen beschäftigt. Einerseits sind es verhältnismäßig einfache Zugänge für Jüngere, wie die „Erdgeschichten“ von Karin Schüppel oder „Von Steinen und Mäusen“ von Maja Bottazzi. Andererseits existieren auch schwierigere Romane für fortgeschrittene Schüler/innen. Das sind zum Beispiel der in seiner Zeit realitätsnahe Roman „Reise zum Mittelpunkt der Erde“ von Jules Verne, der fi k- tionale, aber von vielen geowissenschaftlich abgesicherten Ergebnissen gespickte Roman „Das Ölschieferskelett“ von Bernhard Kegel oder der wissenschaftlich absolut korrekte Umwelt-Thriller „Der Schwarm“ von Frank Schätzing. Gera- de „Der Schwarm“ ist in weiten Teilen ein Feuerwerk der Umsetzung von Gestaltungskompetenzen als Schlüssel für eine nachhaltigere Lebensweise aller Menschen auf unserem Heimatplaneten. Vor allem aber fördert Geologie das Denken in langen Zeit- räumen, macht bewusst, dass wir von Rohstoffen leben, die sich in Millionen Jahren gebildet haben, und dass wir Ver- antwortung haben, dass künftige Generationen die Schönheit und die Schätze der Natur nutzen können. Dr. Frank Holzförster arbeitet in der Umweltstation GEO-Zentrum an der Kontinenta- len Tiefbohrung KTB holzfoerster@geozentrum-ktb.de KARLO AMİRQULAŞVİLİ GÜRCÜSTANDA DAVAMLI MEŞƏ İSTİFADƏSİ MƏKTƏBLƏR ÜÇÜN ŞANSLAR VƏ ÇAĞIRIŞLAR Gürcüstan meşələri önəmli xəzinədir. Onlar 2,8 milyon hektar ərazidə ölkə ərazisinin 40%-i örtür (müqayisə üçün Almanya ərazisinin 30%-i meşələrdən ibarətdir) və tamamilə təbii qay- naqlı meşələrdir. Onlar olduqca müxtəlif və təbii məxsusluğu- na görə beynəlxalq səviyyədə bioloji müxtəlifl iyin “qaynar nöqtəsi” hesab edilir. Hazırki hakimiyyət 2013-cü ildə meşə məsələləri ilə bağlı səla- hiyyəti Energetika Nazirliyindən alaraq Ekologiya Nazirliyinə həvalə etmişdir. Kənd təsərrüfatı sektoru 2 hissədən ibarətdir: meşə siyasəti şöbəsi, meşə monitorinqi və milli meşə agentliyi şöbəsi. 2013-cü ildə parlament tərəfi ndən qəbul edilmiş milli meşə konsep- siyasında meşə sektorunda islahatlar keçirilməsi qərar- laşdırılmışdır. Gələcəkdə meşə siyasəti, meşələrin idarəsi və onların monitorinqi bir-bi- rindən kəskin surətdə ayrıla- caqdır. Maraqlanan və əlaqəli olan hər kəs üçün islahatlar prosesi iştiraka açıqdır. “Meşə” Gürcüstanda davamlı inkişaf naminə maarifl əndirmə üçün çox yaxşı nümayiş və tədris obyektidir. 1992-ci ildə Rio de Janeyroda keçirilmiş Beynəlxalq Ekoloji Konfransda Gürcüstan bir çox digər ölkələrlə birlikdə 21-ci yüzillik üçün olan fəaliyyət proqramı – Agenda 21 həyata keçirmək öhtəliyi- ni götürdü. Bu proqram meşələrin bütün vacib funksiyalarının saxlanması, yaxşılaşdırılması, insanların ekoloji, sosial və ek- onomik ehtiyaclarına uyğunlaşdırılmasına çalışır. Gürcüstanda meşələrin 90 %-i dağ silsilələrində yerləşmişdir. Meşələr bura- da bir çox mühüm müdafi ə funksiyalarını icra edir- torpaq sürüşməsi, qar uçqunu, eroziya və su drenajına qarşı. Müxtəlif növ bərpa olunan meşə məhsulları yerli əhalinin əsas həyat və gəlir mənbəyidir. Bunlara yanacaq, mebel və ev tikintisi üçün ağac məhsulları aiddir. Almanyadan fərqli olaraq 100-dən çox müxtəlif növlü taxta olmayan məhsullar da nəzərə çarpacaq rola sahibdir. Bunlara kəklikotu, tibbi bitkilər, giləmeyvələr, göbələklər, kollar və başqaları aiddir. Onların müxtəlifl iyi meşənin təbii qaynaqlı olmasını sübut edir. Hal-hazırda beynəlxalq torpaq ilində diqqət mərkəzində “Bi- zim vətənimizdə torpaq” və iqlim dəyişikliyində insan faktoru durur.
Geoloji mövzular xarici dilin tədrisi prosesinə çox uyğundur, çünki onlar daha çox qlobal mövzulara toxunur. İnternetdə pulsuz istifadə edilə bilən çoxsaylı baza mətnləri mövcuddur (http://www.stmuv.bayern.de/umwelt/boden/lernort _geologie/ index.htm). Alman dilli elmi portallar bu təklifi tamamlayır (məs.www.scinexx.de). Onlar alman dili dərsində müqayisə ediləcək dərəcədə asan başa düşülən oxumaq, müzakirə etmək və mülahizə etmək üçün mətnlər təklif edirlər. Müxtəlif müəllifl ər öz kitablarında geologiya elminə aid mö- vzuları işləmişdir. Bir tərəfdən bu gənclər üçün nisbətən asan əldə olunandır. Məsələn Karin Şüppelin “Yerin tarixi” və Maya Botazzin “Daşlar və siçanlar haqqında” kitabları. Digər tərəf- dən daha yuxarı səviyyədə dil bilikləri olan məktəblilər üçün nisbətən çətin romanlar mövcuddur. Bunlara misal olaraq öz dövrünün realistik romanlarından sayılan Jül Vernin “Yerin mərkəzinə səyahət”, uydurulmuş, ancaq elmi-geoloji baxımdan təsdiqini tapmış nəticələrlə zəngin Bernhard Kegelin “Neft daşı skeleti” və elmi baxımdan tamamilə doğru yazılmış ekoloji triller - Frank Şetzingin “Sürü” əsərlərində görmək müm- kündür. Xüsusilə “Sürü” əsəri bir çox yerlərdə planetimizdə yaşayan bütün insanların sabit həyat tərzinin açarı olan fərdi bacarıqların tətbiqi üçün işıqdır, yol göstəricisidir. Hər şeydən əvvəl geologiya uzunmüddətli düşüncə tərzini tələb edir, biz milyon illərdir formalaşan təbii ehtiyatlardan faydalanırıq və biz təbiətin bu gözəlliklərindən, həmçinin xəzinələrindən gələcək nəsillərin də istifadəsini mümkün etməyə məsuliyyət daşıyırıq.
Yüklə 0,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|